ارائه بیمه‌نامه کرونا بر بستر بلاکچین امکان‌پذیر شد

همکاری چند فعال صنعت بلاکچین و بیمه باعث شکل‌گیری پروژه‌ای برای ارائه و فروش بیمه‌نامه کرونا بر بستر بلاکچین شده است. این پروژه که برای اولین بار در ایران اجرایی می‌شود و نمونه‌های جهانی انگشت‌شماری دارد، به عنوان یک مدل مفهومی توسعه پیدا کرده تا قابلیت‌ها و مزایای احتمالی زیرساخت‌های بلاکچینی نسبت به معماری‌های‌ نرم‌افزاری متمرکز مورد بررسی قرار گیرد.

این پروژه حاصل همکاری ۲ فعال در صنعت بیمه و ۳ فعال در صنعت بلاکچین است. «سعید خوشبخت»، فعال صنعت بلاکچین و مدیرعامل شرکت «اریاتک» که بازوی فنی این پروژه بوده است، درباره جزییات این طرح به دیجیاتو می‌گوید که در این مدل مفهومی از زیرساخت بلاکچین اتریوم استفاده شده است، چراکه مزیت استفاده از این پلتفرم سادگی نسبی در توسعه و شناخته‌شده بودن آن در سطح جهانی است که می‌تواند برای روابط عمومی صنعت بیمه ایران در جهان نیز اثر مثبتی ایجاد کند. با این وجود او در پاسخ به این سوال که برتری فنی اتریوم برای انتخاب جهت استفاده در این طرح چه بوده است، می‌گوید:

«اتریوم یک شبکه عمومی است و بنابراین بی‌نیاز به هر گونه و هر سطحی از اعتماد است. نکته دیگر اینکه این شبکه در سطح جهانی شناخته‌شده و پذیرفته‌شده است. همچنین دسترسی کاربران به آن نسبت به دیگر شبکه‌ها بسیار بالاتر است. از طرف دیگر، امکان پرداخت خسارت با رمزارزهای با پذیرش عمومی وجود دارد.»

او همچنین در پاسخ به این سوال که استفاده از بستر بلاکچین برای چنین پروژه‌ای چه تغییری ایجاد می‌کند و چه الزامی دارد، توضیح می‌‌دهد که به لحاظ عملکرد، تنها تفاوت کلیدی در این زیرساخت فنی نسبت به راهکارهای مرسوم، تغییر بستر کنترل خدمات دیجیتال است و عملاً تغییری در بنیادهای اصلی تعریف‌شده توسط رگولاتور نخواهد داشت و بلکه کمک خواهد کرد تا نظارت برای نهاد رگولاتور ساده و دقیق‌تر شود:

«این زیرساخت با فراهم کردن شفافیت، امکان‌ناپذیری تغییر داده و قابلیت ادعای غیرقابل‌انکار و همچنین خودکارسازی و سرعت بخشیدن به فرایندها تجربه جدیدی را در اختیار کاربر و همچنین سطح جدیدی از نظارت را برای نهاد ناظر و بیمه مرکزی فراهم می‌کند.»

در این وب‌اپلیکیشن غیرمتمرکز (دپ - Decentralized Application) هر فرد با مراجعه به آدرس وب‌سایت می‌تواند اقدام به خرید بیمه‌نامه کند (برای استفاده از این وب‌سایت نیاز به داشتن ولت‌ «متامسک» و نصب آن بر روی کروم است). از آنجا که این دپ بر بستر اتریوم توسعه داده شده، برای پرداخت از رمزارز تتر استفاده شده است. کاربر برای خرید بیمه‌نامه تنها کافی است اطلاعات هویتی کلیدی خود را وارد کند. به گفته خوشبخت، برای حفظ حریم شخصی بر طبق استانداردهای «GDPR»، هیچ‌یک از اطلاعات خریدار بیمه بر روی بلاکچین ذخیره نمی‌شود. به‌جای این کار شاهدی برای ثبت‌نام کاربر بر اساس اطلاعات وی تهیه می‌شود (هش ترکیبی از اطلاعات ثبت‌نامی وی) و این شاهد بر روی بلاکچین ذخیره می‌شود. بدین ترتیب گرچه اطلاعات به‌صورت شفاف بر روی بلاکچین در اختیار همگان است اما هیچ‌کس نمی‌تواند تشخیص دهد که چه افرادی بیمه‌نامه خریداری کرده‌اند. اما فرد می‌تواند در هر زمان با در اختیار گذاشتن اطلاعات هویتی خود و ایجاد شاهد بر اساس این اطلاعات اثبات کند که بیمه‌نامه را خریداری کرده است.

