رکوردشکنی پدیده ای تحت عنوان «مرگ ناشی از کار بیش از حد» در ژاپن

سال گذشته خبری برایتان منتشر کرده بودیم مبنی بر طرح سوئدی ها برای کاهش ساعات کاری روزانه به ۶ ساعت. طی این طرح مسئولین شهر گوتنبرگ ساعات کاری شیفت های یک مرکز پرستاری را از ۸ ساعت در روز، به ۶ ساعت کاهش دادند و برنامه ی کار هفتگی کارکنان مورد نظر خود را در ازای همان حقوق قبلی به ۳۰ ساعت رساندند. این طرح قرار بود در سرتاسر سوئد گسترش یابد.

اما از سوئد به ژاپن برویم؛ جایی که به تازگی خبر های عجیبی از آن می رسد که تناقض فاحش و دردناکی با تجربه ی سوئدی ها دارد. ژاپن این روزها در حال تجربه ی رکوردشکنی تعداد غرامت های درخواست شده برای مقوله ای تحت عنوان «کاروشی» یا «مرگ ناشی از کار زیاد» است. تقاضا برای کار در ژاپن با رقمی معادل ۱.۲۸ به ازای هر متقاضی، در حال حاضر به بالاترین رقم خود از سال ۱۹۹۱ رسیده است که این امر باید نخست وزیر این کشور یعنی شینزو آبه را از طریق کشاندن تعداد بیشتری به جمع نیروی کار، در مقابله با اثرات ناشی از کاهش جمعیت یاری کند. اما تقویت بدون پشتوانه ی قوانین کار به آن معناست که برخی از کسب و کار ها در حال وارد آوردن فشار کاری بیش از حد به کارکنان خود هستند؛ مسئله ای که گاهی اوقات تبعات نگران کننده ای دارد.

به نقل از داده های وزارت کار ژاپن، تعداد درخواست های دریافت غرامت به دلیل مرگ ناشی از کار زیاد، در سال ۲۰۱۵ به رقم رکوردشکن ۱۴۵۶ مورد رسیده است. بیشتر پرونده های این مسأله در حوزه های بهداشت و درمان، خدمات اجتماعی، حمل و نقل و ساخت و ساز متمرکز هستند؛ حوزه هایی که همگی با کمبود مزمن نیروی کار در این کشور مواجه اند.

هیروشی کاواهیتو، دبیرکل «شورای ملی دفاع از قربانیان کاروشی» گفته است رقم واقعی این موضوع به احتمال زیاد ۱۰ برابر این است، چرا که دولت علاقه ای ندارد چنین رخداد هایی را به رسمیت بشناسد. او گفته است: «دولت میزبان سمپوزیوم های متعددی است و در مورد این مشکل پوستر درست می کند، اما این ها چیزی جز تبلیغات و پروپاگاندا نیست. مسئله ی اصلی، کاهش ساعات کاری است که دولت در این زمینه کاری نمی کند».

کاواهیتو، وکیلی که از دهه ی ۱۹۸۰ میلادی مشغول دست و پنجه نرم کردن با مشکل مرگ و میر ناشی از کار بیش از حد بوده گفته است که قبلاً ۹۵ درصد از پرونده های او به مردان میانسال با مشاغل اداری مربوطه بوده است، اما حالا ۲۰ درصد از پرونده ها به زنان مربوط می شود.

ژاپن برای ساعات کاری کارکنان هیچ محدودیت قانونی قائل نیست، اما وزارت کار دو نوع مرگ ناشی از کار زیاد را به رسمیت می شناسد: یکی مرگ ناشی از بیماری های قلبی عروقی مرتبط با کار بیش از حد، و دو، خودکشی به خاطر استرس ناشی از کار.

در ژاپن در صورتی که کارمندی ۱۰۰ ساعت اضافه کاری در ماه پیش از فوت، و یا ۸۰ ساعت اضافه کاری ظرف حداقل دو ماه متوالی از شش ماه گذشته داشته باشد، مرگ ناشی از بیماری قلبی عروقی او به احتمال زیاد کاروشی محسوب خواهد شد.

خودکشی نیز در صورتی شامل این قانون می شود که در پی حداقل ۶۰ ساعت اضافه کاری در یک ماه، یا بیش از ۱۰۰ ساعت اضافه کاری ظرف سه ماه متوالی بوده باشد. داده های وزارت کار ژاپن نشان می دهند خودکشی های مرتبط با کار، ظرف چهار سال گذشته در میان نیروی کار ۲۹ سال به پایین ۴۵ درصد، و در میان بانوان ۳۹ درصد افزایش داشته است.