تصور مسمومیت، دلیل عجیب مغز برای پاسخ به ماشین گرفتگی

ماشین گرفتگی یکی از مشکلاتی است که خصوصاً کودکان بسیاری را تحت تأثیر قرار داده و در مسافرت های طولانی هم بسیار آزاردهنده است. اما دلیل بروز حالت تهوع به خصوص زمانی که راننده نیستیم، چیست؟

پژوهش های جدید نشان می دهند که پدیده ماشین گرفتگی یا بیماری سفر، در واقع پاسخ مغز به شرایطی است که آن را درک نکرده و تصور می کند حجم زیادی از سم وارد بدن شده است.

به گفته محققان، دلیل عدم درک درست مغز از موقعیت این است که بدن انسان هنوز کاملاً برای سفر با خودرو تکامل نیافته و اطلاعات دریافتی از محیط در زمان حرکت با اتومبیل (خصوصاً در جاده های پر پیچ و خم) برای مغز گیج کننده هستند؛ در چنین شرایطی تنها توضیحی که مغز برای سیگنال های ورودی پیدا می کند، مسمومیت بدن است که واکنش طبیعی به آن نیز تهوع و تخلیه معده خواهد بود.

بدن انسان هنوز برای سفر با وسایل نقلیه به خوبی تکامل نیافته است

دلیل اصلی احساس گیجی مغز این است که علی رغم حرکت خودرو، قایق، هواپیما و...، حسگرهای بدن به مغز می گویند که در حالت ثابتی هستیم؛ چرا که به صندلی تکیه داده و بدنمان حرکت چندانی ندارد. در همین حین مغز با استفاده از اطلاعات ارسالی از حسگرهای تعادلی (لوله های کوچک حاوی مایع در گوش درونی)، می داند که ما در حال حرکت هستیم و به همین خاطر نمی تواند تحلیل درستی از وضعیت بدن داشته باشد.

نهنج یا تالاموس بخشی از مغز است که وظیفه جمع بندی و تحلیل داده های دریافتی مورد بحث را دارد؛ اما اکثر اوقات دچار اشتباه شده و به این نتیجه می رسد که مسموم شده ایم.

در این بین دانشمندان هنوز به درستی مطمئن نیستند که چرا پدیده ماشین گرفتگی در بعضی افراد بیشتر رخ داده و بعضی دیگر نیز آن را تجربه نمی کنند. هرچند در خصوص کودکان می توان گفت که در طول زمان و با تجربه سفرهای بیشتر، بدن آنها بهتر با شرایط کنار آمده و تکامل لازم را پیدا می کند.

انجام کارهایی مانند کتاب خواندن و نگاه کردن به صفحه گوشی زمانی که داخل خودروی در حال حرکت هستید، شرایط را برای مغز دشوارتر کرده و در عوض زمانی که به بیرون نگاه می کنید، این اطمینان را به مغز می دهید که در حال حرکت هستید و خبری از سم نیست.

البته شرایط برای راننده نسبت به سایرین بهتر است چرا که داده های کافی برای تصور حرکت به مغز ارسال شده و آگاهی از مسیر حرکت و کنترل آن نیز به بهبود شرایط کمک می کنند.

لازم به ذکر است که صرف یک وعده غذایی سبک حاوی پروتئین پیش از سفر و همچنین گوش دادن به موسیقی مورد علاقه در کنار تماشای مناظر بیرونی، می تواند شانس ابتلا به بیماری سفر یا همان ماشین گرفتگی را کاهش دهد.