جزییات اجرای طرح LEZ و دریافت معاینه فنی برای تردد در مرکز تهران

ماجرای جایگزینی طرح کاهش آلودگی هوا که با نام عجیب (L.E.Z) شناخته می شود به جای طرح ترافیک و زوج و فرد به تابستان سال گذشته باز می گردد، زمانی که با توجه به گذشت بیش از 10 سال از اجرای طرح ترافیک و زوج و فرد در عمل کاهش چشمگیری در سطح آلودگی مرکز تهران اتفاق نیافتاد و مسئولان ایده ای تازه برای جایگزینی نحوه تردد خودروها در مرکز پایتخت بر اساس میزان آلودگی وسایل نقلیه مطرح کردند.

فلسفه منطقی این طرح بر مبنای صدور مجوز تردد برای خودروهای کاملا پاک (هیبریدی و برقی) در تمامی ایام هفته و جلوگیری از تردد وسایل نقلیه دود زا، فاقد معاینه فنی و کاربراتوری در مرکز شهر و روزهای آلوده سال مربوط می شد اما در عمل به دلیل نبود زیر ساخت های معاینه فنی و عدم اتصال شبکه معاینه فنی با سامانه پلیس، اجرای این طرح به پاییز امسال موکول شد و حالا از نخستین روز مهرماه تقریبا به شکل ناگهانی شاهد اجرایی شدن طرح LEZ و حساسیت دوربین های مربوط به طرح زوج و فرد بر روی پلاک وسایل نقلیه فاقد معاینه فنی هستیم.

به عبارت دیگر، چنانچه خودرویی فاقد معاینه فنی باشد، دوربین های نظارتی پلیس که تا پیش از این تنها بر روی زوج یا فرد بودن پلاک خودروها حساس بودند، نسبت به جریمه خودرو فاقد معاینه به مبلغ 50 هزار تومان اقدام خواهند کرد.

البته لازم به توضیح است که در لزوم رعایت طرح زوج و فرد و طرح ترافیک تفاوتی نسبت به قبل ایجاد نشده است و این طرح ها به قوت خود باقی هستند.

در واقع طرح L.E.Z تنها باعث می شود که خودروهای آلاینده و فاقد معاینه فنی حتی در صورت مطابقت پلاک با ایام هفته (زوج و فرد) و خرید طرح ترافیک، نیز امکان و اجازه حضور در مرکز شهر را نداشته باشند.

در واقع خودروهای فاقد معاینه فنی مجوز خرید طرح ترافیک را نیز ندارند بنابراین با هر بار رد شدن از جلوی دوربین های طرح ترافیک، جریمه 20 هزار تومانی برای این وسایل نیز اعمال خواهد شد و از این رو خودرو فاقد معاینه فنی که در مرکز شهر تهران تردد کند به راحتی ممکن است هر روز بیش از 70 هزار تومان جریمه شود.

تفاوت این مبلغ با هزینه حدودا 20 هزار تومانی گرفتن معاینه فنی باعث شده است که این روزها شاهد صف های چند صد متری در ورودی مراکز معاینه فنی شهر تهران و برخی شهر های اطراف پایتخت باشیم.

براساس اطلاعات موجود از حدود 1.8 میلیون دستگاه خودرویی که با عمر بیش از 5 سال در تهران نیاز به دریافت معاینه فنی دارند، حدود 600 هزار دستگاه فاقد معاینه فنی هستند و حالا هجوم مالکان این خودروها به مراکز 14 گانه معاینه فنی شهر تهران که به سامانه یکپارچه سازی اطلاعات (سیمفا) مجهز هستند، باعث افزایش زمان انتظار در مراکز معاینه فنی از چند دقیقه به حدود 2 ساعت شده است.

طبیعتا اجرای نسبتا ناگهانی طرح ال ای زد و هزینه 23 هزار تومانی صدور معاینه فنی گله و شکایت برخی از مالکین را نیز به دنبال داشته است، به خصوص که ساعت کاری محدود (8 الی 14) مراکز معاینه فنی و همزمانی کار این مراکز با روزهای کاری هفته باعث بروز مشکل برای عموم کارمندان و شاغلین می شود.

براساس قانون خودروهای با عمر کمتر از 5 سال نیازی به دریافت معاینه فنی ندارند و در روزهای اخیر این بند به عدم نیاز خودروهای مدل 91، 92، 93، 94 و 95 تولید داخل و خودروهای وارداتی بعد از 2012 به دریافت معاینه فنی تعبیر شده است، اما با این حال به دلیل انتشار برخی خبرهای ضد و نقیض مالکین خودروهای مدل 90 که این روزها مرز 5 سالگی را می گذرانند، همچنان در بیم و امید جریمه شدن یا عدم نیاز به دریافت معاینه فنی گرفتارند.

البته از سوی دیگر فلسفه جلوگیری از تردد خودروهای معیوب و آلاینده در سطح شهر و لزوم بررسی وضعیت سلامتی خودروها بر کسی پوشیده نیست، اما بی شک سخت گیری در مورد تولید خودروهای صفر کیلومتر و بررسی دقیق تر شرایط ایمنی و فنی خودروها می تواند نه تنها به کاهش آلایندگی بلکه به کاهش هزینه های نگهداری و حتی افزایش ایمنی رانندگی منجر شود.

آگاهی از آدرس دقیق مراکز معاینه فنی شهر تهران از طریق آدرس سایت سیمفا، امکان پذیر است، همچنین مالکین می توانند با  ارسال عدد یک به سامانه 2000112 از مراکزی که زمان انتظار در آنها کمتر است، مطلع شوند. همچنین در جدول زیر، آدرس و شماره تلفن شماری از مراکز معاینه فنی اصلی شهر تهران گردآوری شده است.