سرویس کسب درآمد از آپارات متحول می‌شود: چرخش تمرکز به سوی تولیدکنندگان محتوا

آپارات اعلام می‌کند که نحوه درآمدزایی تولیدکنندگان ویدیو را متحول ‌می‌کند. از زمان تاسیس تاکنون، این جدی‌ترین تلاش از سوی بزرگ‌ترین پلتفرم اشتراک ویدیو در ایران است تا تولیدکنندگان ویدیو را با خود همراه کند. با شرایط جدید آپارات، بین ۵۰ تا ۷۰ درصد از سود حاصل از نمایش تبلیغات، به تولیدکننده آن ویدیو خواهد رسید.

آغاز درآمدزایی و تغییرات اولیه

«حمیدرضا سعادتی»، مدیر جدید سرویس آپارات با برگزاری یک نشست خبری، توضیحاتی را در رابطه با نحوه درآمدزایی از این پلتفرم و تغییرات اخیر آن ارائه داد. نکته مهم اینجاست که برای درک بهتر این سیستم، باید سابقه آن را بررسی کرد.

آپارات در سال ۹۶ سیستم درآمدزایی از ویدیوها را به پلتفرم خود اضافه کرد اما مدیر سرویس آپارات می‌گوید تقلب‌هایی که در آن زمان برخی از کاربران با انتشار ویدیو‌های گسترده در آپارات انجام دادند، این سرویس را به چالش کشید. سعادتی در همین رابطه گفت: «سیستم اولیه درآمد از آپارات بر اساس تعداد نمایش و CPM (درآمد در ازای هر ۱۰۰۰ نمایش) بود. اما CPM مشکلات خودش را دارد؛ مانند تقلب و هم‌اندازه نبودن زمان ویدیوها.»

پاییز گذشته، آپارات به جای CPM به سراغ سیستم Watch Time (زمان نمایش) رفت. حالا مدیر سرویس آپارات می‌گوید که این پلتفرم یک بار دیگر تصمیم گرفته تا روند درآمدزایی برای تولیدکنندگان محتوا را تغییر دهد چراکه روشی که اخیرا مورد استفاده قرار گرفته بود، برای تولیدکنندگان ویدیو مناسب نیست:

«ما در آپارات تلاش می‌کنیم تا بتوانیم تولیدکنندگان را حمایت کنیم؛ چه آماتور و چه حرفه‌ای. تلاش می‌کنیم تمام تولیدکنندگانی که در اینستاگرام حضور دارند را به همان سبک [در آپارات] داشته باشیم. خیلی از تولیدکنندگان تصور می‌کنند باید کار خارق‌العاده‌ای برای تولید محتوا در آپارات انجام دهند اما این واقعا هدف ما نیست.»

او تاکید می‌کند که سیستم Watch Time (زمان نمایش) به تولیدکنندگان ضربه زد و مشخص شد که این گروه در حال خارج شدن از چرخه آپارات هستند؛ اتفاقی که آپارات می‌خواهد از آن جلوگیری کند: «این کار باعث شد تا بازنشر کنندگان و ویدیوهای بازنشری به شدت در آپارات زیاد شود.» سعادتی توضیح می‌دهد که نگاه آپارات از اواخر سال گذشته تغییر کرده است: «متوجه شدیم که باید به سرعت این سیستم را تغییر دهیم، همانند یوتوب شویم، شرایط ساده‌تری داشته باشیم، تا نهایتاً بتوانیم یوتوبرها را به آپارات برگردانیم.»

سیستم درآمدزایی آپارات حالا چه تغییراتی می‌کند؟

سعادتی که پیشتر مدیر پرفورمنس مارکتینگ دیجی‌کالا بوده و حالا در چند ماه اخیر به صبا ایده و آپارات پیوسته، اعلام می‌کند که سیستم درآمدزایی جدید در آپارات به پلتفرم «افلیت» (Affiliate Marketing) دیجی‌کالا بی‌تشابه نیست. او در همین رابطه توضیح می‌دهد:

«حالا بر اساس تبلیغی که آپارات به شکل موفق روی پلتفرم خودش پخش می‌کند و سیستم کشف تقلب، آن را تقلب محسوب نمی‌کند، درصد قابل توجهی از سود به تولیدکننده اختصاص پیدا می‌کند. این عدد در مقایسه با یوتوب قابل‌توجه‌تر است و ما بین ۵۰ تا ۷۰ درصد از سود را بر اساس کیفیت ویدیو به تولیدکننده پرداخت می‌کنیم.»

