حملات فیشینگ چیست و چگونه در برابر آن مصون بمانیم

شاید بتوان گفت همه‌ی کاربران اینترنت حداقل یک بار در خطر حملات فیشینگ و کلاهبردارانه قرار گرفته باشند. این حملات می‌توانند اشکال مختلفی داشته باشند. به عنوان مثال دریافت یک ایمیل که به شما می‌گوید برنده‌ی چند میلیون تومان جایزه شده‌اید یا یک تماس تلفنی که ادعا می‌کند از بانک شماست. موضوع ترسناک این است که این نوع حملات گسترده هستند و می‌توانند برای مهاجمین بسیار درآمدزا باشند.

بر خلاف بسیاری از تهدیدات دیجیتالی مدرن، حملات فیشینگ و کلاهبردارانه قرن‌هاست که وجود دارند. در گذشته سودجویان از تکنیک‌های کلاسیک استفاده می‌کردند اما به مرور زمان و با به وجود آمدن ابزار جدید، آن‌ها هم پیشرفت‌هایی داشتند. اما یک رویکرد ثابت و تاریخی در این نوع حملات استفاده از متد‌های ارتباط جمعیست که این روز‌ها اینترنت اصلی‌ترین ابزار ارتباطات جمعی محسوب می‌شود و عموما افرادی را هدف قرار می‌دهد که آگاهی پایین‌تری دارند.

مهندسی اجتماعی چیست؟

اصلی ترین جزء هر کلاهبرداری مهندسی اجتماعی محسوب می‌شود. مهندسی اجتماعی عبارت است از فریب دادن کاربر به گونه‌ای که باور کند فرد، ایمیل یا وب سایتی که مشاهده می‌کند حقیقی است. یکی از کاربرد‌های کلاسیک مهندسی اجتماعی در حملات فیشینگ استفاده از ایمیل است. اما علاوه بر این‌ها می‌توان اشکال نوین تری از آن‌ها را در فضای مجازی مشاهده کرد.

مثلا تماس‌های تلفنی، ایمیل یا پیام‌های متنی در فضای مجازی که ادعا می‌کنند از طرف بانک با شما تماس گرفته‌اند. یا دریافت ایمیل از دوستان که شدیدا از شما می‌خواهد فایلی خاص را دانلود کنید. در بعضی موارد شاید به وبسایت‌های مشکوک فرستاده شوید.

در همه‌ی موارد اشاره شده مهاجمین با استفاده از مهندسی اجتماعی سعی می‌کنند شما را فریب دهند تا کاری را انجام دهید. در این راه ممکن است با استفاده از شعار‌های مختلف نظیر حمایت از کودکان کار، محیط زیست و بسیاری دیگر از مواردی که به راحتی افراد را تحت تاثیر قرار می‌دهد نیز استفاده کنند.

یک راه بسیار خوب برای مقاومت در برابر اینگونه حملات باور به این موضوع است که اتفاقات خیلی خوب نظیر برنده شدن چند میلیون تومان پول به همین سادگی‌ها و از طریق ایمیل اتفاق نخواهد افتاد. همچنین بهتر است روی لینک‌هایی که در ایمیلتان دریافت می‌کنید (به جز ایمیل‌هایی که از آن‌ها اطمینان دارید) کلیک نکنید و در صورت دریافت فایل از طریق ایمیل حتی از سمت همکاران و دوستان‌تان بخواهید فایل‌ها از روشی دیگر برایتان ارسال شود.

استفاده از ظاهری حقیقی

گاهی پیش می‌آید که حملات کلاهبردارانه از طریق یک ایمیل اتفاق نیفتد. در برخی موارد ممکن است همه‌ی یک وبسایت یا حداقل بخش ورود به حساب کاربری با استفاده از حقه‌هایی ظاهرسازی شوند و به نظر برسد که در محل درستی اطلاعات شخصی خود را وارد می‌کنید. حتی گاهی برخی از افراد موفق می‌شوند با یک آدرس مشابه شما را به یک وبسایت ساختگی ببرند. با وارد کردن مشخصات حساب کاربری یا حساب بانکی خود در این وبسایت‌ها به راحتی همه‌ی اطلاعات مهم خود را در اختیار کلاهبرداران قرار خواهید داد.

