جف بزوس،‌ مدیرعامل ثروتمند آمازون سرمایه خود را چطور خرج می کند؟

موسس و مدیرعامل آمازون، جف بزوس شب گذشته و با ثروتی معادل ۹۰.۹ میلیارد دلار،‌ تنها برای چند ساعت توانست لقب ثروتمندترین فرد دنیا را از آن خود کند. مهم ترین دلیل این اتفاق، خرید شرکت Whole Foods بوده که او را به یک باره صاحب زنجیره تامین مواد غذایی عظیمی کرده است.

البته این افتخار صرفا برای چند ساعت در اختیار وی باقی ماند و با اعلام گزارش مالی شرکت، ارزش سهام آمازون با کاهش ملموسی مواجه شد تا ثروت بزوس نیز تحت تاثیر این مسئله قرار بگیرد. در گزارش مالی آمده است که آمازون عملکردی بسیار مناسب داشته اما نه آن اندازه مناسب که تحلیلگران پیش بینی کرده بودند. در نهایت، بزوس در پایان روز با ثروتی معادل ۸۹.۸ میلیارد دلار پس از بیل گیتس با ثروت ۹۰.۸ میلیارد دلار در مقام دوم قرار گرفت.

اما با توجه به رشد روز افزون فرمانروایی بزوس و ادامه روند بخشیدن ثروت بیل گیتس به خیریه و خرج شدن آن در راه بهداشت و مبارزه با فقر، بعید نیست که بزوس بتواند به زودی دوباره لقب ثروتمندترین فرد دنیا را از آن خود کند، آن هم نه فقط برای چند ساعت کوتاه. در اصل، اگرچه ثروت بزوس به شکل غیر قابل کنترلی رو به افزایش است اما فعالیت های خیرخواهانه او به اندازه دیگر بزرگان حوزه تکنولوژی نیست.

همانطور که گیتس به عنوان نخستین فرد لیدربرد کپیتالیسم به نمایش گذاشت، می توان ثروت را در راه درستی خرج کرد. او بارها این پیام را منتشر کرد که وظیفه ثروتمندان جهان، بازگشت سرمایه به جامعه است. حالا بزوس به عنوان شخص اول این لیست (البته به زودی) باید رویه ای جدید را در قبال انتظارات در پیش بگیرد و فشاری که بر او وارد می شود را به شکلی صحیح پاسخ دهد.

اهالی تکنولوژی از جمله گیتس یا موسس فیسبوک، مارک زاکربرگ، حضور در صدر لیست Chronicle of Philanthropy را تجربه کرده اند اما بزوس هیچگاه در این لیست حتی حضور هم نداشته. لیست Chronicle of Philanthropy شامل ۵۰ فردی است که سالانه بیشتری اعمال انسان دوستانه را انجام می دهند.

او حتی در پیمانِ بخشیدن ثروت که توسط ثروتمندانی نظیر وارن بافت، مایکل بلومبرگ، گیتس، زاکربرگ و بسیاری از اسامی شناخته شده دیگر حمایت می شود نیز حاضر نیست. در این پیمان، ثروتمندان تعهد می دهند که نیمی از ثروت خود را در راه اعمال خیر و بشردوستانه سرمایه گذاری کنند. والدین او، جکی و مایک بزوس، بنیاد خانوادگی بزوس را می گردانند و در حالی که فرزندانشان از جمله جف هم در هیئت مدیره آن حاضر هستند اما عمده سرمایه این بنیاد از سوی ارزش سهام آمازون مایک بزوس تامین می شود و نه جف.

و در حالی که ثروتمندانی نظیر پیتر تیل و ایلان ماسک، بخش عظیمی از ثروت خود را در سیاست سرمایه گذاری کرده اند، باز هم نقش بزوس در این زمینه کم رنگ است. او حتی شرکت دوحزبی خود با نام PAC را هم راه اندازی کرده که بارها در کمپین ها از سناتور دموکرات واشنگتن، پتی موری حمایت داشته. او در سال ۲۰۱۵ هم از جیسون چفتز، نامزد جمهوری خواه حمایت کرد و در انتخابات استفن تریون، مدیر پیشین رقیب آمازون را شکست داد.