او اعلام کرد که در ۳ هفته گذشته، این سیستم به شکل محدود عرضه شده و در حال حاضر آپارات در حال رفع باگ‌های احتمالی و بررسی بیشتر آن است. سعادتی همچنین می‌گوید که ویژگی‌های جدیدتری به این بخش اضافه می‌شود و «بخش درآمدزایی در سال جاری تحول‌های بسیاری» خواهد داشت. او همچنین پیش‌بینی می‌کند که افراد زیادی از طریق این روند کسب درآمد بالایی داشته باشند:

«آپارات به این موضوع فکر می‌کند که ویدیوهایی با کیفیت بالاتر داشته باشد و انگیجمنت کاربرها را نیز رصد کند. در پلتفرم‌هایی مانند یوتوب و اینستاگرام اهمیت انگیجمنت، تعداد دنبال‌کننده‌های یک کانال و تعداد لایک‌ها بالاست، چراکه یک الگوریتم به این موارد حساس است. در واقع پلتفرم‌ها بر همین اساس تعیین می‌کنند که چه ارزشی برای کاربران خود قائل باشند و وقتی که تعامل کاربران با آن‌ها بیشتر است باید کاربران بیشتری را به آن سمت هدایت کنند. در آپارات هم در آینده نزدیک، هم سیستم پیشنهاد ویدیو تغییرات گسترده‌ای خواهد داشت و هم رتبه انگیجمنت کاملاً نامحسوس را در سیستم خواهیم داشت.»

سعادتی اعلام می‌کند که با ایجاد تغییرات در سیستم پیشنهاد ویدیو، یک پرش محسوس بازدید (ایمپرشن) و نمایش ویدیو مشاهده خواهد شد: «حس می‌کنیم ارتباط بین ویدیوها، باعث افزایش نمایش ویدیو‌ها شود.» او همچنین گفت که در تابستان، قرار دادن تبلیغات در میانه‌ی ویدیو‌ها هم امکان‌پذیر خواهد بود. از سوی دیگر تبلیغات بنری و تبلیغات نصب اپلیکیشن نیز به پلتفرم آپارات می‌آیند و سهم تولیدکننده محتوا، از سود تبلیغات توسط صبا ویژن محاسبه و به صاحب ویدیو پرداخت می‌شود.

موضوع دیگری که مدیر سرویس آپارات به آن اشاره کرد، اهمیت کپی‌رایت بود: «سرمایه‌گذاری بزرگی انجام داده‌ایم تا حق نشر حفظ شود و شاهد نباشیم که بازنشر دهندگان ویدیو بتوانند درآمد بیشتری از تولیدکنندگان ویدیو داشته باشند. تلاش می‌کنیم تا تولید‌کنندگان از آپارات به عنوان بازوی نشر محتوای خود استفاده کنند و از طرفی، حق کسی هم ضایع نشود.»

درآمد تولیدکنندگان ویدیو در عمل چقدر خواهد بود؟

تغییرات به وجود آمده از سوی آپارات این نوید را می‌دهد که تولیدکنندگان سهم بیشتری از سود حاصل از تبلیغات را به خود اختصاص خواهند داد. اما این تغییرات چقدر باعث تغییر درآمد تولیدکنندگان ویدیو می‌شود و میانگین درآمد ماهانه این افراد به چه میزانی خواهد رسید؟

سعادتی در پاسخ به این سوال دیجیاتو، اعلام می‌کند که بیان میانگین، کار ساده‌ای نیست. او دلیل این موضوع را این‌گونه تشریح می‌کند:

