راه حل افزایش مشارکت زنان در ورزش‌ های الکترونیکی چیست؟

وقتی به سراغ تماشای مسابقات ورزش‌های الکترونیکی می‌روید، به احتمال زیاد صرفاً شاهد مردان خواهید بود. در میان ۱۰۰ بازیکنی که در مرحله نهایی جام جهانی فورتنایت شرکت کردند، هیچ زنی حضور نداشت و از میان ۲۰۰ بازیکن حاضر در لیگ اوورواچ، تنها یکی از آن‌ها زن است. با این اوصاف، به نظر می‌رسد برابری‌خواهی در رقابت‌های دیجیتالی، آنطور که باید و شاید به میدان رقابت راه باز نکرده است. در پاسخ به این مشکل، برخی از برگزارکنندگان این رویدادها تصمیم به تاسیس مسابقاتی صرفاً برای بانوان گرفته‌اند. این افراد مشخصاً در حال رسیدگی به یک نیاز هستند، اما آن نیاز کماکان شکلی پیچیده دارد.

درحالی که به بسیاری از انتقادات وارد شده به چنین رویدادهایی می‌توان به آسانی پاسخ داد، تورنومنت‌هایی که به صورت خاص به یک جنسیت اختصاص می‌یابند چندان محبوب نیستند؛ حتی در میان آن دسته از افرادی که به دنبال ترغیب بانوان به مشارکت در این مسابقات و جلوگیری از تک‌جنسیتی شدن آن‌ها هستند. صحبت در این باره ضروری به نظر می‌رسد: اگر هدف غایی، برگزاری تورنومنت‌هایی است که به صورت یکپارچه میزبان شرکت‌کنندگان مرد نیستند، برگزاری تورنومنت‌هایی جداگانه برای زنان می‌تواند بخشی از راه حل باشد؟

برگزارکنندگان فستیوال دختر گیمر (Girl Gamer Festival) مشخصاً چنین ذهنیتی دارند. این رویدادی جدی و منحصراً برای بانوان است که از سال ۲۰۱۷ مشغول به کار بوده و امسال در چندین شهر در سراسر جهان برگزار می‌شود. با مشاهده این رویداد، سوالاتی خاص در ذهنمان به وجود می‌آید. اینکه هدف فستیوال چیست و به صورت خاص‌تر، آیا به دنبال رسیدن به اهدافی است که عملاً نیاز به وجود داشتن‌اش را از بین می‌برند یا خیر.

مرکز ورزش‌های الکترونیکی Movistar در مادرید تنها برای ۷۰ تماشاچی جا دارد، اما هنگامی که ۱۰ زن به روی استیج آمدند تا نخستین مسابقه League of Legends برگزار شود، صندلی‌ها پر بود. وقتی شروع به بازی کردند، صدای کاپیتان یکی از تیم‌ها را می‌شد در میان هیاهو شنید؛ تیمش را در یک جا جمع می‌کرد، اهداف را انتخاب می‌کرد و وقتی شرایط آنطور که می‌خواست پیش می‌رفت، جشن می‌گرفت. خیلی زود، کاملاً مشخص شد که اکثر افراد حاضر در میان تماشاچیان طرفدار او هستند، اما افرادی که بدون داشتن یک شخصیت محبوب به مسابقات رفته بودند هم سپس شروع به تشویق او و دیگر اعضای تیم Movistar Riders کردند.

فستیوال دختر گیمر گام نخست برای ترغیب زنان به رقابت در رویدادهایی است که به صورت مختلط برگزار می‌شوند

وقتی برگزارکننده مسابقات، فرناندو پریرا، از این می‌گوید که یکی از اهداف Girl Gamer، پرورش رقبایی است که می‌توانند «به عنوان الگویی برای تاثیرگذاری روی دختران جوانی که علاقه‌مند به رقابت هستند» عمل کنند، ناخودآگاه یاد کاپیتان آن تیم می‌افتیم. شاید خیلی از ما دقیقاً آن دختران جوانی نباشیم که هدف قرار گرفته‌ایم، اما باز هم وقتی می‌بینید که شخصی مثل خود شما قادر به رهبری یک تیم است، اعتماد به نفس کامل دارد و به خاطر همین خصایص روی استیج مسابقات پیروز می‌شود، نمی‌توانید انگیزه نگیرید.

