مایکروسافت امروز؛ فاتح دنیای پی سی و مغلوب بازار موبایل

مایکروسافت روز به روز فاصله بیشتری از مشتریان موبایلی خود می گیرد. پس از محدود کردن خط تولید تلفن های همراه سری لومیا طی یکی-دو سال گذشته، روز گذشته این کمپانی ساکن ردموند با اخراج 1850 نفر و زیان 950 میلیون دلاری در پی آن، آخرین میخ را بر تابوت بخش موبایل خود کوبید.

هنوز هم اما تلفن های هوشمند سری لومیا قریب به 95 درصد کل فروش تلفن های ویندوزی را تشکیل می دهند اما کمبود دستگاه های جدید یا به عبارتی فقدان آن ها در بازار سبب شده تا سهم ویندوز فون از بازار شدیدا طی سال گذشته کاهش یابد.

ویندوزفون مرده است و توسعه دهندگان تلفن همراه علاقه ای به زنده کردن آن ندارند. مایکروسافت کجا را اشتباه رفت و چه خطایی مرتکب شد که حالا باید چنین عاقبتی را انتظار کشد؟

اعلام روز گذشته مایکروسافت در خصوص اخراج کارکنان خود، ابهامات بسیاری را برطرف کرد. غول نرم افزارسازی دنیا، هزاران نفر ساعت از خلاقیت را با طرح جاه طلبانه ویندوز ویستا (به ادعای مدیرعامل اسبق، استیو بالمر) به هدر داد.

ویستا چند هفته قبل از آنکه استیو جابز روی صحنه برود و آیفون را در ژانویه 2007 معرفی کند و دنیای موبایل را برای همیشه تغییر دهد به بازار آمد. به طور خلاصه، ویستا نمونه ای از عقب افتادگی مایکروسافت از حرکت رو به جلوی تکنولوژی بود.

به جای تمرکز روی توسعه ویندوز موبایل، مایکروسافت بیش از حد درگیر پی سی و دسکتاپ ها شد، بازاری که آن را از آن خود کرده بود. ویندوز موبایل اصول پایه ای کامپیوترهای همراه و حتی اپلیکیشن ها را پیش از آیفون داشت، اما رابط کاربری آن برای دستگاه هایی ساخته شده بود که استایلوس داشتند. جوری طراحی شده بود که گویی ورژن کوچکتر ویندوز را در جیب خود دارید.

مایکروسافت می خواست ویندوز همه جا باشد، در سوی دیگر گود، اپل ایستاده بود با ورژنی ساده، هوشمند و زیبا از یک سیستم عامل موبایل و کمپانی های بزرگ دنیا پیرو راه جابز و تیم اش شدند، حتی مایکروسافتی ها. شاید شکست مایکروسافت در زمینه موبایل را بتوان به زمانی پیش از ویندوز ویستا هم حتی نسبت داد. مایکروسافت تلاش داشت تا ویندوز را روی همه دستگاه ها بیاورد و تاریخ به ما آموخت که بزرگ ترین مشکل ویندوزفون هم دقیقا همین است.

مایکروسافت با ویندوز فون 7 طراحی Live Tile را که خاص و نوآورانه بود را به دنیا معرفی کرد که به لطف ریبوت های متداوم نرم افزار هیچگاه محبوب نشد. کاربران ویندوز فون 7 نمی توانستند به ویندوز 8 مهاجرت کنند و حتی حالا هم بسیاری از دارندگان لومیا با ویندوز فون 8.1 قادر به دریافت ویندوز 10 موبایل نیستند. مایکروسافت می خواست یک ورژن از ویندوز را روی پی سی، تبلت و تفن داشته باشد، استراتژی قابل تحسینی که در کسب موفقیت ضعف داشت.

با جامعه آماری پایین، توسعه دهندگان موبایل نیز حاضر نبودند تا برای داشتن این سیستم عامل روی موبایل های شان مبلغی به مایکروسافت بپردازند. سال ها طول کشید تا ویندوز فون رایگان شود و در آن زمان دیگر اندروید مالک بازار سیستم عامل های قابل استفاده توسط توسعه دهندگان بود.

پس از معرفی ویندوز فون 7، مایکروسافت حتی تلاش کرد تا سری Kin را هم عرضه کند. Kin به جای آنکه براساس ویندوز فون 7 باشد، Windiws CE را اجرا می کرد؛ سیستم عاملی که بعدها زیر پای ویندوز فون از بین رفت. چنین اقدامی از سوی مایکروسافت بعید و دور از انتظار بود، خصوصا زمانی که داشت اندک توجهی کسب می کرد.

در سمت پی سی، مایکروسافت سعی کرد تا دنیای تبلت و پی سی را اقدام کند و به همین سبب ویندوز 8 را معرفی کرد. رابط کاربری جدید، بسیاری از کاربران قدیمی و سنتی پی سی را با خود غریبه کرد و همانند ویندوزفون راه حلی برای از بین بردن فاصله میان دستگاه های مختلف به حساب می آمد. بالمر همانطور که پس از دیدن آیفون ویندوز فون 7 را ساخت، با دیدن آیپد هم به سراغ ویندوز 8 رفت.