«ما اعتقادی به درآمد ثابت در ازای CPM یا هزار نمایش نداریم. این کار عملاً باعث کاهش انگیزه‌ی تولیدکننده می‌شود. ۵۰ تا ۷۰ درصد از سود تبلیغاتی که از صباویژن می‌آید، به تولیدکننده ویدیو تعلق می‌گیرد. تاکید می‌کنم که این ۵۰ تا ۷۰ درصد، از سود خالص خواهد بود چراکه زیرساخت هزینه بالایی دارد. همچنین، یوتوب هم سود را تقسیم می‌کند و باید این موضوع برای یوتوبرها و کسانی که درباره کسب درآمد از یوتوب صحبت می‌کنند روشن شود که یوتوب ۵۵ درصد از سود را به شکل ثابت به تولیدکننده می‌دهد که حدود ۱۰ درصد آن هم هزینه مالیات می‌شود. اما ما ۵۰ تا ۷۰ درصد از این سود را بین تولیدکنندگان تقسیم می‌کنیم.»

او در همین رابطه توضیح می‌دهد که آپارات به دنبال آن نیست تا بازنشر دهندگانی را در پلتفرم خود داشته باشد که سریال خاصی را آپلود می‌کنند: «در ماه‌هایی اخیری که برای سیستم درآمد، از CPM به مقدار زمان نمایش تغییر جهت دادیم، متوجه شدیم که کاربران برعکس خواسته‌ی آپارات مشغول حرکت هستند. ما امروز سیستم کسب درآمد برای بازنشر کنندگان را همچنان نگه داشته‌ایم اما قرار است این افراد بخشی از آپارات را داشته باشند که کسی برای آن تولید محتوا نمی‌کند. این روش یعنی به شدت جلوی بازنشر محتواهایی مانند یک قسمت از یک سریال را خواهیم گرفت و بر اساس قوانینی، این نوع کانال‌ها را از چرخه درآمدزایی بیرون می‌کنیم. با این کار هم محتوای غنی در اختیار تماشاکننده قرار می‌دهیم و هم نشان می‌دهیم که با تولید محتوا می‌توان از آن کسب درآمد کرد.»

آپارات و یوتوب، ریال و دلار؛ یک جنگ نابرابر

مدیر سرویس آپارات در پاسخ به سوال دیگر دیجیاتو مبنی بر اینکه درآمد دلاری برای تولیدکنندگان ویدیو جذاب‌تر است و آپارات چگونه می‌خواهد این افراد را تشویق به فعالیت در سرویس خود کند، گفت:

«اصلا نگاه ما این نیست که انحصار بسازیم. ساختن یک انحصار صرفاً به اکوسیستم ضربه می‌زند. دنبال این نیستیم که همه از یوتوب به آپارات کوچ کنند. همانطور که یک تولیدکننده در یوتوب فعال است می‌تواند در آپارات هم فعال باشد.»

او اعتقاد دارد که درآمد خوب از یوتوب، صرفاً به خاطر نرخ ارز است و نه ترافیکی که یوتوب به تولیدکنندگان ویدیو می‌دهد: «ما حدود ۳۰ میلیون نمایش موفق ویدیو در یک روز داریم. این ۳۰ میلیون نمایش موفق ویدیو در داخل ایران اگر محاسبات درستی داشته باشد قطعا می‌تواند به عنوان یک درآمد جانبی قابل توجه برای یوتوبرها در نظر گرفته شود.»

سعادتی همچنین برای مقایسه یوتوب و آپارات به جنگ نابرابر دلار و ریال اشاره می‌کند و می‌گوید: «اگر دلار و ریال در یک کفه‌ی ترازو بودند، حتی اگر تولیدکننده محتوا در یوتوب هم فعال می‌شد، باز هم آپارات را به عنوان گزینه اصلی انتخاب می‌کرد. در حال حاضر دو عامل باعث علاقه بیشتر به یوتوب شده که یکی موضوع محدودیت‌هاست و دیگری ارز. اما در مجموع، ما به دنبال آن نیستیم که کسی از یوتوب به آپارات کوچ کند و به شکل انحصاری در پلتفرم ما فعال باشد.»