البته که موضوع صرفاً درباره ما و زنانی که مسابقات را تماشا می‌کنند نیست. بانوانی که روی استیج حضور می‌یابند آن افرادی هستند که بیشترین نفع را از رویداد می‌برند. پریرا می‌گوید تلاش آن‌ها در راستای ساخت پلتفرمی است که «فرصت‌هایی برای زنان ایجاد می‌کند تا رقابت‌طلبی خود در ورزش‌های الکترونیکی را پرورش دهند.» به بیان دیگر، این گام نخست برای ترغیب آن‌ها به رقابت در رویدادهایی است که به صورت مختلط برگزار می‌شوند - مسئله‌ای که بسیار ضروری به نظر می‌رسد، اما به این شرط که جواب دهد.

رویداد Gamer Girl چنین انرژی و حال و هوایی داشت. بعد از اینکه کاپیتان تیم مسابقه‌اش را تمام کرد، دوان‌دوان و با اشتیاق به سراغ خانواده‌اش در میان تماشاچیان رفت؛ درست مانند هر شرکت‌کننده جوانی که در حال یادگیری چند و چون نخستین رقابت خود است و توسط افرادی که می‌شناسدشان تشویق می‌شود.

فستیوال دختر گیمر نمی‌خواهد صرفاً به خاطر دری که برای شرکت‌کنندگانش باز می‌کند زبانزد باشد، بلکه موضوع درباره لوکیشن‌هایی که برای برگزاری رویداد انتخاب می‌کند نیز هست. امسال این رویداد در سیدنی، مادرید، سائو پائولو و سئول برگزار شد. به جز لوکیشن آخر، این‌ها اماکنی نادر برای برگزاری رویدادهای ورزش‌های الکترونیکی هستند. در واقع فرصت‌های محدودی برای افرادی که بیرون از مراکز بزرگ گیمینگ مانند آمریکا، کره جنوبی و چین زندگی می‌کنند وجود دارد. پریرا به دنبال گسترش فعالیت‌ها در این زمینه نیز هست.

ما می‌خواهیم قادر به فعالیت در مناطقی باشیم که در مسابقات امسال بیرون از دایره باقی مانده‌اند و در عین حال مکانیزم‌های بیشتری تدارک ببینیم که به ما اجازه دهند رقابت‌هایی در تمام طول سال و در چندین رشته مختلف برگزار کنیم.

این فرصت ساده احتمالاً همان تخته شیرجه‌ای باشد که برخی شرکت‌کنندگان خانم به آن نیاز دارند. مایا هنکل ملقب به «کالتیس»، یک بازیکن کَری (به معنای بازیکنی که در دقایق پایانی بازی بار تیم را بر دوش می‌کشد) در تیم OOB است که در رشته لیگ آو لجندز تخصص دارد. او می‌گوید: «یاد گرفتن درست بازی کردن در تورنومنت‌های مبتنی بر LAN، تجربه‌ای بسیار مهم است».

گذشته از کسب تجربه و فرصت حضور در مسابقات، هرکسی که در زمینه ورزش‌های الکترونیکی فعالیت دارد، فرصتی برای دیده شدن خواهد داشت

تیم OOB پیروز مسابقات Gamer Girl مادرید بود و بزودی و در ماه دسامبر، بر سر جایزه‌ای بزرگ‌تر وارد رقابت‌های دبی خواهد شد. «از آن‌جایی که [ورزش‌های الکترونیک] هنوز حوزه‌ای جنسیت‌زده است، تامین فضایی امن برای بازیکنان مونث تا قادر به شروع کار در ورزش‌های الکترونیکی باشند، بسیار مهم است».

گذشته از کسب تجربه و فرصت حضور در مسابقات، هرکسی که در زمینه ورزش‌های الکترونیکی فعالیت دارد، فرصتی برای دیده شدن خواهد داشت؛ مسئله‌ای که به شکل‌گیری جامعه طرفداران و فرصت‌های بیشتر در آینده منتهی می‌شود. نایما گرادی ملقب به «فریا» متعقد است که «بازی کردن روی یک استیج همیشه فوق‌العاده است چون همه می‌توانند بازی‌های ما را ببینند و از ما حمایت کنند».

