پیام‌رسان‌های خارجی برای ادامه فعالیت در ایران ملزم به رعایت چه شروطی هستند؟

تاکنون بارها شنیده‌ایم که شبکه‌های اجتماعی و پیام‌رسان خارجی که مایل به حضور در ایران هستند باید قوانین کشورمان را رعایت کنند. اما این قوانین دقیقاً چه هستند؟ دبیر کارگروه تعیین مصادیق مجرمانه، امروز به این پرسش به شکلی دقیق پاسخ داده است.

«عبدالصمد خرم آبادی» در گفتگو با ایسنا ۵ شرط را برای ادامه فعالیت شبکه‌های خارجی در ایران بیان کرد. این شروط به شرح زیر هستند:

• از مراجع ذی‌صلاح قانونی (وزارت ارتباطات) مجوز فعالیت دریافت کند.
• داده‌های مربوط به کاربران ایرانی را در داخل کشور ذخیره و پردازش کند.
• به هیچ وجه داده را در اختیار بیگانگان قرار ندهد و از دسترسی به داده‌ها جلوگیری کند.
• قواعد و ضوابط قانونی مربوط به حفاظت و صیانت از حریم خصوصی کاربران را کاملا رعایت کند.
• نماینده رسمی و تام الاختیار جهت اداره امور خود و پاسخ به استعلامات مراجع قضایی در داخل کشور داشته باشد.

در واقع اگر هر یک از شبکه‌های خارجی فیلتر نشده در ایران این قوانین را رعایت نکنند در نهایت مسدود خواهند شد. جدا از این موارد، دبیر کارگروه مصادیق مجرمانه عنوان کرده است که اگر پیام‌رسان خارجی فعال در ایران دستور مقام قضایی در خصوص حذف محتوای مجرمانه در کانال‌ها و صفحه‌های عمومی را اجرا نکند، مسئول است.

خرم آبادی همچنین اشاره کرده است که مسئولیت انتشار محتوای مجرمانه در این شبکه‌ها در وهله اول بر عهده‌ی کاربر منتشر کننده است ولی «اگر پیام رسان خارجی با علم و آگاهی از مجرمانه بودن محتوای کانال های عمومی به ارائه خدمات خود به آنها ادامه دهد به عنوان معاون جرم قابل تعقیب است».

خرم آبادی همچنین به مشکلات حقوقی که طی استفاده از این پیام‌رسان‌ها ایجاد می‌شود اشاره کرده و خبر از پرونده‌هایی در دادگستری داده است که به دلیل عدم پاسخگویی مدیر شبکه‌های خارجی به استعلامات قضایی، بدون نتیجه مختومه شده‌اند: «هزاران شاکی که مال یا آبرو یا حیثیت‌شان در بستر این پیام رسان مورد تعرض قرار گرفته، علیرغم تلاش و پیگیری همکاران قضایی به‌حق خود نخواهند رسید.»

از سوی دیگر مدیرعامل تلگرام قبلاً گفته است که این پیام‌رسان، نحوه فعالیت خود را با توجه به قوانین محلی کشورها تغییر نمی‌دهد و صرفاً بر اساس قوانین خودش عمل خواهد کرد. قوانین تلگرام نیز می‌گویند که کانال‌ها یا گروه‌های هرزه‌نگاری یا ترویج‌دهنده تروریست حق فعالیت در این پیام رسان را ندارند. تلگرام اکنون در کشور بیش از ۴۰ میلیون کاربر فعال ماهانه دارد و بر اساس آخرین آمارها، تعداد کاربران اینستاگرام ایرانی هم به ۲۴ میلیون کاربر رسیده است.