هوش مصنوعی و کپی‌رایت

مدیر سرویس آپارات همچنین به این نکته اشاره می‌کند که این پلتفرم می‌خواهد با نقض کپی رایت مقابله کند. در حال حاضر یوتوب از هوش مصنوعی بهره می‌برد و اگر شخصی در کانال خود حتی از بخشی از ویدیوی شخص دیگری استفاده کند، نمی‌تواند از آن ویدیو درآمدزایی داشته باشد مگر اینکه رضایت صاحب ویدیو را جلب کند. اما آیا آپارات هم در این ابعاد فنی می‌تواند جلوی نقض کپی‌رایت را بگیرد؟ مدیر سرویس آپارات در پاسخ به این سوال دیجیاتو می‌گوید:

«هوش مصنوعی یوتوب پیشرفته است و ما نمی‌توانیم به همان سبک عمل کنیم. تا حدودی می‌خواهیم این موضوع را توسط دریافت گزارش از سوی کاربران و دیتای بیشتر گرفتن از سمت تولید کننده، کنترل کنیم. قطعاً در ۶ ماهه دوم سال جاری این سیستم را خواهیم داشت. نمی‌توانم بگویم که هوش مصنوعی در این حوزه، امسال به ما اضافه می‌شود؛ البته اگر بخواهیم هوش مصنوعی را به معنای واقعی آن تعریف کنیم. اما اگر قرار به گذاشتن برخی قوانین مشخص باشد، این برنامه برای ۶ ماهه دوم سال وجود دارد اما داستان یادگیری ماشین، بسیار پیچیده‌تر است.»

او اعلام می‌کند که در ابتدا آپارات می‌خواهد با مکانیزمی شرایط را کنترل کند تا سپس بتواند با کمک تیم تکنولوژی و هوش مصنوعی، این قابلیت را به پلتفرم خود اضافه کند.

جزییات سرویس جدید کسب درآمد از آپارات

آپارات در سیستم جدید خود برای کسب درآمد می‌گوید که کاربرانی به عنوان تولیدکننده شناخته می‌شوند که دست‌کم ۲۰۰ دنبال کننده و ۳ هزار ساعت نمایش در ۳ ماه اخیر داشته باشند.

اما اساساً تولید کننده به چه کسی گفته می‌شود؟ شرایط جدید آپارات برای شناسایی کاربران به عنوان تولیدکننده به شرح زیر است:

• تولید کننده محتوا فردی است که از صفر تا صد ویدیو توسط وی ساخته شده باشد.
• گیمر ها تنها در صورتی تولید کننده محسوب می شوند که از وب‌کم استفاده کنند.
• دوبله کردن ویدیو تولید محسوب می‌شود.
• ویدیوهای آموزشی تنها در صورتی تولید محسوب می‌شوند که چهره فرد آموزش دهنده در ویدئو مشخص باشد.
• افزودن زیرنویس به ویدیو تولید محسوب نمی‌شود.
• صرفا ادیت و میکس کردن تولید محسوب نمی‌شود.

در بخش قوانین مختص به تولیدکنندگان، آپارات می‌گوید کانال‌ها صرفاً باید محتوای تولیدی خود را منتشر کنند و «بازنشر حتی یک ویدیو» باعث می‌شود تا سیستم درآمدزایی آن کانال برای همیشه لغو شود.

از سوی دیگر آپارات که می‌گوید که به دنبال هدفمند کردن فعالیت بازنشر کنندگان است و همچنان این افراد را برای درآمدزایی از آپارات به رسمیت می‌شناسد اما شرایط عضویت آن‌ها چندان ساده نیست. برای مثال این نوع کانال‌ها باید ۲ هزار دنبال کننده و ۵۰۰ هزار ساعت نمایش ویدیو داشته باشند تا بتوانند وارد سیستم درآمدزایی آپارات شوند.

باید دید تغییرات در سرویس جدید کسب‌ درآمد از آپارات با چه رویکردی از سوی جامعه تولیدکنندگان ویدیو مواجه خواهد شد؛ جامعه‌ای که در دو سال اخیر با سرعت زیادی به سمت یوتوب فارسی حرکت کرده‌ است. سوال مهم حالا برای آپارات این است که آیا شرایط تازه سیستم کسب درآمد و سهم بیشتر می‌تواند برای توسعه‌دهندگان جذاب باشد یا خیر.