خوب، بد، زشت؛ آیا بازی های ویدیویی روی نمرات درسی افراد تاثیر مثبت می گذارند

متاسفانه همچنان از دید بعضی خانواده ها بازی های ویدیویی با عنوان یک سرگرمی مخرب شناخته می شود. کافیست کمی بزرگ تر شوید و دیگران در دست های شما یک دسته ببییند. شاید تنها چیزی که بشنوید متلک های گوناگون از سوی اطرافیان باشد. ولی واقعا این طوری نیست. با بازی های ویدیویی به ماجراجویی می روید که خود آن را رقم می زنید. چه کسی می تواند دست رد به این سفر شگفت انگیز بزند؟

کابوس فراموش نشدنی مکس پین، انتقام کریتوس، شجاعت های مسترچیف، آرزوی دیرینه جانی وایلز برای سفر به ماه؛ این ها چیزهایی نیستند که از یاد بروند. چون گوشه ای از خاطرات بازیکن ها را به خود اختصاص داده و خیلی ها با آن ها بزرگ شده اند. بنابراین چرا بعضی ها با چنین سرگرمی مخالفت هایی می کنند. یکی از قدیمی ترین و بحث برانگیزترین موضوعاتی که پیرامون صنعت بازی های ویدیویی وجود دارد به تاثیرات روانی اش روی مخاطب ها باز می گردد.

شاید به یاد نداشته باشید ولی کشتار فاجعه بار دبیرستان کلمباین آمریکا لکه ننگی است که هیچ گاه از دامن گیمینگ پاک نخواهد شد. خیلی ها این کابوس را به عنوان انقلابی Doom ارتباط دادند. چون مظنونین نه تنها از طرفدارهای بازی بودند بلکه لا به لای صحبت های خود اسمی از ساخته id Software هم آوردند. یا اتفاقات گوناگون دیگری که افتاده و بارها بازگو شده اند. ولی این تنها نیمه خالی لیوان است.

جدا از این که با توجه به درجه سنی ها می توانیم حوادث ناخوشایند را کاهش دهیم، تحقیقات نشان می دهند بازی های ویدیویی تاثیرات مثبتی هم روی مخاطب های خود می گذارند. حدود چند سال پیش گزارشی به دست رسید که بر اساس آن افرادی که بازی انجام می دهند 37 درصد کمتر دچار اشتباه شده و کارهایشان را با سرعت بیشتری نسبت به بقیه انجام می دهند. جالب تر اینجاست اگر عناوین چند نفره هم انجام دهید، در کارهای گروهی عملکرد بهتری خواهید داشت.

تعجب کردید؟ اگر داده های Alberto Posso را ببینید چه واکنشی نشان می دهید. او که عضوی از دانشگاه تحقیقاتی معروف RMIT به حساب می آید روی دوازده هزار دانش آموز استرالیایی تحقیقاتی انجام داد تا به ارتباط میان نمره های درسی و سرگرمی های بیرون از مدرسه بچه ها پی ببرد. Posso پس از مدت ها کوشش فراوان به یک نتیجه جالب رسید؛ کسانی که بازی های آنلاین انجام می دهند نمره های بیشتری می گیرند.

بر اساس این تحقیقات دانش آموزانی که گزیده ای از وقت خود را به عناوین اینترنتی اختصاص می دهند، امتحانات ریاضی و آزمون های شفاهی را با پانزده نمره بهتر به اتمام رسانده و دروس علمی آن ها هم هفده نمره بیشتر از بقیه است. نکته جالب اینجاست Posso شاید به داده های خود باور داشته باشد ولی همچنان به مدرک های بیشتری نیاز دارد تا بتواند چنین چیزی را اثبات کند.

Posso در بخشی از صحبت خود به این موفقیت اشاره کرد و گفت: «آنالیزها نشان می دهند افرادی که بازی های آنلاین انجام می دهند در بعضی تست های انجام شده عملکرد بهتری دارند. بقیه را هم مساوی هستند. هنگامی که عناوین اینترنتی انجام می دهید، با بعضی پازل ها برای ورود به مرحله های بعدی رو به رو می شوید که همین ها می توانند اطلاعاتی از ریاضی، مباحث علمی و خواندنی که طول روز خوانده اید را با خود درگیر کنند.»

