ثبت بازخورد

لطفا میزان رضایت خود را از دیجیاتو انتخاب کنید.

واقعا راضی‌ام
اصلا راضی نیستم
چطور میتوانیم تجربه بهتری برای شما بسازیم؟

نظر شما با موفقیت ثبت شد.

از اینکه ما را در توسعه بهتر و هدفمند‌تر دیجیاتو همراهی می‌کنید
از شما سپاسگزاریم.

علمی

چطور از انفجار اتمی جان سالم به در ببریم؟

ممکن است اکنون نگران کشته شدن در یک جنگ هسته‌ای باشید. با اتفاقات اخیر جهان، نگرانی معقولانه‌ای خواهد بود. سلاح‌‌های اتمی امروز، کابوس‌هایی ویران‌کننده‌اند، اما مردم حتی وقتی به شعاع انفجار نزدیک باشند هم می‌توانند ...

شایان ضیایی
نوشته شده توسط شایان ضیایی | ۲۶ دی ۱۳۹۸ | ۲۲:۰۰

ممکن است اکنون نگران کشته شدن در یک جنگ هسته‌ای باشید. با اتفاقات اخیر جهان، نگرانی معقولانه‌ای خواهد بود. سلاح‌‌های اتمی امروز، کابوس‌هایی ویران‌کننده‌اند، اما مردم حتی وقتی به شعاع انفجار نزدیک باشند هم می‌توانند جان سالم به در ببرند و می‌برند. تسوتومو یاماگوچی از هر دو بمباران هیروشیما و ناکازاکی جان سالم به در برد و در سن ۹۳ سالگی در گذشت. یاماگوچی اما تنها کسی نبود که در هر دو انفجار زنده ماند؛ صرفا مشهورترین بود.

بمباران‌های وحشتناک آمریکا بیشتر از ۲۰۰ هزار نفر را کشتند، اما حدود ۷۰ درصد از جمعیت هر شهر زنده ماند. بسیاری باقی عمر خود را با پیچیدگی‌های ناشی از بمباران‌ها سپری کردند، اما زنده ماندند. برای اینکه بفهمیم یک نفر چطور می‌تواند از انفجار اتمی جان سالم به در ببرد،‌ به سراغ الکس ولرشتاین، بروک بودمیر و الیوت کالهون می‌رویم. ولرشتاین پروفسوری در انستیتوی تکنولوژی استیونز و سازنده Nukemap است، وب‌سایتی که به مردم اجازه می‌دهد تاثیر بمب‌های اتمی را در محل خود ببینند. بودمیر متخصص امنیت تابش در آزمایشگاه ملی لاورنس لیورمور است، کولهون هم برنامه‌ریز شیمیایی، بیولوژیکی، رادیولوژیکی، اتمی و انفجاری در دفتر مدیریت بحران نیویورک است.

مردم چطور زنده می‌مانند؟

انفجار اتمی در شش مرحله اتفاق می‌افتد. اول بارقه نور را داریم، موجی از حرارت، آزاد شدن تشعشعات اتمی، یک گلوله آتش، انفجار هوا و بالاخره باران رادیواکتیو.

همه این‌ها خیلی سریع اتفاق می‌افتد -ظرف تنها چند ثانیه- اما سیستم‌های هشدار مدرن احتمالا فرصتی برای واکنش نشان دادن فراهم کنند. برای مثال در ماه ژانویه ۲۰۱۸، ایالت هاوایی به ساکنین هشدار یک موشک بالستیک را داد. هشدار اشتباه بود، اما مقامات ایالتی تخمین زدند که اگر موشکی واقعی در راه بود،‌ فاصله میان هشدار تا برخورد به ۱۲ دقیقه می‌رسید.

انفجار اتمی

به گفته بودمیر، شعاع یک انفجار اتمی به سه بخش تقسیم می‌شود:‌ منطقیه آسیب شدید، منطقه آسیب متوسط و منطقه آسیب خفیف. اگر در منطقه آسیب شدید باشید (منطقه‌ای که توسط گلوله آتش بلعیده می‌شود) شانس‌تان برای بقا کم خواهد بود، اما با دسترسی به پناهگاه مناسب ممکن است زنده بمانید.

