آیا طرح های فروش فوری خودرو های تولیدی خودروسازان موثر واقع شده است؟

در حالی که قرار بود خودروسازان با فروش فوری خودرو های خود زمینه را برای تعدیل قیمت‌ها در بازار و کاهشی شدن نرخ خودرو فراهم کنند اما عدم عرضه خودرو طی نیمه اول فروردین ماه باعث شد تا قیمت‌ها در بازار روندی صعودی بگیرد.
بازار خودروی کشور این روزها همچنان در مدار صعود می‌چرخد و منحنی قیمت رو به افزایش است، به نحوی که گفته می‌شود کف قیمت در بازار آزاد به بالای ۵۰ میلیون تومان رسیده است.
متاسفانه روز گذشته به دلیل هیجانی شدن بازار خودرو توسط دلالان، قیمت خودروهای داخلی روند صعودی به خود گرفته و به طور مثال خودروهایی مانند پارس اتوماتیک و 207 اتوماتیک با مدل 98 به دلیل کمبود در بازار با قیمت‌های 155 و 165 میلیون تومان قیمت گذاری شدند که نشان از آشفتگی مجدد بازار خودرو است. 

در باب اینکه چرا منحنی قیمت خودروهای داخلی با وجود طرح‌های روزانه فروش فوری خودرو های خودروسازان، رو به افزایش است، دلایل مختلفی عنوان می‌شود که مهم‌ترین آنها اثرپذیری از قیمت ارز و سکه، اختلاف زیاد قیمت کارخانه و بازار خودروها و البته تورم انتظاری است. طی این هفته قیمت‌ها در بازار ارز و سکه رو به افزایش رفته و این موضوع به هر حال بر بازار خودرو نیز اثرگذار بوده است. در واقع ممکن است برخی به این نتیجه رسیده باشند که سرمایه‌گذاری در بازار خودرو پرسودتر و کم ‌ریسک‌تر از ارز و سکه است؛ بنابراین نقدینگی خود را به سمت خودروهای داخلی برده‌اند. در کنار این موضوع اما اختلاف بالا میان قیمت کارخانه و بازار خودروها نیز دلیل دیگری است که سبب شده منحنی قیمت صعودی شود. با وجود آنکه قیمت‌گذاری خودروهای داخلی در حاشیه بازار، مصوب شده، خودروسازان همچنان محصولات خود را با نرخ‌هایی بسیار کمتر (نسبت به بازار) می‌فروشند؛ بنابراین چند میلیون تومان فاصله میان قیمت کارخانه و بازار خودروها وجود دارد. این فاصله چند میلیونی سبب شده تقاضا برای خرید خودرو کماکان بالا باشد و خیلی‌ها به هوای کسب سودی هنگفت و بی‌دردسر و به اصطلاح یک ‌شبه، در بازار خودرو سرمایه‌گذاری کنند.
وقتی کالایی کم عرضه شود، خریداران برای خرید آن کالا هجوم می‌آورند که تنها راه آرام کردن بازار افزایش عرضه خودرو است. در حال حاضر قیمت محصولاتی که در قالب طرح‌های روزانه فروش فوری خودرو ها ارائه می‌شوند، چند میلیون تومان کمتر از نرخ بازار است و بنابراین برای خیلی‌ها می‌صرفد که با شرکت در این طرح‌ها، کسب سود کنند. در نتیجه این جذابیت قیمتی، تقاضا برای خرید خودرو بالا مانده، آن هم در شرایطی که تولید شرکت‌های خودروساز در فروردین ماه کندتر از قبل بوده است. خودروسازان همواره در ماه ابتدایی سال به‌ دلیل تعطیلات نوروزی، با افت تولید مواجه می‌شوند و به تبع آن، عرضه محصول به بازار کاهش پیدا می‌کند. طبعا وقتی عرضه کم و تقاضا بالا باشد، امکان ایجاد تعادل قیمتی نیست و در نتیجه، بازار ملتهب می‌شود. به اعتقاد بسیاری از کارشناسان، منحنی قیمت در بازار خودرو زمانی نزولی خواهد شد که اولا تولید روالی عادی داشته و عرضه متناسب با تقاضا باشد و ثانیا قیمت فروش خودروها نزدیک به نرخ‌های بازار تعیین شود. در حال حاضر هیچ کدام از این دو پیش شرط رعایت نمی‌شود و طبیعی است که قیمت خودروهای داخلی با توجه به بالا بودن تقاضا و کم بودن عرضه و وجود فاصله فاحش بین قیمت کارخانه و بازار محصولات، بالا برود.اگر عرضه خودرو همچنان به صورت تدریجی صورت گیرد تأثیری در آرامش بازار نخواهد داشت و وزارت صنعت در این شرایط باید چاره‌ای بیندیشد. در حال حاضر از یک طرف واردات خودرو ممنوع است و از طرف دیگر نیز عرضه خودروهای داخلی به اندازه کافی صورت نمی‌گیرد که این مساله باعث رشد قیمت‌ها در بازار شده است.
اما جدا از بحث عرضه و تقاضا، تورم انتظاری و تحلیل شهروندان از اتفاقات سیاسی و اقتصادی نیز در ملتهب شدن بازار خودرو موثر است. در حال حاضر خودرو حکم کالایی سرمایه‌ای را پیدا کرده و شهروندان وقتی اخبار سیاسی و اقتصادی (از جمله سخت‌تر شدن تحریم‌ها و عدم‌ تمدید معافیت نفتی از سوی آمریکا) را می‌شنوند، قیمت‌هایی نامتعارف و به اصطلاح نجومی را برای خودروهای خود در نظر می‌گیرند. هر چه هست در مجموع بازار خودرو کشور این روزها ملتهب شده و قیمت‌هایی نامتعارف از دل آن بیرون آمده است، هر چند البته گفته می‌شود خرید و فروش چندانی با این قیمت‌ها انجام نمی‌شود.