خرده فروشان موبایل: ما مقصر گرانی نیستیم

بعد از منتشر شدن لیست واردکنندگان تلفن همراه که ارز دولتی به آنها اختصاص یافته است، سوالات زیادی پیرامون لیست برای فعالان این حوزه پیش آمد و «محمود سفار» دبیر انجمن واردکنندگان موبایل در گفتگو با دیجیاتو اذعان داشت که اولا ارز اختصاص یافته به مقدار کافی نبوده و ثانیا گرانفروشی موجود در بازار به واردکنندگان و پخش کنندگان ربطی ندارد و خرده فروشان هستند که اجناس خود را احتکار کرده و یا گرانفروشی می‌کنند. اما بعد از شنیدن ادعای سفار به سراغ صدای فروشندگان معترض این روزهای بازار موبایل هم رفتیم تا کلاف سردرگم گرانی را پیدا کنیم.

پاساژ چارسو و علائدین بیشترین فروشندگان و خرده فروشان بازار موبایل تهران را در بر می‌گیرند و بعد از اینکه صحبت‌های سفار را برای فروشندگان معترض توضیح دادیم، با واکنش نسبتا تند همگی آنها روبرو شدیم. یکی از فروشندگان تاکید داشت که انجمن واردکنندگان موبایل نظارت چندانی به شرکت‌های واردکننده ندارد و با وجود اجرای طرح رجیستری، هنوز اشخاص حقیقی زیادی هستند که بیشتر از نام شرکت‌ها و برندهایشان در زمینه واردات موبایل فعالیت دارند. یکی از فروشندگان می‌گوید

«نمی‌گویم بازار ما هیچ وقت سود نداشته، اتفاقا برعکس بازار موبایل همیشه سود خوبی داشته ولی این روزها واقعا حال و روز بازار خوب نیست و انداختن مشکلات به گردن خرده فروشان، بی‌رحمانه‌ترین کاریست که از پس مسئولان بر می‌آید. انتشار همین لیست نشان داد که چه کسانی بیشتر از همه سود کرده‌اند و این سودهای میلیون یورویی با سودهای چنددرصدی ما مغازه‌داران زمین تا آسمان تفاوت دارد.»

فروشنده عصبانی دیگری که حوصله چندانی هم ندارد اول به یک جمله «اطلاعات را اشتباه دادند» بسنده می‌کند و سپس بیشتر مساله را واکاوی می‌کند. او اذعان دارد که چیزی به نام دلال یا واسطه یا پخش کننده یا هر اسم دیگری که روی آن است در بازار موبایل و همه بازارها وجود دارد و مقصر اصلی آنها هستند:

«این واسطه‌گرها را خود واردکنندگان و شرکت‌ها به خوبی می‌شناسند و ما مغازه‌دارها بیشتر با آنها طرف هستیم تا با خود شرکت. این افراد گاهی از خود شرکت‌های واردکننده سر بر می‌آورند و گاهی هم افرادی کاملا جدا از این شرکت‌ها هستند اما هر که هستند، احتکار اصلی را انجام داده‌اند.»

او جلوی چشم ما شماره‌ای می‌گیرد که به عنوان پخش کننده موبایل‌های آیفون با او مدتهاست که همکاری دارد و وقتی استعلام قیمت می‌کند، جواب «موجودی نداریم» می‌شنود. به گفته این فروشنده موجودی نداشتن این افراد کذب محض است ولی با هیچ قیمتی حاضر به فروش برخی مدل‌های کمیاب‌تر نمی‌شوند:

«فکر می‌کنید یک مغازه‌دار سرمایه‌دار میلیاردر است که انبار پری از موبایل داشته باشد و حال مشغول به نگهداری و نفروختن آنها باشد؟ صاحبان بزرگترین مغازه‌های پاساژ‌های علائدین و چارسو هم آنچنان تعداد موبایلی ندارند و خریدشان را مدتها قبل از مشکلات ارزی پیش آمده به صورت روزانه یا هفتگی انجام می‌دادند چرا که قدرت خرید مردم ماه‌هاست که پایین آمده است.»

خریداران بی‌شماری در پاساژ هستند که یا موبایل مورد نظر خود را پیدا نمی‌کنند یا در صورت یافت با قیمت‌های گزافی روبرو می‌شوند و با فروشنده به دعوای لفظی می‌رسند. اکثر آنها باور دارند که فروشندگان رندبازی در می‌آورند و گران‌فروش هستند. مغازه‌داری که با یکی از همین خریداران معترض درگیر است نظر خود را درباره اظهارات مسئولین اینچنین می‌گوید:

«در هر بازاری خرده فروشان ضعیف‌ترین قشر آن هستند ولو بازار موبایل. نه اینکه این ضعیف‌ترین به معنای قشر فقیر باشد ولی منظورم اینست که دست بالای دست بسیار است و مغازه‌دار جماعت نمی‌خواهد که از اجاره و حقوق شاگردان مغازه‌اش بازبماند. فعلا مشغول ضرر کردن هستیم و بس. سود واقعی و اصلی را واردکنندگان و دلالان می‌برند و خرده فروشان بیشتر سودهایشان از موارد جانبی موبایل است و نه خود کالا. فروشگاه‌های اینترنتی را نگاه کنید، آنها هم به نوعی خرده فروش هستند فقط در ابعاد بزرگتر. مگر بیانیه صادر نکردند که مشکل از ما نیست و همه قبولشان کردند، ما چطور بیانیه صادر کنیم که همه قبولمان کنند؟»

از مسئولان اصرار که مشکلات گرانفروشی بازار موبایل تقصیر خرده فروشان است و از خرده فروشان انکار. توپی که این وسط بین دولتمردان و بازاریان دست به دست می‌شود هنوز بی‌صاحب است و بازرسی‌ها و گزارشاتی که وزیر ارتباطات قول پیگیری آنها را داده شاید بتواند بخشی از این مساله را روشن کند.