این بی تحرکی و توجه نشان ندادن ها سبب شده تا بزوس به بی هدف بودن یا بی علاقه بودن به مبحث اعمال بشردوستانه متهم شود. چند هفته پیش، او سعی کرد تا در توییتر این دیدگاه را از بین ببرد و از دنبال کنندگان خود بپرسد که او چطور باید ثروت خود را خرج کند. او توییت کرد: «من فکر می کنم می خواهم عمده فعالیت های بشردوستانه ام به مردم کمکی آنی کند -در کوتاه مدت- و در تقاطع نیازهای آنی و اثری ماندگار باشد».

استیسی پالمر، از نویسندگان Chronicle of Philanthropy می گوید: «همه هیجان زده شدیم.» آن ها فکر می کردند که نشانه های تصمیم جدی بزوس برای ورود به کارهای خیرخواهانه را دریافت کرده اند. در قیاس با ثروت عظیمی که او دارد، بخشش سرمایه اش بسیار اندک است.

در ماه مه، بزوس ۱ میلیون دلار به کمیته خبرنگاران برای آزادی مطبوعات بخشید. یک اقدام خیرخواهانه در راستای دریافت سود بیشتر از کسب و کاری که بزوس به آن علاقه دارد. واشنگتن پست برای جف بزوس است. در ماه مارس، بنیاد خانوادگی او، ۳۵ میلیون دلار به انستیتو تحقیقاتی سرطان فرد هاچینسون اعطا کرد. او ۱۰ میلیون دلار دیگر نیز برای مرکز نوآوری ها در موزه تاریخ و صنعت سیاتل هزینه کرد.

آمازون اخیرا تعهد داده که برای بی خانمان ها نیز طرحی بریزد و از این سو، بزوس ۱ میلیون دلار دیگر از سرمایه خود را بخشیده. همه این ها رقم های بسیار بالایی هستند اما در مقایسه با سرمایه گذاری ۴۵ میلیارد دلاری مارک زاکربرگ و همسرش پریسیلا چان یا سرمایه گذاری ۳۰ میلیارد دلاری گیتس تقریبا ناچیز به نظر می آید.

بزوس در عوض می خواهد از پولی که دارد استفاده کرده و پول بیشتری به دست آورد. قطعا در مورد شرکت فضایی او با نام Blue Origin شنیده اید که هدف آن حفظ انسان ها از زمین و سفر به گوشه دیگری از این کهکشان است.

مسئله دیگری هم وجود دارد که ممکن است بزوس تصمیم گرفته تا مخفیانه ثروت خود را صرف اعمال خیرخواهانه کند و یک انسان دوست واقعی باشد. اما با این حال همه معتقدند که بزوس باید چهره عمومی تری در این زمینه داشته باشد و از فعالیت های خود در این زمینه بگوید. صرفا ثروت اهمیت ندارد بلکه شهرت هم به همان اندازه می تواند تاثیر گذار باشد.

گابریل فیتزجرالد، مدیرعامل سازمان غیر انتفاعی پانوراما که ۱۰ سال در بنیاد گیتس فعالیت داشت می گوید اعمال انسان دوستانه زمانی که همراه با صدا و شبکه روابط شما می شوند می توانند هیجان انگیز و فوق العاده قدرتمند باشند. او می گوید زمانی که گیتس می خواست فلج اطفال را ریشه کند، با دیگر ثروتمندان و صاحبان قدرت هم صدا شد تا بتواند پیامش را به درستی منتقل کند.

بزوس در روزی که گزارش مالی شرکتش منتشر شد از مقام نخست به پایین کشیده شد، حتی با وجود اینکه گزارش مثبت بود. اما دلیل این مسئله عمدتا به سیاست سود کمتر، فروش بیشتر باز می گردد. در مقایسه با سال گذشته، آمازون رشدی ۲۵ درصدی ررا تجربه می کند اما درآمد سهامداران آمازون نسبت به سال گذشته از ۱.۴۲ دلار به ۰.۴۲ سنت رسیده. شرکت بزرگ تر از قبل شده اما میزان سود کاهش یافته است. پیش از این هم بزوس بارها این استراتژی را به کار گرفته و موفق هم بوده.