تاریخی های خوشمزه: داستان پیتزا

اسلایس های مختلف پیتزا را می توان ظرف تنها چند دقیقه خورد با این همه، پروسه تکامل این غذا یک شبه اتفاق نیافتاده و تاریخچه ای بس طولانی دارد.

شهر ناپل در حدود 600 سال پیش از میلاد در قلمرو یونان باستان تاسیس شد، در دهه های 1700 و 1800 میلادی یک سرزمین مستقل به شمار می رفت و به خاطر جمعیت عظیم کارگران و مردم فقیرش اسم و رسم خوبی نداشت.

در آن زمان، هرچه به خلیج نزدیک تر می شدید تراکم جمعیت نیز بیشتر می شد و بخش اعظمی از زندگی این افراد در محیط های باز و گاهی اوقات در خانه هایی سپری می شد که ابعادشان از یک اتاق کوچک فراتر نمی رفت.

البته اقلیت ثروتمندی هم در این شهر زندگی می کردند اما غالب مردم که فقیر هم بودند به غذاهای ارزان قیمتی نیاز داشتند که بشود به راحتی مصرف کرد. پیتزا یا همان نان های تختی که مواد مختلف رویش قرار داشت همان غذایی بود که این نیاز را تامین کند و در هر وعده ای مصرف می شد و حتی می شد آن را از دست فروشان خیابانی یا رستوران های غیررسمی و محقر خریداری کرد.

این پیتزاهای اولیه قوت غالب مردم ناپل را تشکیل می داد که دربرگیرنده سیر، گوجه، پنیر، روغن، ماهی کولی و ادویه جات مختلف می شد.

در سال 1861 میلادی، ایتالیا یکپارچه شد و اومبرتوی یکم و ملکه مارگاریتا در سال 1889 میلادی از این شهر ساحلی دیدن کردند. در افسانه ها آمده که این دو نفر در جریان سفرهای خود به شدت از غذاهای فرانسوی و لوکسی که برایشان تدارک دیده می شد خسته شدند و عاقبت دستور دادند که از رستورانی به نام Pizzeria Brandi که در سال 1760 میلادی به جای Da Pietro pizzeria تاسیس گردید برایشان یک پیتزا بیاورند.

ملکه از پیتزا موتزارلا بیش از همه لذت می برد؛ نان گردی که روی آن را پنیرهای نرم و سفید، گوجه های قرمز و ریحان سبز و معطر پوشانده بود (شاید علت وجود رنگ های موجود در پرچم ایتالیا در پیتزای مورد علاقه وی هم تصادفی نباشد). از آن زمان به بعد هم آن نوع خاص از این غذای خوشمزه پیتزا مارگاریتا نام گرفت.

علاقه ملکه مارگاریتا به این نوع غذا شاید همان عامل موفقیت و استقبال بالای مردم از پیتزا باشد. اما نان های تختی که رویشان مواد مختلف قرار گرفته صرفا هم به ناپل ایتالیا مربوط نمی شود و این غذا حتی توسط مصریان باستان، رومیان و یونانی ها هم صرف می شد. جالب است بدانید که تا دهه 1940 میلادی، پیتزا همچنان در داخل مرزهای ناپل محدود بود و از آن فراتر نمی رفت.

اما طولی نکشید که مهاجران ناپلی این غذا را به نیویورک و دیگر شهرهای آمریکا بردند که از آن جمله می توان به شیکاگو، سنت لوئیز، بوستون و ترنتون اشاره نمود. این قشر از مهاجران در ادامه برای یافتن شغل راهی کارخانجات آمریکایی شدند و در اواخر قرن های نوزدهم و بیستم میلادی، همین امر دلیلی شد برای مهاجرت میلیون ها اروپایی به خاک آمریکا شد و آنها را به تدریج با طعم و عطر پیتزای اهالی ناپل آشنا کرد.

اولین پیتزا فروشی آمریکا G. Lombardi's نام داشت که در خیابان اسپرینگ منهتن باز شد و در سال 1905 مجوز گرفته بود که فقط پیتزا بفروشد. تا پیش از این تاریخ، پیتزا غالبا در منازل و بدون دریافت مجوز تهیه و فروخته می شد.

البته این پیتزافروشی هنوز هم وجود دارد اما نه در خیابان اسپرینگ منتهن و جالب است بدانید که فر و بسیاری امکاناتش متعلق به همان دوران است.

اگر از طرفداران این غذا باشید می دانید که همواره در مورد بهترین پیتزاهایی که در شهر وجود دارند بحث و اختلاف نظر هست. اما در آمریکا سه پیتزا فروشی در ایست کوست بیش از سایرین مورد توجه قرار گرفتند که عبارتند از Totonno’s (که در سال 1924 باز شد)،  Mario’s تاسیس شده در سال 1919 و  Pepe’s که در سال 1925 راه اندازی شد.

بعد از جنگ جهانی دوم، پیتزا نیز درست مانند مهاجران ایتالیایی کلیه شهرهای آمریکا را در نوردیدند و از شمال تا جنوب و از شرق تا غرب همه آمریکایی را شیفته خود کرد و مردم آن را به چشم یک غذای سریع و جالب می دیدند. طولی نکشید که نسخه ها یا بهتر بگوییم انواع محلی این غذا که مخلفات و ترکیباتش با نوع اصلی فرق داشت ابداع گردیدند و از ماهی سمون گرفته تا مرغ و تکه های بیف را روی آن نان های گرد قرار میدادند و طبخ می کردند.

در نهایت پیتزای پس از جنگ جهانی دوم به ایتالیا و سایر کشورهای دنیا رسید و درست مانند شلوارهای جین آبی مورد استقبال مردم اقصی نقاط دنیا قرار گرفت. حالا به هر نقطه ای از این کره خاکی که سفر کنید یک نوع خاص و بومی از پیتزا دارند؛ در ایران پیتزای قرمه سبزی و در برزیل با ورقه هایی از تخم مرغ آب پز شده.