با این وجود Posso یک چالش بسیار بزرگ را پیش روی خود می بیند؛ چگونه باید ارتباط میان انجام بازی های ویدیویی و نمرات افراد را اثبات کرد. درست است، حرف های بالا یک شب به دست نیامده و نتیجه چندین سال تحقیقات هست. ولی Posso به شواهد بیشتری نیاز دارد. شاید این دانش آموزان با استعداد تنها به بازی های اینترنتی علاقه مند باشند.

از سرگرمی های دانش آموزان اسم ببریم و نامی از فضای مجازی به میان نیاید؟ این موجی که میبینید تنها به ایران محدود نشده و مردم کشورهای زیادی وقت خود را به شبکه های اجتماعی اختصاص دهند. اگر به خاطر داشته باشید، چند وقت پیش مقاله جالبی از وبسایت Forbes ترجمه کردیم و از فرصتی که پوکمون گو به مایکروسافت هدیه داده گفتیم. نویسنده خارجی این مطلب در ابتدای صحبت های خود از این که بچه ها بار دیگر به بیرون رفته اند شوکه شده بود.

می دانیم حرف های او با بزرگ نمایی و شوخی همراه است، ولی همین هم می تواند از چیرگی شبکه های اجتماعی بر زندگی بشریت خبر بدهد. جدا از این که گزارشات هم به خودی خود همه چیز را ثابت می کنند. از این مقدمه چینی ها فاصله بگیریم و به نتیجه تحقیقات Posso باز گردیم. به نظر شما فضای مجازی همانند بازی های ویدیویی می تواند روی نمره دانش آموزان تاثیر مثبت بگذارد؟

معلوم است که نه! چنین چیزی که دیگر نیاز به آنالیز ندارد. Posso گفته کسانی که روزانه از سرویس هایی مانند توییتر و فیسبوک استفاده می کنند 4 درصد نمره کمتری نسبت به میانگین می گیرند. هر چه قدر هم از ساعات گشت و گذار در این شبکه های اجتماعی بگذرد، عملکرد دانش آموزان روند نزولی تری به خود خواهد گرفت. بد نیست بدانید از بین کسانی که او مورد آزمایش قرار داده، 78 درصد روزانه از چنین سرویس هایی استفاده می کنند.

ارتباط میان شبکه های اجتماعی و عملکرد درسی تنها به داده های بالا محدود نمی شود. بخش دیگری از گزارشات نشان می دهند دانش آموزانی که ساعات زیادی از روز را به اینترنت اختصاص می دهند، دامنه توجه کمتری دارند. بنابراین نمرات کمتری می گیرند. البته از این مورد آخر شواهد قطعی زیادی به دست نیامده است.

Peter Etchells، استاد ارشد بخش روانشناسی زیستی دانشگاه Bath Spa، که ارتباطی با تحقیقات نداشته هم از ارتباط میان بازی های ویدیویی و عملکرد درسی دانش آموزان خشنود است. ولی انتظار دارد تا شواهد بیشتری به دست بیاید: «این که شاهد یک ارتباط مثبت میان بازی های اینترنتی و نمرات دروس هستیم جالب به نظر می رسد. اما اگر بخواهیم با اطمینان چنین چیزی را بیان کنیم، به مدارک بیشتری نیاز است.»

تحقیقات Posso کنار دیگر داده های مثبت موجود پیرامون صنعت گیمینگ قرار گرفت و همگی نشان می دهند اگر اسم تاثیرات روانی منفی روی مخاطب را «بد» بگذاریم و نمود همین تاثیرات را «زشت»، باز هم روی دیگری از داستان وجود دارد که می تواند اتفاقات «خوب» را رقم بزند. بنابراین بیایید تنها با دیدگاه منفی به این سرگرمی نگاه نکنیم.