کشف الماسی نایاب با منشا آسمانی در سودان

سال ۲۰۰۸ میلادی، قطعه‌ای از یک شهاب سنگ در کشور سودان سقوط کرد و دانشمندان با تحقیق بر روی آن متوجه شدند که در این قطعه، الماسی نایاب قرار دارد. محققان با بررسی آن متوجه شدند که این الماس در سیاره‌ای به اندازه‌ی مریخ تشکیل شده‌ که میلیارد‌ها سال پیش متلاش شده است.

اصولاً عناصر‌ سازنده‌ی یک شهاب سنگ از محل تشکیل شدن آن اطلاعاتی می‌دهد و دانشمندان با بررسی درصد این عناصر می‌توانند تشخیص دهند که این جرم آسمانی در کدام سیاره شکل گرفته است.

بسیاری از قطعات رسیده به زمین از مریخ یا ماه ‌آمده‌اند اما داستان برای قطعه‌ی یافت شده در سال ۲۰۰۸، کمی تفاوت دارد. دانشمندان با بررسی این جرم آسمانی متوجه شدند از سیاره‌ای آمده که ستاره‌شناسان دیگر نمی‌توانند به آن دسترسی داشته باشند. آنها حدس می‌زند منشا این الماس نایاب، ۴.۵ میلیارد سال پیش از بین رفته است.

منشا این الماس نایاب، ۴.۵ میلیارد سال پیش از بین رفته

پژوهشگران برای آن که بتوانند منشا این قطعه را بیابند، سعی کردند از میکروسکوپ الکترونی عبوری استفاده کنند تا اجزای تشکیل دهنده‌اش را به درستی تشخیص دهند. رسوباتی از کروم، فسفات و الماس‌های متشکل از آهن، نیکل و سولفید نیز در این شهاب سنگ یافت شد که مشخص نمود این الماس به طور طبیعی شکل گرفته است.

به طور معمول، در این مدل شهاب‌ سنگ‌ها، تکه‌هایی از الماس‌ وجود دارد اما الماس شکل گرفته در این قطعه بسیار بزرگتر از حد معمول است. به همین دلیل محققان درباره‌ی تشکیل آن، احتمالات متعددی مطرح می‌کنند. کارشناسان باور دارند که ممکن است این قطعه بر اثر برخوردی شدید با گازهایی شیمیایی شکل گرفته باشد یا مشابه الماس‌های زمینی، تحت تاثیر فشار و دمای بالا به وجود آمده باشند.

از آنجایی که الماس یافت شده بسیار بزرگ است، دو راه حل بالا از نظر پژوهشگران منطقی نبوده و به همین دلیل احتمال سومی مطرح می‌کنند؛ به نظر می‌رسد که این قطعات الماس از تحت فشار قرار گرفتن در یک جرم بزرگ فضایی به وجود آمده باشد. عناصر فلزی موجود در این الماس نیز خبر از اندازه‌ی این جرم آسمانی می‌دهد که ممکن است به بزرگی عطارد یا مریخ باشد.

دانشمندان تخمین زده‌اند که در روزهای آغازین شکل‌گیری منظومه‌ی شمسی، تعدادی پیش سیاره (protoplanets) وجود داشتند که پس از مدتی از بین رفته‌اند. محققان معتقدند که این جرم آسمانی به آن سیاره‌ی متلاشی شده تعلق دارد.