اینترنت موبایل، ثابت یا TD-LTE؛ کدام برای کاربران پرمصرف ایرانی مناسب‌تر است؟

حدود ۲ دهه از ورود اینترنت به ایران سپری می‌شود و بر اساس آخرین آمارهای ارائه شده از سوی سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی، اکنون بیشتر از ۶۲ میلیون مشترک از اینترنت موبایل (پهن باند سیار) و حدود ۹ میلیون و ۵۷ هزار مشترک از اینترنت ثابت (پهن باند ثابت) بهره می‌گیرند. اما سوال اساسی در این میان این است که کدام‌یک از این روش‌ها برای کاربران پرمصرف مناسب‌تر است؟

مسیر پرچالش اینترنت در ایران

فناوری اینترنت در ایران با Dial-up به کاربران معرفی شد. فناوری Dial-up مشکلاتی از قبیل محدودیت سرعت بین ۵۶ تا ۷۰ kbps، اشغال شدن خط تلفن، گران بودن خرید کارت اینترنت داشت. عبور از Dial-up و ظهور فناوری ADSL تاحد زیادی مشکلات ذکر شده را برطرف کرد و سرعت دسترسی کاربران به اینترنت در ADSL به ۱۲۸ kbps ارتقا یافت و از طرفی، دیگر کاربران نگران اشغال خط تلفن خود نبودند.

در سال‌های اخیر اما گذار از ADSL به ADSL2 سرعت اینترنت کاربران را تا ۱۶ مگابیت بالا برده است؛ نقطه‌ای که حالا نهایت مرز اینترنت ADSL2 به حساب می‌آید.

این تکنولوژی اما به دلیل محدودیت پورت‌های مخابراتی در اختیار بسیاری از متقاضیان قرار نمی‌گرفت و ظهور WIMAX به عنوان فناوری اینترنت بی‌سیم، توانست اینترنت را در دسترس افراد بیشتری قرار دهد. هرچند این فناوری هم در نهایت به دلیل مشکلات پوشش و سقف سرعتی که داشت، پس از مدتی کنار گذاشته شد.

اما از سال ۹۳، اپراتورهای تلفن همراه نقش ویژه‌ای در ارائه اینترنت به کاربران ایرانی بازی کردند. در این سال، همراه اول و ایرانسل پس از دوره‌ی چند ساله‌ی انحصار رایتل، پروانه ارائه نسل سوم و چهارم شبکه را دریافت کردند و کاربران ایرانی هم که از سرعت پایین و تاخیر بالای اینترنت ثابت خسته شده بودند، به سراغ این فناوری رفتند. سهولت استفاده از اینترنت موبایل و همچنین بسته‌های متنوع ارائه شده توسط اپراتورهای تلفن همراه، از جمله مزیت‌های اینترنت موبایل است.

کاربران حرفه‌ای و یک انتخاب سخت

در بین سال‌های ۹۳ تا ۹۵ که دو اپراتور اصلی موبایل خدمات 4G (یا FD-LTE) خود را به شکل گسترده در ایران پیاده سازی کردند، کاربران اینترنت به دلیل قیمت نسبتاً ارزان این تکنولوژی، به سراغ آن رفتند و حالا آمارها نشان می‌دهد که بیشتر از ۶۲ میلیون مشترک در حال استفاده از اینترنت 3G و 4G هستند.

با این حال پایداری این شبکه به دلایل مختلف از جمله جمع‌آوری آنتن‌های موبایل در برخی کلان‌شهرها، در مقاطعی از زمان با چالش‌هایی همراه بود. همین امر تاحدی باعث شد که کاربران حرفه‌ای اینترنت به ویژه گیمرها و کسانی که می‌خواستند فیلم و سریال را به صورت آنلاین تماشا کنند، به دنبال اینترنتی با پایداری بالاتری باشند.

از طرفی اینترنت ADSL با سقف سرعت ۱۶ مگابیتی که البته آن هم برای همه کاربران در دسترس نیست، نمی‌توانست گزینه مناسبی برای کاربران حرفه‌ای باشد، چراکه هم سرعت مناسب را ارائه نمی‌داد و هم تاخیر قابل قبولی، دست‌کم در برابر دیتای موبایل نداشت.

با این حال اینترنت ثابت، تمام قد بازی را به اینترنت موبایل نباخت. TD-LTE یا همان اینترنت ثابت بی‌سیم، به عنوان فناوری جدید، به شکل مناسبی هم از ویژگی‌های اینترنت موبایل مانند سرعت بالا و تاخیر پایین بهره می‌برد، و هم مشکلات اینترنت ADSL مانند محدودیت سرعت یا محدودیت شبکه مخابراتی را نداشت.

