خودرو هیبریدی، پلاگین هیبریدی، نیمه هیبریدی؛ تفاوت در چیست؟

برای اولین بار در تاریخ بازار خودروی کشور استرالیا یک دستگاه خودرو هیبریدی به عنوان پر فروش‌ترین وسیله نقلیه بازار دست پیدا کرده است. با توجه به قوانین جدید زیست محیطی و تولید گسترده محصولات هیبریدی توسط خودروسازان دیر یا زود منتظر این اتفاق در بازارهای جهانی بودیم. در همین راستا نیز توی RAV4 هیبریدی توانست عنوان پر فروش‌ترین وسیله نقلیه بازار استرالیا را از آن خود کند.

اگرچه کلمه «هیبرید» برای توصیف قوای محرکه مجهز به چند پیشرانه (موتور) استفاده می‌شود اما خودروهای هیبریدی دارای انواع و اقسام متفاوتی هستند که در ادامه قصد داریم به سه نوع عمده و اصلی آن، تفاوت‌ها، مزایا و معایب آن بپردازیم. در ادامه با ما همراه باشید.

پلاگین هیبرید:

خودروهای پلاگین هیبرید که با نام «PHEV» نیز شناخته می‌شوند از قوای محرکه متشکل از موتور احتراق داخلی و برقی بهره می‌برند که هم از سوخت فسیلی و هم از الکتریسیته ذخیره شده در باتری‌ها نیرو می‌گیرد. این نوع خودروها امکان شارژ باتری‌ها را همانند خودروهای تمام برقی فراهم می‌کنند.

خودروهای پلاگین هیبرید امکان رانندگی به صورت تمام برقی و رانندگی در حالت مشترک (استفاده از هر دو موتور بنزین سوز و برقی) را دارند. انتخاب یکی از این حالت‌ها به میزان زیادی به باتری‌ها، نحوه رانندگی و سرعت خودرو بستگی دارد.

برای بسیاری از افراد این دست از خودروها بهترین انتخاب است زیرا عموم خودروهای پلاگین هیبریدی می‌توانند نیاز روزانه آن‌ها را تنها با اتکا به قوای محرکه برقی برطرف کنند.

در حال حاضر عموم مدل‌های پلاگین هیبرید به بسته باتری‌ای با ظرفیت بین 13 تا 18 kWh مجهز هستند که برد حرکتی برابر با 40 تا 60 کیلومتر در حالت تمام برقی را عرضه می‌کنند.

شرکت آئودی برای محصولات PHEV خود مدت زمان 2.5 ساعت را برای شارژ باتری با شارژر 7.4kW اعلام کرده است و با پریز برق معمولی نیز امکان شارژ باتری در مدت زمان 6.5 ساعت امکان پذیر است.

مزایا: امکان رانندگی در حالت تمام برقی، موتور احتراق داخلی نگرانی راننده را از برد حرکتی خودرو برطرف می‌کند، میزان تولید گازهای گلخانه ای CO2 و مصرف سوخت کاهش پیدا می‌کند.

معایب: خودرو برای تولید کمتر گازهای گلخانه‌ای و مصرف سوخت کمتر حتما باید شارژ شود، برد حرکتی آن تنها جوابگوی مسیرهای کوتاه است، مصرف سوخت در صورت شارژ نبودن باتری‌ها می‌تواند از مدل‌های هیبرید معمولی بیشتر باشد.

هیبرید معمولی:

در حال حاضر این مدل‌ها بیشترین فروش را تجربه می‌کنند. سیستم هیبریدی بسته این دست از خودروها امکان شارژ موتور برقی را فراهم نمی‌کند و موتور احتراق داخلی و برقی به طور مشترک با یکدیگر کار می‌کنند.

در سرعت‌های پایین باتری نیروی مورد نیاز موتور برقی را فراهم می‌کند اما با افزایش سرعت موتور احتراق داخلی روشن و شروع به نیرورسانی به موتور برقی می‌کند.

همچنین موتور احتراق داخلی امکان به حرکت در آوردن چرخ‌ها را به طور مستقیم نیز دارد.

همچنین این قوای محرکه امکان ذخیره سازی نیرویی که حین کاهش سرعت و ترمزگیری ها ایجاد می‌شود را دارد.

با این وجود برد حرکتی خودروهای هیبریدی معمولی در حالت تمام برقی بسیار محدود است و شاید در حد چند کیلومتر و آن‌هم با سرعت بسیار کم امکان جابجایی با آن‌ها در حالت تمام برقی میسر باشد.

مزایا: مصرف سوخت کمتر، نیازی به شارژ باتری‌ها به صورت جداگانه نیست، نگرانی بابت برد حرکتی خودرو وجود ندارد.

معایب: تنها در سرعت‌های بسیار پایین می‌توان با آن به صورت تمام برقی رانندگی کرد.

نیمه هیبریدی:

یکی از سیستم‌های جدید که به سرعت در حال تبدیل شدن به استانداردی جدید در خودروهای احتراق داخلی است.

یک موتور 48V، 12V یا 24V  به قوای محرکه خودرو اضافه می‌شود تا در نقش ژنراتور انجام وظیفه کند.

نکته مهم این است که این موتور برقی کوچک امکان به حرکت در آوردن خودرو را ندارد و تنها سطح عملکرد و بهره‌وری پیشرانه را افزایش می‌دهد.

این موتور برقی همانند سیستم خاموش شدن موتور احتراق داخلی در سرعت‌های پایین یا حالت توقف کامل با قطع سیستم پاشش سوخت کار می‌کند.

در سرعت‌های بالاتر نیز این موتور برقی امکان افزایش قدرت موتور احتراق داخلی را فراهم می‌کند تا فشار کمتری بر روی آن باشد و مصرف سوخت کاهش پیدا کند.

حتی برخی از سیستم‌های نیمه هیبریدی امکان ذخیره سازی نیروی آزاد شده در حین کم کردن سرعت و ترمزگیری‌ها را همانند خودروهای هیبریدی معمولی فراهم می‌کنند.

اگر بخواهیم مهم ترین تفاوت خودروهای هیبریدی معمولی با خودروهای نیمه هیبریدی را شرح دهیم باید گفت که در مدل هیبریدی یا پلاگین هیبریدی حتی با وجود قوای محرکه درون‌سوز امکان بهره بردن از سیستم هیبریدی به صورت مستقل وجود دارد اما این امکان در خودروهای نیمه هیبریدی میسر نیست.

مزایا: افزایش عملکرد موتور و کاهش مصرف سوخت، فضای کمتر و قطعات کمتر در نتیجه وزن کمتر و امکان تعمیر راحت‌تر را فراهم می‌کند.

معایب: امکان رانندگی در حالت تمام برقی وجود ندارد.

در اینجا می توانید مطلب تست و بررسی اولین خودروی پلاگن هیبریدی بازار ایران را مطالعه کنید.