آیا ایلان ماسک هنری فورد قرن بیست و یکم خواهد بود؟

از زمانی که تسلا شرایط مناسبی در بازار پیدا کرده، مدیرعامل آن یعنی ایلان ماسک بیشتر درباره علایق خود صحبت می‌کند که برخلاف انتظارات، کارخانه‌ها و نه خودروها مورد علاقه او هستند.

این شیفتگی ماسک به کارخانه‌ها در تماس با تحلیلگران و سرمایه‌گذاران در جدیدترین گزارش مالی تسلا که برای پنجمین فصل متوالی با سوددهی همراه بود، به چشم می‌خورد. برخلاف گزارش‌های مالی قبلی که غیرقابل پیش‌بینی بودند، در جدیدترین آن‌ها چنین موضوعی وجود نداشت، با این حال ایلان ماسک در پاسخ به یکی از تحلیلگران به یکی از مشکلات تسلا در سال‌های اخیر یعنی تولید اشاره کرد.

ماسک در این زمینه گفت:

«ما بیش از کمپانی‌های دیگر خودرو طراحی می‌کنیم و می‌سازیم و آن‌ها به سراغ پایگاه تامین سنتی می‌روند که من آن را مهندسی کاتالوگ می‌نامم.»

از دهه ۸۰ میلادی تا به امروز، صنعت جهانی خودرو از مدل تولید مبتنی بر «سیستم تولید تویوتا» استفاده می‌کند که مجموعه‌ای از روش‌های توسعه یافته توسط این غول خودروسازی ژاپنی است که اواخر قرن بیستم با رویکرد مونتاژ وسایل نقلیه به نام تولید «در زمان» ادغام شد.

در این روش تولید کارخانه‌ها به زنجیره تامین جهانی متکی است که می‌توانند قطعات را تولید کرده و آن را باکیفیت تقریبا یکسان در اختیار تمام کارخانه‌ها در سراسر جهان قرار دهند. در این رویکرد خودروسازان نیاز به انبار کردن شمار بالایی قطعه یا محصول نهایی ندارند و با توجه به تقاضای بازار می‌توانند قطعات موردنیازشان را تهیه کنند.

مدل مدنظر ایلان ماسک با نام «ادغام عمودی» با شیوه کنونی متفاوت است. یکی از مطرح‌ترین نمونه‌ها که ظاهرا مدیرعامل تسلا علاقه زیادی به آن دارند، کارخانه «River Rouge» است که هنری فورد در اواخر دهه ۲۰ میلادی تاسیس کرد. این کارخانه را می‌توان کاملا ادغام عمودی درنظر گرفت که طبق افسانه‌ها، خودروهای ریلی پر از سنگ آهنگ وارد کارخانه می‌شدند و از طرف دیگر کارخانه خودروی کامل خارج می‌شد.

در نسخه مدنظر ماسک، یک کارخانه وجود دارد که به صورت کامل خودکار و ادغام عمودی است، بنابراین به چیز دیگری روی زمین نیاز ندارد. با وجود چنین موضوعی، حرکت تسلا به چنین سمتی به علت مشکلات در اتوماسیون مونتاژ خودروی مدل ۳ در سال ۲۰۱۷ متوقف شد، با این حال ماسک از آن دست نکشیده است:

«قدرت اصلی تسلا در رقابت بلندمدت، تولید خواهد بود و اگرچه یک تناقض به نظر می‌رسد، اما من اطمینان دارم که در آینده رخ می‌دهد.»

آزمایش بزرگ تسلا با چنین هدف جاه‌طلبانه‌ای هم اکنون در حال انجام است و این کمپانی از سال ۲۰۱۰ یک کارخانه در کارولینای شمالی که زمانی در اختیار تویوتا و جنرال موتورز قرار داشت را اداره می‌کند. اواخر سال گذشته میلادی این کمپانی یک کارخانه جدید در چین راه‌اندازی کرد که در یکسال ساخته شد که بسیار سریع محسوب می‌شود.

شرکت تحت مدیریت ایلان ماسک همچنین یک کارخانه تولید باتری تقریبا خودکار در نوادا دارد که با همکاری پاناسونیک مدیریت می‌شود. در طی پنج سال آینده انتظار می‌رود کارخانه‌های جدیدی در آلمان و تگزاس شروع به کار کنند که شاید با کارخانه‌های جدیدی برای تولید سلول‌های باتری و پنل‌های خورشیدی همراه شوند.

در صورتی که یک خودروساز مطرح نباشید و تنها بخواهید خودروهای برقی تولید کنید، ایده‌های ماسک چندان مناسب شما نخواهد بود و باید مسیر «هنریک فیسکر» را دنبال کنید که اولین خودروی شاسی بلند برقی آن را یک کمپانی کانادایی تولید می‌کند.

برای درک اینکه چرا ماسک در چنین مسیری قدم برمی‌دارد، باید جاه‌طلبی‌های او را جدا از موقعیت کنونی تسلا به عنوان سازنده خودروهای برقی درنظر بگیرید. با توجه به ارزش بازار تسلا که تقریبا به ۴۰۰ میلیارد دلار می‌رسد و آن را به باارزش‌ترین سازنده خودرو در جهان تبدیل می‌کند و میزان تولید سالانه آن، به این موضوع پی می‌برید که برای جلب رضایت سرمایه‌گذاران باید کارهای بسیار بیشتری انجام دهد که یکی از آن‌ها مربوط به تولید می‌شود.