رشد 373 درصدی استفاده از کمین ابزارها در سال ۲۰۱۹

نتایج بررسی شرکت امنیتی کسپرسکی نشان می‌دهد که استفاده از کمین ابزارها در گوشی‌های اندرویدی، بیش از ۳۷۳ درصد در سال ۲۰۱۹ افزایش یافته است. نکته جالب نصب بودن این برنامه‌ها روی ۱.۶۸ درصد گوشی‌های بررسی شده توسط این شرکت در ایران است.

کسپرسکی می‌گوید طی تحقیقات این شرکت روی کمین ابزارها (Stalkware)، حدود ۳۷۵۳۲ کاربر مختلف را پیدا کرده است که حداقل یک بار با این برنامه‌های مخرب دست و پنجه نرم کرده‌اند. این رقم به اندازه ۳۵ درصد نسبت به سال گذشته افزایش یافته است. کمین ابزار، اپلیکیشنی است که به کاربران اجازه می‌دهد اطلاعات خصوصی شخص دیگری از جمله، موقعیت مکانی، پیامک‌ها و لیست تماس‌های وی را مشاهده کنند.

در لیستی که کسپرسکی منتشر کرده است، کشور‌های آمریکا، برزیل، هند و روسیه جزو اهداف محبوب این کمین ابزارها در مقیاس جهانی عنوان شده‌اند، در حالی که آلمان، انگلستان و ایتالیا جزو ۳ کشور اول اروپا در این زمینه قرار گرفته‌اند. ایران هم از شر این اپلیکیشن‌ها در امان نمانده است و ۱.۶۸ درصد کل دستگاه‌های اندرویدی بررسی شده توسط کسپرسکی فعال در کشورمان نیز آغشته به این کمین ابزارها هستند.

جاسوس افزارها و کمین ابزارها هر دو در دسته آزار ابزارها قرار می‌گیرند. با وجود این که کاربرد هر دو مختص به جاسوسی از اطلاعات خصوصی دیگران می‌شود، اما اهداف پشت این دو نوع برنامه به کلی با یکدیگر تفاوت دارند. کمین ابزارها عموما توسط اشخاصی استفاده می‌شوند که قصد کنترل افراد نزدیک به خود را دارند. برای مثال این اشخاص می‌توانند با نصب این برنامه‌ها روی گوشی نزدیکانشان، تماس‌های تلفنی، پیامک‌ها، چت‌های خصوص در برنامه‌های مختلف مانند واتساپ، تلگرام و تاریخچه مرورگر آن‌ها را چک کنند.

محققین در این رابطه می‌گویند:

بیشتر این برنامه‌ها که به سادگی قابل خریداری هستند، معمولا برای کنترل کردن افراد خانواده استفاده می‌شوند.

قیمت بعضی از این برنامه‌ها آنقدر کم است که می‌توان تنها با پرداخت ۷ دلار به صورت ماهیانه، یکی از این کمین ابزارها را خریداری کرد. کسپرسکی در تحقیقات خودش متوجه شده است که به صورت کلی ۵۱۸۲۳۳ دستگاه یا حاوی این اپ‌های مخرب بوده‌اند یا این که تلاشی برای نصب این اپلیکیشن‌ها روی این گوشی‌ها صورت گرفته است.

کمین ابزارها معمولا نیازمند یک حامل برای نصب روی گوشی قربانیان هستند و بیشتر از طریق پیامک‌های حاوی لینک‌های آلوده به گوشی این افراد راه پیدا می‌کنند. البته راه‌هایی هم به منظور نصب این اپلیکیشن‌ها از راه دور وجود دارد. با این حال، بیشتر کاربران متوجه نمی‌شوند که گوشی آن‌ها به این برنامه‌ها آلوده شده است.

پس از نصب، این برنامه‌ها معمولا خودشان را به جای برنامه‌های ضد سرقت یا نظارت والدین بر کودکان جا می‌زنند تا از شناسایی آن‌ها جلوگیری شود. به عنوان مثال، کمین ابزاری به نام TheTruthSpy که یکی از معروف‌ترین کمین ابزارها به حساب می‌آید، به کاربر آن اجازه ردیابی موقعیت مکانی، مدیریت تماس‌ها، نظارت فعالیت‌های اینترنتی و جاسوسی از چت‌های خصوصی تمامی برنامه‌های چت را می دهد. البته شاید بگویید چون واتساپ از رمزنگاری دوسویه استفاده می‌کند، این کمین ابزارها نمی‌توانند چت‌های خصوصی این اپلیکیشن را بخوانند. در صورتی که اینگونه نیست، زیرا دستگاه مذکور، خودش به این برنامه‌های مخرب آلوده شده است.

محققین در رابطه با کاربرد این برنامه‌های مخرب نظری قطعی ندارند. طبق گفته‌های آن‌ها، هنوز نمی‌توان کاربرد این کمین ابزارها را کشف کرد. زیرا هر فردی می‌تواند از این اپلیکیشن‌ها با نیت خوب یا بد استفاده کند در نتیجه هنوز جایگاه مثبت یا منفی کمین ابزار ها در فضای امنیت سایبری مشخص نشده است.

جاسوس افزار‌ها و کمین ابزارها به گونه‌ای طراحی می‌شوند که پیدا کردن آن‌ها دشوار باشد. اگر احتمال این را می‌دهید که گوشی شما آلوده شده است، بهتر است از اپلیکیشن اسکن بدافزار‌ها استفاده کنید. اگر هم فکر می‌کنید نمی‌توانید از این طریق کمین ابزارها را پیدا کنید، شاید فکتوری ریست تنها گزینه باقیمانده روی میز باشد.