بودمیر توضیح می‌دهد که «در هیروشیما و ناکازاگی، افرادی بودند که در این منطقه زنده ماندند. و موضوع درباره یک پناهگاه زیرزمینی نبود، آن‌ها صرفا در ساختمان بتی قدرتمندی بودند. یک زن در بانکی که تنها ۳۰۰ متر با کانون انفجار فاصله داشت زنده ماند. نه در پناهگاه، صرفا در بانک».

اما در لبه‌های انفجار، یعنی در مناطق آسیب متوسط و خفیف،‌ حتی فضای بیشتری برای بقا وجود دارد. غریزه‌ ابتدایی‌تان احتمالا بگوید که وقت زدن به جاده رسیده،‌ اما به گفته ولرشتاین این کار ممکن است اشتباهی مرگبار باشد. او می‌گوید «هرکاری که می‌کنید،‌ فرار نکنید. به احتمال زیاد اصلا نخواهید دانست کجا امن است، صرفا جاده‌ها را بند می‌آورید و اتومبیل‌تان تقریبا در برابر هیچ‌چیز از شما محافظت نمی‌کند.»

به نظر ولرشتاین، مهم نیست که در کدام منطقه آسیب هستید، بهترین جا هنگام وقوع انفجار اتمی ساختمانی بزرگ و امن است. «اگر هشداری بهتان داده شد، نزدیک‌ترین ساختمان بزرگ، تجاری و خوش‌ساخت را پیدا کنید. اگر زیرمین دارد،‌ به آن‌جا بروید. اگر ندارد،‌ به سمت مرکز ساختمان بروید. سر جای خود بنشینید. هیچ‌چیز تضمین شده نیست و نمی‌دانید بمب کجا منفجر خواهد شد، اما این دست ساختمان‌ها بهتر از هرچیز دیگری در مقابل انفجار، حرارت و تشعشعات مقاومت می‌کنند.»

کالهون عقیده دارد مهم‌ترین کار اینست که «به داخل بروید و داخل بمانید». این مهم‌ترین نکته‌ای بود که دفتر مدیریت بحران نیویورک رویش تاکید می‌کرد. او می‌گوید موضوع چه انفجار تروریستی باشد و چه موشکی شلیک شده از سوی کشور رقیب، پیام کلی به عموم اینست که «به داخل بروید و داخل بمانید».

این هم مهم است که به بارقه نور روشنی که از انفجار بمب ساطع می‌شود را نگاه نکنید، چشم را کور می‌کند. این کوری موقتی است، حدودا بین چند ثانیه تا چند دقیقه طول می‌کشد اما همین دقایق کوتاه می‌تواند به آسیب‌پذیری شخص منجر شود. در طول روز، تاثیر کورکننده نور به شعاع ۱۶ کیلومتری انفجار می‌رسد؛ در شب از این هم بیشتر.

انفجار اتمی

پناه گرفتن در یک ساختمان، شدیدا برای زنده ماندن در فاز بعدی انفجار مهم است: موج حرارتی. انفجار حرارتی یک موشک ۵ مگاتنی (پیشرفته‌ترین موشک بالستیک قاره‌پیمای مدرن) حدودا ۲۴ کیلومتر خواهد بود. این انفجار آنقدر قدرتمند است که می‌تواند اعصاب درد را بی‌احساس کند و سوختگی درجه سه به وجود آورد. خیلی ساده با پناه گرفتن در ساختمان یا ترجیحا زیرمین، بدترین تاثیرات این موج انفجار از بین می‌رود.

البته بودمیر می‌گوید هنگام انفجار هوایی که بعد از گلوله آتش از راه می‌رسد، ساختمان ممکن است بی‌ثبات شود. «انگار دیواری از هوا در حال عبور است. ساختمان‎‌‌ها منفجر خواهند شد».

انفجار هوا در منطقه آسیب متوسط احتمالا به موج دیگری از جراحات،‌ حتی برای افرادی که پناه گرفته‌اند منجر می‌شود. اما برای هرکسی که بیرون مانده باشد یا در حال فرار با اتومبیل، بدتر است. درست مثل یک تورنادو یا زمین‌لرزه،‌ رساندن خود به نقطه‌ای امن در میانه یک ساختمان گزینه بهتری نسبت به دیگری است. بعد از انفجار هوا، تشعشعات از راه می‌رسند و یک ساختمان احتمالا باز هم بهترین لایه حفاظتی باشد.

