سبقت قیمت‌ خودرو از نرخ دلار؛ نگاهی به روند افزایش قیمت‌ها در بازار خودرو طی 3 سال اخیر

«خودرو یک کالای سرمایه‌ای نیست»، این جمله مشهور تمامی کارشناسان اقتصادی است که حالا بیش از هر زمان دیگری بی معنا شده است، اقتصاد ایران ثابت کرده که در بازار انحصاری با قوانین عجیب و غریب و رانت پرور، نه تنها خودرو که یخچال و فریزر و ماشین لباس شویی و یا اصطلاحا هر کالای بادوام دیگری هم می تواند یک کالای سرمایه ای تلقی شود و خرید خودرو در این میان نه تنها به شکل سنتی می تواند سرمایه گذاری تلقی شود که حتی افزایش قیمت خودرو، آنچنان است که خرید یک خودرو خاص گاها می تواند سرمایه‌گذاری ای بهتر از تبدیل دارایی ریالی به ارزی نیز باشد.

شاید بپرسید که چگونه چنین چیزی ممکن است؟

همانطور که کارشناسان اقتصادی تاکید دارند، خودرو مستهلک می‌شود، با گذر سال‌ها با افت مدل، ارزش اولیه خود را از دست می دهد و برخلاف دلار یا طلا، هزینه نگهداری قابل توجهی از نظر هزینه بیمه، تعویض روغن و...را نیز به خریدار (سرمایه گذار) خود تحمیل می کند.

اما واقعیت این است که سرمایه گذاران حرفه ای (دلالان، محتکران و...) به خوبی می دانند که چطور می توان با خرید خودروهای صفر کیلومتر و نگهداری آن ها در شرایط اصطلاحا خشک (به نوعی با احتکار خودروهای صفر کیلومتر) هزینه های نگهداری را به حدود صفر کاهش داد.

حال از میان خودروهای موجود در بازار کشور، کدام یک سرمایه گذاری بهتری محسوب می شوند؟

تجربه گذشت سه سال اخیر نشان می دهد که رشد قیمت خودروهای وارداتی بیش از تمامی خودروها بوده است و دلیل واضح و مبرهن آن هم ممنوع شدن ناگهانی واردات خودرو به کشور است، اما در میان خودروهای وارداتی نیز خودروهای پر تقاضا و رایج بیشتر از خودروهای کم تقاضا گران شده اند، برای مثال در صدر جدول خودروهای هیوندای و کیا قرار گرفته اند و رده‌های پایینتر به خودروهای کم تیراژ تری نظیر رنو تلیسمان مربوط می‌شود.

در میان خودروهای داخلی و مونتاژی نیز، افزایش قیمت خودرو های مونتاژی پر تقاضایی که تولیدشان متوقف شده است (نظیر رنو ساندرو) بیش از سایرین بوده است و کمترین رشد نیز به پرتیراژ ترین خودرو داخلی یعنی پراید مربوط می شود که البته با توقف تولید احتمالا جای خود را به خانواده تیبا و ساینا و کوییک خواهد داد.

برای بیان بهتر لازم به تاکید است که قیمت رنو ساندرو اتوماتیک از ۵۲ به ۳۶۰ میلیون تومان رسیده‌است که نزدیک به ۶ برابر افزایش را نشان می دهد اما در مورد پراید این رقم از حدود ۲۰ میلیون به حدود ۹۰ میلیون تومان رسیده است که افزایشی ۴.۵ برابری و کمتر از نرخ دلار را نشان می‌دهد.

در میان خودروهای دست دوم نیز تقریبا ترتیب مشابهی وجود دارد اما در مجموع افت قیمت خودروهای دست دوم در شرایط فعلی، بسیار بیشتر از سال‌های قبل شده است و دلیل این موضوع نیز به نوعی شکل گرفتن حباب قیمتی برای خودروهای صفر کیلومتر احتکار شده است.

به عبارت دیگر، اگر یک خریدار فرضی، در شرایط فعلی اقدام به خرید یک خوردو صفر کیلومتر وارداتی نماید، همزمان ناچار به پرداخت بیشترین رقم و تحمل بیشترین ضرر و زیان ناشی از افت قیمت خواهد شد و به همین دلیل است که اغلب خودروهای صفر کیلومتر مونتاژی و وارداتی به جای استفاده در خیابان‌ها، صرفا از یک نمایشگاه به نمایشگاه دیگر منتقل می‌شوند و تبدیل به صندوق های سرمایه گذاری شده‌اند.