ممکن است باتری های قابل ارتقای تسلا شیوه خرید و فروش خودروها را دگرگون کند

مدتیست که کمپانی تسلا فروش Model S 70 را آغاز کرده است؛ خودرویی با یک باتری ۷۰ کیلووات ساعتی که با هر بار شارژ مسافت 386 کیلومتر را طی خواهد کرد. شما می توانید با پرداخت ۳۰۰۰ دلار بیشتر، مدلی از این خودرو را خریداری کنید که باتری ۷۵ کیلووات ساعتی آن ۳۰ کیلومتر بیشتر دوام می آورد. نکته اینجاست که این دو مدل از لحاظ مشخصات فنی و حتی باتری به کار رفته، هیچ تفاوتی با یکدیگر ندارند. تفاوت تنها در نرم افزار قابل ارتقای آنهاست.

می توان این طور گفت که Model S 70 پایه، صاحب یک باتری ۷۵ کیلووات ساعتی است که توان آن توسط نرم افزار به ۷۰ کیلووات ساعت محدود شده. به بیان دیگر، شما مالک سخت افزاری هستید که بدون پرداخت اضافه، امکان استفاده از حداکثر توان آن را نخواهید داشت.

خرید محصولی نرم افزاری که با پرداخت مبلغی اضافه قابل ارتقا باشد، مسئله ای کاملاً عادیست. شاید باور نکنید، اما در صنعت خودرو نیز چنین موردی بدون سابقه نیست؛ صاحبان خودروی XC90 شرکت ولوو، می بایست برای فعال شدن سیستم CarPlay از پیش نصب شده در اتومبیلشان، مبلغ ۳۰۰ دلار اضافه پرداخت کنند. بیش از یک سال است که تسلا برای فعال کردن قابلیت Autopilot، مبلغ ۳۰۰۰ دلار را علاوه بر قیمت خودرو، دریافت می کند.

اما باتری قابل ارتقا موردی متفاوت است. شما سخت افزاری را خریداری می کنید که از پیش «قفل شده» یعنی شما مالک چیزی هستید که حق استفاده کامل از آن را ندارید. این می تواند به معنی تغییر مفهوم «مالکیت» در این صنعت باشد.

اگر دقیقتر به مسئله نگاه کنیم، خودروها همواره همین گونه بوده اند؛ شما کافیست تا مقداری پول را به یکی از شرکت های تیونینگ بدهید تا با آپدیت ECU، گاهی تا ۱۰۰ اسب بخار بر قدرت خودروی شما افزوده شود. ماجرای باتری قابل ارتقای تسلای Model S 70 هم همین گونه است، فقط این بار به جای یک شرکت تیونینگ، خود کمپانی ارتقا دهنده اتومبیل شما خواهد بود.

تسلا با در پیش گرفتن این شیوه جدید، در حال تغییر ارزش سخت افزارها از «ظرفیت» به «قابلیت» است. یعنی شما به جای خریدن یک باتری ۷۵ کیلووات ساعتی، یک باتری با دوام ۳۸۶ کیلومتر ی خریداری می کنید. این روشی است که شرکت های نرم افزاری چون مایکروسافت یا ادوبی، سال هاست در پیش گرفته اند؛ همگان یک نسخه یکسان از ویندوز را خریداری می کنند، اما نوع لایسنس تهیه شده، میزان قابلیت هایش را تعیین می کند.

مفهوم «صاحب یک خودرو» بودن دستخوش تغییر شده است؛ سازنده سخت افزاری را به شما می فروشد که بالاترین مشخصات را دارد، اما شما برای در اختیار داشتن این «بالاترین» می بایست پول بیشتری پرداخت کنید.

مسئله قیمت گذاری نیز در این حالت کمی بغرنج خواهد بود. به احتمال فراوان در روش فوق، خریداران توان باتری ۷۵ کیلووات ساعتی، بخشی از هزینه های خریداران مدل ۷۰ کیلووات ساعتی را جبران می کنند، چراکه تسلا انتظار ترکیبی از هر دو گروه سفارش ها را برای رسیدن به رقم درآمدی مشخص دارد.

از آنجا که سخت افزار این دو مدل یکسان است، شرکت سازنده می تواند مدل ضعیف تر را حذف و همه مدل ها را با باتری ۷۵ کیلووات ساعتی روانه بازار کند. (آن هم با افزایش قیمتی کمتر از ۳۰۰۰ دلار) در این حالت خریداران مدل قوی تر مبلغی کمتر، و خریداران مدل ضعیف تر مبلغی بیشتر پرداخت می کنند. در این میان درآمد کلی خودروساز مقداری کاهش خواهد یافت، اما دست کم همه خریداران از تمام توان سخت افزار خریداری شده، بهره خواهند برد.

تقریباً هیچ شکی وجود ندارد که این شیوه جدید در آینده میان سایر خودروسازان نیز رواج خواهد یافت. کارشناسان و شرکت های سازنده تلاش می کنند آینده این صنعت را پیش بینی کنند. آیا مردم مانند گذشته اتومبیل می خرند، یا در عوض با خرید یک حساب کاربری در اوبر یا Faraday Future، نیاز خود را مرتفع می سازند؟

در شرایطی که قرار است بازیگران بزرگی چون اپل و گوگل وارد این بازار شوند، و خودروهای بدون راننده قرار است آینده را از آن خود کنند، باید دید خودروسازان تا چه حد می توانند در مقابل وسوسه خودروهای قابل ارتقا مقاومت کنند.