پس از بافته شدن تار و پود، در نهایت مایکروسافت با ویندوز 10 به پیش آمد، سیستم عاملی که به هدف یک ویندوز روی همه پلتفرم ها جامه عمل پوشاند. با این حال، ویندوز 10 الان هم روی موبایل شکست خورده است.

سال ها به طور می انجامد تا فعالیت های صحیح و یا اشتباهات مایکروسافت در زمینه استراتژی اپلیکیشن های فراگیر را ذکر کرد. مایکروسافت امید داشت تا ویندوز 8 به اپلیکیشن های تولید شده برای ویندوز فون قوت بخشد اما اینطور نشد. حالا امید دارند تا با ساده سازی ساخ اپلیکیشن برای پی سی و موبایل، اکوسیستمی یکپارچه بسازند. مایکروسافت اما حالا این چالش را پیش روی خود دارد که سخت افزار ویندوز فون وجود ندارد و ویندوز فون عملا مرده است. در همین بین، ردموندی ها شدیدا در حال حمایت اندروید و iOS با اپلیکیشن های مختلف شان هستند.

دشوار است که تشخیص دهیم چه زمانی مایکروسافت حرکت خودش را خواهد کرد. سال گذشته، ساتیا نادلا، مدیرعامل مایکروسافت از طرحی برای تولید سه تلفن همراه هوشمند در هر سال برای سه بازار پرچمدار، میان رده و اقتصادی خبر داد. اما اخباری که دیروز منتشر شد، فقط نقشه های نادلا را دور از انتظار جلوه می دهد.

مایکروسافت فقط می گوید که دستگاه های فوق العاده ی جدیدی در راه هستند اما نه نشانی از آن ها وجود دارد و نه کسی در موردشان حرف می زند. بسیاری از طرفداران ویندوزفون حالا امید دارند تا بالاخره سرفس فون ساخته شود. مایکروسافت قبلا نشان داده که لپ تاپ ها و تبلت های فوق العاده ای می سازد و هیچ بعید نیست که سرفس فون نیز با تفاوتی عمده نسبت به تلفن های امروزی ساخته شود.

مایکروسافت سرمایه گذاری بسیاری روی قابلیت Continuum ویندوز 10 موبایل کرده، ویژگی خاصی که اجازه می دهد تا یک موبایل را به پی سی تبدیل کرد. اگرچه قابلیت Continuum به خوبی کار می کند اما موفقیت این طرح در گرو ساخت اپلیکیشن های فراگیر موفقیت است که ارزش استفاده را داشته باشند. شایعه ای که اخیرا در مورد سرفس فون شنیده می شود به استفاده از چیپ های اینتل باز می گردد. گویا مایکروسافت می خواهد از پردازنده های اینتل استفاده کند تا اجرای اپلیکیشن های دسکتاپ هم روی آن ممکن شود اما اخیرا خبر لغو تولید پردازنده های Atom اینتل، قدرت این شایعه را تقریبا رد می کند.

مایکروسافت هزاران دستگاه سرفس مینی تولید کرده بود تا آن را در کنار سرفس پرو 3 معرفی کند اما ساتیا نادلا چند هفته پیش از معرفی، دستور لغو تولید آن را داد، چون دستگاه شان به اندازه کافی نسبت به آنچه رقیبان ارائه می کنند متفاوت نبود. ردموندی ها سال پیش تکنولوژی سرفس پِن را از شرکت N-trig خریدند و بنابراین بعید نیست که در دستگاه های بعدی مایکروسافت، نقش قلم و نوشتار روی دستگاه های هوشمند پر رنگ تر شود.

یک سرفس فون یا تبلت کوچک (شاید هم فبلتی بزرگ) به اندازه کافی قدرت ندارند تا ویندوز فون را نجات دهند، اما قادرند تا رویای دیرینه مایکروسافت، یعنی رایانه ای جیبی که ویندوز اجرا می کند را محقق کند. تصور آینده دشوار است اما بزرگ ترین مشکل مایکروسافت حالا اپلیکیشن ها و نوع پیشروی دنیای موبایل است. آن ها تلاش کردند تا توسعه دهندگان را جذب خود کنند اما موفق نبودند.

اخراج روز گذشته نشان می دهد که مایکروسافت چگونه هنوز درگیر تصمیم اشتباه مدیرعامل پیشین خود است. به جای پرداخت 8 میلیارد دلار و خرید نوکیا، آن ها می توانستند اپلیکیشن های پرکاربرد بیشتری نیز Sunrise ،Acompli و SwiftKey را بخرند اما در عوض مسیر پر خطر را طی کردند.

آن ها نمی خواهند دست از رویای خود بکشند و هر طور شده سعی دارند در فضای موبایل حضور داشته باشند اما این رویا بارها و بارها شکست خورده و هیچ گاه در حضور رقبایش حرفی برای گفتن نداشته است. مایکروسافت با این حقیقت کلنجار می رود که مردم واقعا نیازی به ویندوز روی موبایل خود ندارند، حقیقتی که غول نرم افزار دنیا را همیشه ترسانده. حالا زمان آن رسیده تا ردموندی ها باورش کنند و به تولید نرم افزارهای فوق العاده برای اندروید و iOS ادامه دهند.