گذشته از تامین تجربه و پوشش خبری مورد نیاز این زنان -که هر بازیکنی در سطح حرفه‌ای به آن نیاز دارد- برخی از رویدادهای Gamer Girl شامل کمک‌های گسترده‌تر نیز می‌شوند. پریرا توضیح می‌دهد:

ما از این فرصت برای برگزاری کنفرانس‌ها و سمینارهایی استفاده می‌کنیم که به بازیکنان درباره صنعت ورزش‎های الکترونیکی و چگونگی ورود به مسیر حرفه‌ای آن آموزش می‌دهند، در همین حال به والدین آن‌ها می‌آموزیم که چطور به بهترین شکل از فرزندان خود حمایت و روابط بهتری در منزل برقرار کنند.

با انجام تمام این کارها، او این احتمال را می‌دهد که رویدادهایی مانند فستیوال دختر گیمر در نهایت مشغول غیر ضروری کردن خود هستند. پریرا ادامه می‌دهد: «به محض اینکه زنان شروع به پذیرفته شدن در تیم‌های حرفه‌ای حاضر در تورنومنت‌های رده بالا کنند، احتمالاً دیگر برگزاری رویدادهای تک‌جنسیتی چندان منطقی نباشد».

خود بازیکنان هم به این رویداد به چشم گامی به سمت افزایش حضور زنان در رویدادهای مختلط نگاه می‌کنند. یکی از بازیکنان می‌گوید:«امیدوارم یک بن‌بست برای زنان امیدوار به رقابت نباشد و نباید هم باشد. امیدوارم همه به دیدن زنان در بازی‌های رقابتی عادت کنند و به دختران به خاطر عملکردشان نگاه شود و نه به خاطر جنسیت‌شان. اما به نظر من، پیش از اینکه عملی شود لازم است این گام‌ها را برداریم».

نگاه ضد زن معمولاً به طرح اتهاماتی مانند تقلب کردن از سوی دختران منجر می‌شود

گرادی هم با او موافق است: «به محض اینکه تعداد زنان در رویدادهای مختلط به مقدار کافی برسد، بدون بروز وضعیتی جنسیت‌زده، دیگر برگزاری [رویدادهای تک‌جنسیتی] ضروری نخواهد بود».

اما با هرکسی که در این باره صحبت می‌کنید، نوعی حس قابل درک در سخنان آن‌ها وجود دارد که از دور بودن این هدف حکایت می‌کند. در حال حاضر که این مقاله نوشته می‌شود، در نقطه‌ای هستیم که زنان از تیم‌های به ظاهر «مختلط» به خاطر دلایلی مانند نیاز به اشتراک‌گذاری خانه‌ای برای تمرین، کنار گذاشته می‌شوند؛ دقیقاً همان اتفاقی که برای مالی کیم ملقب به آوالا افتاد. نگاه ضد زن هم معمولاً به طرح اتهاماتی مانند تقلب کردن از سوی دختران منجر می‌شود و این اتفاقی بود که برای کیم سه-یئون ملقب به گِگوری افتاد.

و سطوح بالاتر از آزار و اذیت معمولاً به خروج زنان از رقابت‌های حرفه‌ای منجر می‌شود؛ مانند مورد کیت میچل. تمام این مثال‌ها متعلق به تنها یک رشته از مسابقات ورزش‌های الکترونیکی هستند: اوورواچ. اوورواچی که به خاطر کاراکترهای متنوعی که شرکت بلیزارد برای آن تدارک دیده و تمرکزی که بر تنوع جنسیتی دارد، معمولاً جزو دوستانه‌ترین رشته‌های ورزش‌های الکترونیک به حساب می‌آید.

رویدادی مانند Girl Gamer Festival تمام این مشکلات را برطرف نمی‌کند، اما به زنان فرصتی می‌دهد تا آن چیزی که در غیر این صورت برایشان در دسترس نخواهد بود را دنبال کنند. پریرا به عنوان سخن پایانی می‌گوید: «مثل تمام مشکلات مرتبط با نابرابری، این مشکلی نسلی است که برطرف کردنش مدت زیادی طول خواهد کشید. در ایجاد تغییر، ما صرفاً می‌توانیم به بهترین شکل ممکن کارمان را انجام دهیم».