این وبسایت‌ها عموما برای دریافت رمز عبور و نام کاربری و همچنین برای دریافت مشخصات کارت بانکی کاربران ایجاد می‌شوند. جالب اینجاست که علاوه بر ظاهر مشابه با سایت حقیقی، شاید حتی همه‌ی مجوز‌های لازم را نیز داشته باشند و تشخیص این که آیا این وبسایت حقیقی است یا خیر کار ساده‌ای نیست و نیاز به دقت بالایی دارد.

در موارد نادری ممکن است که برخی از مهاجمین (که البته باید بسیار حرفه‌ای باشند) با پیدا کردن یک حفره‌ی امنیتی در وبسایت‌های رسمی، با ایجاد یک صفحه‌ی خاص اطلاعات کاربران را به سرقت ببرند. به این شکل که وقتی افراد برای ورود به حساب کاربری خود نام کاربری و رمز عبور خود را در یک وبسایت درج می‌کنند همه‌ی اطلاعاتشان برای کلاهبرداران نیز ارسال می‌شود.

بهترین راه برای مقابله با این نوع حملات این است که همیشه توجه زیادی به آدرس وبسایت داشته باشید. مطمئن شوید که تک تک حروف درست نوشته شده‌اند و وارد وبسایتی با آدرس مشابه نشده باشید. برای اطمینان بیشتر بهتر است به جای کلیک کردن روی لینک‌ها برای ورود به صفحه‌ی لاگین وبسایت‌ها، آدرس آن را به صورت دستی وارد کنید تا همیشه خیالتان راحت باشد.

حملات فیشینگ هدفمند

حملات فیشینگ معمولا به صورت عمومی انجام می‌شوند و تعداد بالایی از افراد را هدف قرار می‌دهند تا افراد بیشتری قربانی قرار بگیرند و این موضوع به معنای سود بیشتر برای کلاهبرداران سایبری خواهد بود. اما بعضی اوقات برخی حملات فیشینگ به این دلیل موفق هستند که تنها یک کاربر خاص را مورد هدف قرار می‌دهند و با استفاده از اطلاعاتی که قربانی انتظار دارد تنها یک منبع قابل اعتماد در جریانش باشد، قربانی را فریب می‌دهند.

حملات فیشینگ هدفمند در قالب ایمیل‌ها، تماس‌های تلفنی یا پیام‌های متنی شکل می‌گیرند و با استفاده از اطلاعاتی نظیر اسم کوچک قربانی یا مطالب شخصی دیگر قربانی را فریب می‌دهند تا آن‌ها را باور کند. این حرکت عموما با هدف سودجویی مالی اتفاق می‌افتد اما در مواردی اهداف سیاسی و حتی جاسوسی نیز داشته است.

بر اساس مطالعات به عمل آمده توسط وبسایت کیپ نت در سال ۲۰۱۷، این نوع حملات سایبری موفق‌ترین نوع حملات فیشینگ به حساب می‌آیند و به طور میانگین به ازای هر حمله‌ی این چنینی به یک کسب و کار، کلاهبرداران درآمد ۱.۶ میلیون دلاری داشته‌اند. موضوعی که حملات فیشینگ هدفمند را به بهینه‌ترین حملات سایبری تبدیل می‌کند.

مقابله با این نوع حملات فیشینگ با توجه به طبیعت‌شان بسیار دشوار تر از مقابله با حملات دیگر است. اما موضوع مهم اینجاست که همیشه به یاد داشته باشید آن‌ها هم وقتی زمان کلاهبرداری از راه برسد از متد‌های مورد استفاده در دیگر حملات استفاده می‌کنند. آن‌ها هم به دنبال دستیابی به اطلاعات شما هستند. اگر در ارائه‌ی اطلاعات شخصی خود نهایت دقت را به خرج دهید، همیشه می‌توانید از شر حملات فیشینگ در امان بمانید.