در زمینه درخواست خسارت نیز تنها کاری که کاربر باید انجام دهد، مراجعه به بخش مطالبه خسارت دپ است و سپس با وارد کردن اطلاعات هویتی خود درخواست خسارت کند. در این بخش از کاربر خواسته می‌شود که مدارک و اطلاعات پزشکی خود را جهت بررسی ادعای خود برای نهاد بررسی‌کننده ارسال کند: «این بخش می‌تواند بسته به شرایط و نوع همکاری‌ها کاملاً منعطف و در اختیار بیمارستان‌ها نیز باشد.»

اما نظردهی پزشکان و نهایتا دریافت خسارت به چه صورت است؟ خوشبخت اعلام می‌کند که هر درخواست مطالبه خسارت حداکثر در ۷۲ ساعت و توسط تعدادی پزشک داور بررسی می‌شود: «هر پزشک به صورت مجزا درخواست‌ها را بررسی و درصد پرداختی بین ۰ تا ۱۰۰ از حداکثر مبلغ قابل پرداخت را مشخص می‌کند. در صورت عدم بررسی در زمان تعیین شده میزان پرداخت ۱۰۰ درصد در نظر گرفته می‌شود. پس از اتمام زمان برایند نظر پزشکان محاسبه و میزان خسارت پرداختی بر این اساس محاسبه می‌شود.»

در واقع پس از اتمام زمان ارزیابی برآیندی از نظرات پزشکان و نهادهای ارزیابی در بلاکچین محاسبه و بر اساس آن میزان خسارت دریافتی محاسبه می‌شود. از سوی دیگر خسارت به صورت رمزارز تتر به همان آدرسی که کاربر با آن بیمه‌نامه خریده است، وارد می‌شود.

از سوی دیگر «ابراهیم نصیری»، فعال در صنعت بیمه و مدیر عامل شرکت ایمن همراه ویستا که در این طرح مشارکت داشته نیز در گفتگو با دیجیاتو اعلام می‌کند که هدف این طرح در حال حاضر مفهوم‌سازی چنین قابلیتی است. او همچنین می‌گوید که طرح با مشاوره و هماهنگی «سید قاسم نعمتی»، معاون فناوری اطلاعات و ارتباطات بیمه مرکزی اجرایی شده است.

به گفته نصیری، به زودی فارغ از بیمه نامه کرونا، محصولات بیمه‌ای دیگری نیز در بستر بلاکچین ارائه خواهند شد. اما آیا ارائه این محصولات بر چنین بستری، جامعه مخاطب را محدود نمی‌کند؟ نصیری در پاسخ می‌گوید:

«مخاطب محدود می‌شود اما ما به آینده نگاه می‌کنیم. می‌خواهیم به قسمتی از جامعه که به تکنولوژی بلاکچین علاقه دارد متصل شویم. با این کار این پیام را به آن‌ها می‌‌دهیم که این تکنولوژی را در اختیارشان قرار خواهیم داد. شاید برای شروع فقط هزار نفر از چنین بستری استفاده کنند اما مشخصا این تعداد محدود نمی‌ماند.»

این پروژه با همکاری «سعید خوشبخت»، «بهزاد پورنوری»، «حسین نمازیان» از صنعت بلاکچین و در قالب تیم فنی، و «ابراهیم نصیری» و «احسان تقی‌لو» از صنعت بیمه اجرایی شده است.