از منظر علم، زمین دو ماه دارد

همه ما ماه را می شناسیم و دوستش داریم، اما به قدری در مورد یکتایی این جرم آسمانی مطمئنیم که حتی نامی خاصی را هم برای آن انتخاب نکرده ایم.

ماه روشن ترین شی در آسمان شب است و تماشای ناهمواری های روی سطح آن از جمله جالب ترین سرگرمی های ستاره شناسان آماتور است.

اما آنچه که ممکن است ندانید این است که روشن ترین ستاره آسمان شب، تنها قمر طبیعی زمین نیست و آنطور که در سال 1997 اعلام گردید، جرم آسمانی دیگری به نام کروتن هم که قمر شبه چرخشی زمین نام گرفته، به نوعی به دور زمین می گردد.

در ادامه این مطلب با دیجیاتو همراه باشید.

این بدان معناست که کروتن همچون ماه یا قمرهای دست ساز بشر که به فضا ارسال می شوند، در یک مدار بیضی شکل به دور زمین نمی چرخد.

در مقابل، این جرم آسمانی فضای داخلی منظومه شمسی را که مدار نعل اسب نام دارد می پیماید.

برای آنکه بدانیم چرا این مدار، نعل اسبی خوانده می شود بهتر است از زاویه ای دیگر به آن نگاه کنیم. تصور کنید که از بالا به منظومه شمسی می نگرید و با همان سرعتی که زمین به دور خورشید می چرخد در حال حرکت هستید.

از این منظره، زمین کاملا ثابت به نظر می رسد و در عوض جرمی در یک مدار ساده نعلی شکل، به دور زمین می گردد، به آن نزدیک می شود و سپس از آن فاصله می گیرد.

پس از آنکه این قمر به اندازه کافی از زمین دور شد، از طرف دیگر به آن نزدیک می گردد و مجددا دور می شود.

کروتین از زمینی که ثابت است

مدارهای نعلی شکل امری کاملا رایج برای قمرهایی هستند که در منظومه خورشیدی قرار دارند. برای نمونه زحل دو ماه دارد که در چنین مداری حرکت می کنند.

اما آنچه کروتین را از بقیه متمایز می کند نحوه حرکت آن در مدار نعلی شکل اش است. اگر به مسیر حرکت این قمر در منظومه شمسی نگاه کنید، متوجه خواهید شد که این جرم، حرکتی نامنظم به دور زمین دارد و به قدری شعاع حرکتش زیاد است که به نزدیکی ونوس و مریخ می رسد.

کروتین هر سال یک بار به دور خورشید می چرخد، در حالی که طی کردن مسیر پیچیده آن به دور زمین (تصویر بالا) تا 800 سال طول می کشد.

نمای نزدیک از کروتین

بنابراین کروتین ماه دوم ماست. اما مشخصات آن چیست؟ خصوصیات و جزئیات مربوط به این قمر هنوز هم مشخص نشده. با این حال می دانیم که شعاع آن تنها 5 کیلومتر است و از این لحاظ شباهت زیادی به ابعاد ستاره دنباله دار 67P/Churyumov-Gerasimenko دارد که در حال حاضر میزبان مدارگرد رزتا و فرودگر Philae است.

گرانش سطح 67P بسیار ضعیف است و پیاده روی با سرعت زیاد روی آن می تواند در نهایت شما را به کیهان های دیگری پرتاب کند.

در واقع به همین دلیل بود که موفقت Philae در فرود روی سطح آن تا این اندازه اهمیت داشت و اگر نمی توانست که چنین کاری را انجام دهد، بیش از اندازه از مقر خود دور می شد.

با در نظر گرفتن این مسأله که کروتین در حال حاضر چیزی بیش از تعدادی پیکسل درخشان در یک عکس برایمان معنا ندارد، فعلا می توانیم آن را در زمره اجرام غیر قابل سکونت منظومه شمسی طبقه بندی کنیم که از لجاظ اندازه هم در سطح متوسط جای می گیرد و چنانچه انسان یا ماشین کاوشگری قصد فرود روی آن را داشته باشد، با همان چالش هایی روبرو خواهد شد که قبلا پیش روی رزتا و Philae قرار گرفت.

اما اگر کروتین با زمین برخورد کند، این مسأله می تواند منجر به انقراض همه موجودات زنده آن شود و اتفاقی مشابه آنچه رخ می دهد که بسیاری باور دارند در پایان دوره زمین شناسی کرتاسه رخ داد.

خوشبختانه چنین اتفاقی به این زودی ها رخ نمی دهد و مدار آن در حال دور شدن از منظور خورشیدی است. از طرفی پژوهشگران فیزیک نجومی هم با شبیه سازی فرایند حرکت این قمر، نشان داده اند که گرچه کورتین بیش از اندازه به زمین نزدیک خواهد شد، اما کاملا بعید به نظر می رسد که با آن برخورد کند.

نزدیک شدن آن به زمین هم، طبق پیش بینی های صورت گرفته، 2750 سال دیگر رخ خواهد داد. در عوض انتظار می رود که این قمر در حدود 8000 سال دیگر با ونوس برخورد نماید.

کروتین تنها نیست

اما داستان به این نقطه ختم نمی شود و زمین پذیرای شمار زیادی از اجرام آسمانی است که ظاهری خاکی مانند دارند.

ستاره شناسان دیگر ماهواره های شبه گردشی که به زمین تعلق دارند را هم شناسایی کرده اند که همگی شان مدت هاست در اطراف زمین مشاهده شده اند.

حال این پرسش مطرح می شود که از کروتین می توانیم به چه اطلاعاتی در مورد منظومه شمسی دست پیدا کنیم؟ بسیار! همچون دیگر سیارک ها و ستاره های دنباله دار، از اطلاعات دریافتی پیرامون این قمر نیز می توان به جزئیاتی در رابطه با نحوه تجمع سیارات دست پیدا کرد.

مسیر مارپیچی حرکت آن بهترین راه برای یافتن درکی صحیح در مورد شکل گیری منظومه خورشیدی است.

همانطور که قبلا گفته شد، بشر تا پایان قرن بیستم میلادی نمی دانست که اجرام آسمانی می توانند چنین مدارهای عجیب و غریبی داشته باشند و تا آن اندازه از عمرشان می گذشته.

از طرفی، وجود اقماری نظیر کروتین نشان می دهد که اینگونه مدارها احتمالا در زمان ایجاد منظومه خورشیدی شکل گرفته اند. چون تصورمان این است که سیاره های آسمانی به واسطه برخورد اجرام آسمانی هم اندازه با Cruithne یا بالاتر از آن درست شده اند، کشف این مسأله می تواند اهمیت بسیار بالایی داشته باشد.

ممکن است روزی این قمر به محلی برای تمرین فرایند فرود انسان روی اجرام آسمانی دیگر بدل شود و شاید حتی انسان برای کشف فلزات نایاب روی زمین، به حفاری در سطح آن روی آورد.

در هر صورت مهم ترین مسأله ای که کروتین به ما درس می دهد این است که منظومه خورشیدی به هیچ وجه جاودانه نیست و ما نیز همینگونه ایم.