در حال حاضر میانگین سرعتی که TD-LTE به کاربران ارائه می‌دهد ۳۰ مگابیت بر ثانیه است که در بیشتر شهرها هم اندازه اینترنت موبایل یا در برخی مناطق بالاتر از آن است. مدیرعامل ایرانسل اما در رویداد ۱۳ سالگی این اپراتور که ۲۹ مهر ماه برگزار شد، اعلام کرد که میانگین سرعت دیتای موبایل ایرانسل ۳۵ مگابیت بر ثانیه است. اگرچه دیتای موبایل ساده‌تر و بدون تجهیزات اضافه در اختیار کاربران است اما اکنون دو اپراتور اصلی موبایل در کشور، بسته‌ای با ظرفیت بیشتر از ۷۰ یا ۷۲ گیگابایت (یکساله) را در اختیار کاربران قرار نمی‌دهند.

کدام نوع اینترنت برای کاربران حرفه‌‌ای مناسب‌تر است؟

اگر به سرعت بالا و تاخیر پایین نیاز دارید اینترنت ثابت از نوع ADSL نمی‌تواند گزینه مناسبی برای شما باشد چراکه سقف سرعت آن در حال حاضر ۱۶ مگابیت بر ثانیه است. در همین رابطه «محمدجواد آذری جهرمی»، وزیر ارتباطات در تیر ماه، در گفتگو با دیجیاتو به آمار جالبی اشاره کرد و گفت: «۳۰ درصد از خطوط مسی ما بالای ۲ مگابیت بر ثانیه آپ نمی‌شوند. تنها ۱۶ درصد از مشترکین ما می‌توانند سرعت ۸ تا ۱۶ مگابیت را دریافت کنند. عمده مشتریان ADSL سرعتی بین ۲ الی ۸ مگابیت دارند که اصلاً سرعت قابل قبولی برای امروز نیست.»

با این حال نمی‌توان گزینه اینترنت ADSL را کاملاً خط زد. این سرویس پایداری بالایی دارد و قیمت آن از اینترنت موبایل یا TD-LTE به صرفه‌تر است. به همین دلیل اگر هدف شما به عنوان یک کاربر حرفه‌ای، دانلود فایل‌های حجیم است و می‌توانید با سقف سرعت یا تاخیر آن کنار بیایید، همچنان می‌توان به این گزینه فکر کرد. اما حقیقت این است که انتخاب اصلی در شرایط کنونی برای یک کاربر حرفه‌ای، انتخاب بین اینترنت موبایل (FD-LTE) و TD-LTE است.

فناوری LTE به دو صورت FD-LTE و TD-LTE ارائه می‌شود. کاربران اینترنت تلفن همراه یا همان FD-LTE به علت جابجایی زیاد، اطلاعات کافی از گزارش عملکرد خود را در اختیار اپراتورها قرار نمی‌دهند. هرچند با ایجاد پوشش سراسری، این مشکل تا حد زیادی حل شده است. با این حال فناوری FD-LTE امروز با توجه به قیمت اینترنت موبایل در ایران، موفقیت بیشتری داشته اما زمزمه‌های افزایش قیمت اینترنت موبایل مدت‌هاست که شنیده می‌شود، چراکه اپراتورهای موبایل درآمد ریالی دارند و حدود ۶۰ تا ۷۰ درصد هزینه‌هایشان، دلاری است.

در این میان ولی TD-LTE، برای یک کاربر خانگی پرمصرف و حرفه‌ای، بهترین بخش‌ها از تکنولوژی اینترنت ثابت و اینترنت موبایل را کنار هم قرار داده و تبدیل به یک راه‌کار میانی مناسب شده است.

واقعیت این است که هم اینترنت موبایل و هم اینترنت TD-LTE، بر اساس نیاز کاربران و سطح پوشش منطقه‌ای که در آن هستند، برای کاربران حرفه‌ای که نیاز به برقراری تماس تصویری دارند یا ویدیوهای آنلاین را استریم می‌کنند مناسب هستند. اما نهایتاً برگ برنده‌ی TD-LTE، زمانی است که یک کاربر به سرعت و حجم بالا برای دانلود فایل‌های حجیم نیاز دارد.

از کنار این نکته نیز نمی‌توان به سادگی گذشت که اینترنت موبایل در سایر نقاط دنیا، اینترنت بسیار کم‌حجمی است و نحوه استفاده از آن در ایران، با سایر نقاط جهان متفاوت است. کاربران در کشورهای پیشرفته‌تر، به اینترنت ثابت بسیار بیشتر متکی هستند چراکه سرعت مناسب و تاخیر پایینی را در اختیار آنها قرار می‌دهد و محدودیت حجمی تاثیرگذاری هم ندارد. اما به دلیل عدم پیشرفت اینترنت ثابت خانگی یا همان ADSL و کمبود تکنولوژی‌های نوین‌ترین مانند VDSL یا FTTx، کاربران بیشتر به سمت اینترنت موبایل رفته‌اند. با این حال، همانطور که ذکر شد، TD-LTE یک راهکار میانی برای کاربرانی است که هم سرعت و حجم بالا را نیاز دارند و هم مایلند اینترنتی با تاخیر پایین داشته باشند.