وقتی همه جنگل ها می سوزند

بدون شک طبیعت یکی از پیچیده ترین فناوری هاست. در حالی که دانشمندان سخت مشغول یافتن روش هایی برای جذب مؤثر کربن هستند، درختان از بدو تاریخ تاکنون در حال جذب این گاز مخرب بوده اند.

پوشش های گیاهی، چمنزارها، تالاب ها و حتی جلبک های درون آب نیز کربن را جذب کرده و از ورود آن به جو زمین جلوگیری می کنند. متأسفانه مطالعات جدید نشان می دهند انسان در حال از دست دادن یکی از بزرگ ترین منابع جذب کربن یعنی جنگل هاست.

تحقیقات نشان می دهند حتی با وجود کاهش انتشار گازهای گلخانه ای، حدود 16 درصد از جنگل ها آمازون به خاطر آتش سوزی ناشی از خشکسالی بی پایان تا سال 2050 از بین خواهند رفت. در نتیجه این فاجعه 17 میلیارد تن گاز کربن وارد جو خواهد شد.

از بین رفتن توانایی جنگل های آمازون در جذب گاز کربن، شوک بزرگی به اقلیم زمین وارد خواهد کرد. فجایعی همچون آتش سوزی جنگل های استرالیا، آلاسکا، کالیفرنیا و حتی آتش سوزی در قطب شمال، ابعاد این شوک زیست محیطی را بیشتر کرده و راهکارهایی که برای حل بحران اقلیمی (از جمله مخازن طبیعی کربن) مطرح شده اند نیز خود به مشکل دامن زده اند.

بر اساس داده های ناسا در نتیجه آتش سوزی جنگل های استرالیا، 250 میلیون تن کربن وارد جو زمین شده که برابر با نیمی از انتشار سالانه کربن در این کشور است. متأسفانه استرالیا همچنان در آتش می سوزد و با وجود بارندگی، انتشار گاز کربن ادامه دارد. سال 2018 بدترین آتش سوزی جنگل در تاریخ ایالت کالیفرنیا رقم خورد و 68 میلیون تن دی اکسید کربن وارد جو شد.

زمانی که گاز کربن از جنگل ها متساعد می شود، یک چرخه معیوب شکل گرفته و با بدتر کردن تغییرات اقلیمی، مقدمات آتش سوزی فراهم می شود. آتش با از بین بردن جنگل ها روی الگوهای آب و هوایی دنیا و میزان آب وارد شده به جو توسط جنگل های استوایی تأثیر می گذارد.

از بین رفتن درختان جنگل های آمازون سبب کاهش سطح بارندگی شده و بر توانایی جنگل در جذب گاز کربن تأثیر منفی می گذارد. این مشکلات بحران اقلیمی را پیچیده تر کرده اند و پیش از رسیدن به نقطه غیر قابل بازگشت، باید چاره ای اندیشید. ساده ترین راه حل، کاهش مصرف سوخت های فسیلی در سراسر جهان است.

«Alessandro Baccini» از محققین ارشد مرکز تحقیقاتی وودز هول (Woods Hole Research Center) که در مورد جنگل های استوایی مطالعه کرده، می گوید:

«در حال رسیدن به نقطه ای هستیم که اگر جلوی ورود گاز CO2 به جو گرفته نشود، زمین به حدی گرم می شود که پیامدهای خطرناکی را در پی خواهد داشت.»

«Pawlok Dass» محقق دانشگاه آریزونای شمالی (Northern Arizona University) نیز آینده ای تاریک برای زمین پیش بینی کرده و افزایش آتش سوزی ها را مسبب آسیب پذیری مخزن های طبیعی جذب کربن (همانند جنگل ها) دانسته است.

برخی دانشمندان با خوش بینی مراتع را به عنوان جایگزینی برای جذب کربن در آینده قلمداد می کنند. تحقیقات نشان می دهند مراتع به خاطر به دام انداختن کربن در زیر خاک و عدم انتشار آن به خاطر آتش سوزی، اثرگذاری بیشتری نسبت به جنگل ها داشته و انسان باید تلاش های خود را برای مراقبت از آنها افزایش دهد. مطالعات دیگر نیز از اثرگذاری جلبک های دریایی و تالاب ها در جذب کربن خبر داده اند.

برای حل بحران اقلیمی باید تمام اکوسیستم های زمین در شرایط مطلوب حفظ شوند. البته بشر نباید تمام بار را روی دوش طبیعت بیندازد و باید خود نیز به سرعت دست به کار شود. فقط یک راه برای حل بحران تغییرات اقلیمی وجود دارد: کاهش سطح کربن زمین با استفاده کمتر از سوخت های فسیلی.