سفرهای فضایی چه آسیبی به مغز می رساند؟

سفرهای فضایی روی بدن انسان چندان بی اثر نیستند. همین هفته بود که ناسا نتایج تحقیقات خود روی دو قلوی فضانوردش را منتشر کرد تا نشان دهد سفرهای فضایی تا چه حد اثر گذارند. این تغییرات به حدی است که حتی نحوه بیان ژن را نیز دستخوش تغییر می سازد.

حالا گروهی از دانشمندان دانشگاه میشیگان طی پژوهش جدید خود به این نتیجه رسیده اند که سفر به خارج از جو زمین، حتی مغز فضانورد را هم دستخوش تغییر می سازد.

مطالعه روی 26 فضانوردی که هر کدام به میزانی متفاوت از سال 2008 تا 2012 در مدار زمین می چرخیدند نشان می دهد که این تغییرات کلی در جاذبه، مورفولوژی مغز را هم دستخوش تغییر می سازد.

12 نفر از این تعداد، دو هفته را در شاتل به سر برده بودند در حالی که 14 نفر دیگر، 6 ماه در ایستگاه فضایی بین المللی سکونت داشتند. از این 26 نفر هم بعد و هم قبل از سفرشان به فضا تست MRI گرفته شده و نتایج بررسی نشان می دهد در برخی مناطق قشر مغز کوچک تر شده در حالی که بخش های دیگر، قشر خاکستری بزرگ تری نسبت به قبل دارد.

قشر خاکستری مغز مسئول کنترل ماهیچه ها، احساست، حافظه و درک های حسی است و هر قسمت از مغز نیز مسئولیت یکی از آن ها را بر عهده دارد و بنابراین جاذبه صفر روی این مسائل بی تاثیر نیست.

ریچل زایدلر از محققین این دانشگاه و نویسنده این پژوهش می گوید که در زمین، جاذبه، تمام آب بدن را دائما به سمت پایین می کشد در حالی که در مریخ این اتفاق رخ نمی دهد. قطعا چهره پف کرده فضانوردها را دیده اید، دلیل پف کردن صورت آن ها دقیقا همین مسئله است و مایع نه فقط در صورت بلکه در مغز هم تجمع بیشتری دارد و سبب تغییر شکل می شود.

با این وجود، هنوز محققین نمی دانند که چقدر طول می کشد تا مغز دوباره به حالت ابتدایی خود باز گردد.