منطقه آسیب خفیف درست در لبه شعاع انفجار است. انرژی جریان هوا هنگام حرکت اتلاف می‌شود اما همچنان خطرناک است. بودمیر می‌گوید «این جریان هنوز آنقدر نیرو دارد که پنجره‌ها را بشکند و شیشه را به آن‌سوی اتاق پرتاب کند. ممکن است سقف ساختمان را بکند.» این منطقه تا کیلومترها بعد از شعاع انفجار آنی ادامه دارد و باید متحمل کمترین جراحات باشد.

در هر سه منطقه، بهترین شانس‌تان رفتن به داخل و ماندن در داخل است. «اگر از انفجار اولیه جان به در بردید و ساختمان آنقدر آسیب‌دیده به نظر نمی‌رسید که جانتان را تهدید کند -مثلا آتش نگرفته بود- داخلش بمانید». این نصیحت ولرشتاین است. «نمی‌توانید بدانید که کجای آن بیرون آلوده شده، و برای چند روز نخست سطحی خطرناک از رادیواکتیویته وجود دارد.»

بعد از انفجار اتمی چطور زنده بمانیم؟

انفجار اتمی

زنده ماندن پس از اولین انفجار، حتی اگر درون یک ساختمان باشید کمی شانس می‌طلبد، اما در امان ماندن بعد از آن، نیازمند اندکی صبوری است.

بودمیر توضیح می‌دهد: «[انفجار اتمی] هزاران کیلوگرم از خاک و قلوه سنگ را در خود می‌بلعد و آن‎ها را با یک لایه از مواد کافش شده ناشی از انفجار می‌پوشاند، سپس وقتی این مواد کیلومترها بالاتر از زمین به ثبات می‌رسند، ذرات سنگین‌تر به پایین برمی‌گردند. این مواد رادیواکتیو خواهند بود. محافظت از خودتان در برابر آن، کاریست که می‌توانید بعد از وقوع انفجار انجام دهید.»

حدوداً ۱۵ دقیقه بعد از انفجار اولیه، این بارش رادیواکتیو از اتمسفر عبور کرده و روی زمین پخش می‌شود. «دور ماندن تا جای ممکن از این مواد است که سرنوشت شما را تغییر می‌دهد. به داخل بروید، داخل بمانید و گوش به زنگ باشید. اگر بتوانید به زیرزمین بروید، از این هم بهتر خواهد بود».

داخل ساختمان بودن به هنگام انفجار کمک می‌کند،‌ اما اگر در فضای باز بودید،‌ لازم است به محض یافتن پناهگاهی امن، مقادیر بارش رادیواکتیوی که دریافت می‌کنید را به حداقل برسانید. هرچه بیشتر در تماس با مواد رادیواکتیو باشید، بیشتر باعث نابودی بدن شما می‌شوند. استفراغ و حالت تحوع اولین نشانه‌های هشدار هستند. اگر دوز بیشتری از تشعشعات را دریافت کرده باشید، بدن از درون ذوب می‌شود. دوزهای کمتر باعث شکسته شدن دی‌ان‌ای، ابتلا به سرطان و در نهایت مرگ می‌شوند.

به گفته وزارت انرژی ایالات متحده، لباس شما مقادیر عظیمی از بارش رادیواکتیوی را دریافت خواهد و در آوردن آن‌ها می‌تواند برای امنیت جانی‌تان اهمیت زیادی داشته باشد. برهنه شوید و اگر برایتان مقدور بود، لباس‌ها را درون کیسه‌ای پلاستیکی ریخته و آن‌ها را جای ممکن از خودتان دور کنید. سپس با آب و صابون دوش بگیرید تا مواد رادیواکتیو از روی سطح بدن‌تان شسته شوند.

اگر نمی‌توانید دوش بگیرید،‌ از آب سینک یا یک بطری آب استفاده کنید و تمرکزتان بر نقاطی باشد که در معرض تابش بوده‌اند. مهم‌ترین چیز آنست که مردد نباشید، هرچه سریع‌تر مواد آلوده را از روی بدنتان بزدایید بهتر است.

انفجار اتمی

از نظر مصرف غذا -از آن جایی که مشخصا نیازمند تغذیه هستید- غذا و آب بسته‌بندی شده‌ای که هنگام انفجار درون ساختمان بوده باشد به احتمال زیاد سالم خواهد بود. نیازی به اشاره نیست که باید از مصرف هر غذایی که هنگام حمله در فضای بیرون بوده پرهیز کنید.

