گزارش ملک رادار: بورس روی رهن و اجاره خانه هم اثر گذاشت

پلتفرم ملک رادار در گزارش جدیدی اعلام کرده که مالکان تهرانی در مرداد ماه (ماه رشد بورس) علاقه بیشتری به دریافت رهن از مستاجران خود داشته‌اند اما در پایان تابستان و احتمالا همزمان با کاهش شاخص بورس، بار دیگر اجاره بیشتر باب پسند مالکان شده است.

تابستان امسال و همزمان با اوج‌گیری بازارهای بورس، طلا، سکه، ارز و... بسیاری از افراد تصمیم گرفتند سرمایه‌های خود را وارد این بازارها کنند. این موضوع روی رفتار مالکان خانه‌های استیجاری نیز تاثیر گذاشته و در نیمه تابستان، درخواست رهن بیشتر، اولین خواسته مالکان بوده است. این موضوع در تیرماه برعکس بوده و در شهریور ماه که دوباره کشور با کاهش شاخص بورس مواجه شده‌، برعکس شده و اجاره بیشتر حرف اول مالکان شده است.

به طور معمول در آگهی‌های اجاره ملک، رقمی به عنوان رهن و رقمی برای اجاره ماهانه ثبت می‌شود. نسبت این دو شاخص، می‌تواند اطلاعاتی از بازار مسکن و دیگر بازارهای کشور ارائه دهد.

آگهی‌های اجاره ملک منتشر شده در ملک‌رادار که از سایت‌های مختلف جمع‌آوری شده‌اند، نشان می‌دهد در مرداد ماه امسال به نسبت تیر ماه، میانگین میزان اجاره‌های ماهانه درج شده در آگهی‌ها، تا ۷۰ هزار تومان کمتر شده است. این رقم در شهریور ماه افزایش بسیار کمی داشته و در نهایت متوسط اجاره در آگهی‌های فصل تابستان تهران، کمتر از ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان بوده است. توجه به این نکته که مرداد ماه، اوج فصل نقل و انتقالات است، نشان می‌دهد کاهش تمایل به دریافت اجاره، به دلیل ارزان شدن املاک نبوده و در مقابل، این کاهش با افزایش رهن جبران شده است.

در نمودار ۲ دیده می‌شود که میزان رهن خانه‌های استان تهران در مرداد ماه افزایش چشمگیری نسبت به تیر ماه داشته است که وقتی این افزایش در کنار کاهش اجاره‌ها قرار می‌گیرد، نشان می‌دهد مالکان تمایل داشته‌اند با دریافت پول نقد بیشتر، احتمالا در بازارهای دیگری سرمایه‌گذاری کنند. در واقع مالکان بیشتر از آنکه دنبال اجاره ماهانه باشند به دنبال یک پول بیشتر بوده‌اند تا بتوانند با آن وارد بازار دیگری شوند. البته این روند در شهریور ماه ادامه پیدا نکرده که می‌تواند یکی از دلایل آن کاهش ارزش سهام در هفته پایانی مرداد و شهریور باشد. نمودار شماره ۲ نشان می‌دهد در شهریور ماه باز هم مالکان تمایل کمتری به دریافت رهن داشته‌اند و در حالی که میانگین اجاره دریافت شده در فصل تابستان از ماه‌های مرداد و شهریور بیشتر است، میانگین پول رهن دریافت شده در تابستان از این دو ماه، کمتر است.

در همین حال اگر تصور کنیم یک ملک ۱۰۰ متری، با بهای ۲۰۰ میلیون رهن و ماهانه ۲ میلیون اجاره، آگهی شده باشد، می‌توان گفت این ملک ۲۶۰ میلیون تومان رهن کامل است (هر یک میلیون اجاره معادل ۳۰ میلیون رهن در نظر گرفته می‌شود) و بدین ترتیب قیمت رهن کامل به ازای یک متر، ۲ میلیون و۶۰۰ هزار تومان می‌شود. نمودار شماره ۳ نشان می‌دهد میانگین رهن کامل به ازاء یک متر مربع ملک در تهران، در کل تابستان افزایشی بوده و از حدود ۲ میلیون و ۴۰۰ هزار تومان به ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان رسیده است.

از مجموع این نمودارها می‌توان نتیجه گرفت به صورت کلی، اجاره ملک در تهران در تابستان امسال افزایشی  با شیب ملایم بوده اما مالکان تمایل بیشتری به دریافت رهن داشته‌اند. در واقع اجاره نشینان در این تابستان بیشتر از آنکه دغدغه اجاره سال بعد خود را داشته باشند، دغدغه اعطای یک پول درشت به صاحبخانه را داشته‌اند؛ این در حالی است که در سال‌های اخیر و همزمان با افزایش تورم، مالکان به دریافت اجاره تمایل بیشتری نشان می‌دادند. همچنین طبق آخرین گزارش آمار بانک مرکزی، در مردادماه امسال شاهد افزایش ۲۷ درصد شاخص اجاره‌بهای مسکن در تهران نسبت به ماه مشابه سال قبل بوده‌ایم.

بررسی جزئی‌تر و ماه به ماه آگهی‌های ملکی منتشر شده در ملک‌رادار نیز نشان می‌دهد همین روند در بیشتر مناطق ۲۲ گانه شهر تهران و حومه پایتخت تکرار شده است.

با نگاهی به آگهی‌های اجاره ملک در استان‌ها و مناطق دیگر کشور می‌توان دید این شهرها از الگوی تهران پیروی نمی‌کنند و حتی در استان البرز نیز میزان اجاره و رهن هر دو در مرداد ماه افزایش و در شهریور کاهش داشته‌اند. یا در شهر مشهد میزان اجاره‌ها به صورت مستمر افزایشی بوده و در شهریور ماه و هم زمان با افزایش شدید اجاره‌ها، میزان رهن، کمتر شده است.