نکته خوب درباره تشعشعات گاما اینست که به سرعت متلاشی می‌شوند. یک ساعت بعد از انفجار، حدود ۵۰ درصد از بارش رادیواکتیو پراکنده می‌شود. به گفته ولرشتاین و بودمیر، بعد از ۲۴ ساعت میزان اتلاف به ۸۰ درصد می‌رسد. بنابراین هرچه بیشتر صبر کنید، فضای بیرون امن‌تر خواهد بود. در نهایت زمان خروج از پناهگاه و رویارویی با جهان رادیواکتیو فرا می‌رسد.

بعد از سه روز یا بیشتر،‌ بسته به ابعاد و تعداد انفجارها، تشعشعات بیرون احتمالا به میزانی فرونشست کرده‌اند که می‌توانید بدون اینکه ریسک زیادی متحمل شوید، از منطقه فرار کنید. به صورت ایده‌آل بهتر است که منتظر اطلاعات بیرونی از سوی ستادهای مدیریت بحران باشید، اما بسته به شرایط ممکن است چنین سناریویی امکان‌پذیر نباشد.

کالهون موافق است: «ما به مردم پیشنهاد می‌کنیم که ۷۲ ساعت صبر کنند و همیشه برای سه یا چهار روز آذوقه غذایی داشته باشند». اگر انفجار زیرساخت ارتباطی را از بین نبرده باشد، دسترسی به اطلاعات نکته کلیدی برای نجات از این لحظه به بعد خواهد بود. اما در آن صورت هم تمیز دادن حقیقت از دروغ دشوار خواهد بود.

بعد از هشدار اشتباه هاوایی، اطلاعات کذب در شبکه‌های اجتماعی دست به دست شدند. به هنگام وقوع یک حمله اتمی،‌ توییتر،‌فیسبوک و هر سرویس و وب‌سایت دیگری که هم‌چنان آنلاین مانده باشد پر می‌شود از اطلاعات غلط و کذب و شایعاتی که در دوران وحشت ساخته می‌شوند. احتمال زیادی هم وجود دارد که انفجار اسمارت‌فون‌ها را از بین ببرد و اینترنت را کم‌تر قابل دسترسی کند. یک رادیوی AM/FM بهترین شانس شما برای دریافت اطلاعات از جهان بیرون خواهد بود.

وقتی درون یک ساختمان گیر افتاده‌اید، تابش رادیواکتیوی را از روی لباس‌های خود پاک می‌کنید و سعی بر زنده ماندن دارید،‌ احتمالا کار دشواری باشد که نفسی عمیق کشیده و اطلاعاتی که دریافت می‌کنید را به صورت منطقی تحلیل کنید. اما مهم نیست چه اطلاعاتی به دست‌تان می‌رسد -چه از رادیو، چه به صورت کلامی و چه در اینترنت- نکته مهم اینست که آن اطلاعات را خودتان تحلیل کنید.

نبرد اتمی یکی از وحشتناک‌ترین خطراتی است که جهان با آن روبرو شده. این یک خطر وجودی برای جهان متمدن و همینطور خود زندگی است. سلاح‌های اتمی یک مشکل سیاسی بزرگ هستند که -درست مانند تغییرات اقلیمی و ظهور فاشیسم- نیازمند راه حل‌های سیاست‌مدارانند. تا آن زمان، احتمالا بهتر باشد که خودتان را برای بدترین سناریو آماده کنید اما امیدوار باشید هیچوقت اتفاق نیفتد.

دیدگاه‌ها و نظرات خود را بنویسید
مجموع نظرات ثبت شده (19 مورد)
  • M P
    M P | ۳ فروردین ۱۴۰۱

    توی یکی از قسمت های انیمیشن سیمپسون ها، روسیه در تاریخ 2022/05/05 به اوکراین بمب اتم میزنه. همونطور که میدونید بیشتر اتفاقات داخل انیمیشن بوجود میاد.
    پس باید منتظر باشیم و ببینیم که آیا همچین اتفاقی می افته یا نه؟

نمایش سایر نظرات و دیدگاه‌ها
مطالب پیشنهادی