پیش‌بینی کارشناسان از آینده بازار خودرو؛ شانس ریزش قیمت‌ها چقدر است؟

کارشناسان بازار خودرو پیش‌بینی می‌کنند که با توجه به کاهش بهای ارز در طی روزهای گذشته بازار خودرو نیز شیب نزولی به خود بگیرد.

بازار خودرو ماه‌هاست که در التهاب به سر می‌برد. در حالی که در عمل معاملات در رکود کامل فرو رفته و خریداری وجود ندارد، اما در مقابل فروشندگان نرخ‌های نجومی برای خودروهای خود اعلام می‌کردند.

قیمت‌هایی که اغلب در سایت‌ها و فضای مجازی و گاه با هماهنگی دلالان اعلام می‌شد، هیچ‌گاه مورد تایید کارشناسان و فعالان واقعی بازار نبود و آن را جولان واسطه‌ها به طمع کسب سود بیشتر در آشفته بازار خودرویی تعبیر می‌کردند.

سیاست‌های کنترلی دولت و پیش‌بینی‌های کارشناسان و حتی مردم کف بازار از تحولات مثبت سیاست خارجی، به عنوان عوامل اصلی نزولی شدن نرخ دلار در روزهای گذشته یاد می‌شود.

افت کند قیمت‌ها و تشدید رکود

امیرحسن کاکایی استاد دانشکده مهندسی خودرو دانشگاه علم و صنعت در خصوص این سیر نزولی افزود: «تغییرات هفته‌های آینده در فضای سیاسی بین‌الملل، نمی‌تواند آن‌طور که عامه مردم فکر می‌کنند، بر اقتصاد کشورمان تاثیرگذار باشد. در خوشبینانه‌ترین حالت نرخ دلار در حدود ۲۰ هزار تومان خواهد ایستاد و نمی‌توان به یک‌باره انتظار افت شدید قیمتی داشت.»

کاکایی تاکیدکرد:‌ «در هفته‌های پیش رو حباب قیمتی کالاها به‌خصوص خودروها و به‌ویژه خودروهای خارجی تخلیه می شود، اما در مجموع همه چیز متناسب با نرخ روز دلار تعیین قیمت خواهد شد. به‌طور مثال اگر خودرویی امروز ۶۰۰ میلیون تومان در بازار قیمت خورده، حال اگر بخواهد به نصف کاهش یابد در مقابل آن مقاومت می‌کنند. پراید با قیمت‌های امروز یک خودروی پنج هزار دلاری محسوب می‌شود، بنابراین نمی‌توان انتظار داشت پراید به قیمت ۵۰ تا ۶۰ میلیون تومان بازگردد.»

وی تاکیدکرد:‌ «افت کند قیمت‌ها و رکود شدیدتر از شرایط فعلی در ماه‌های آینده در کشور پیش‌بینی می‌شود، اما در عین حال با توجه به ضربه خوردن شدید زیرساخت‌های اقتصادی باید منتظر ماند و دید دولت‌مردان چه خواهند کرد و صنعتگران و تولیدکنندگان چگونه واکنش نشان خواهند داد؟»

پیش‌بینی افت قیمت خودروهای خارجی

نعمت‌الله کاشانی، نایب رییس اتحادیه نمایشگاه‌داران خودروی پایتخت نیز در این خصوص توضیح داد: «اگر دلار تا مرز ۱۸ تا ۲۰ هزار تومان ریزش کند، قیمت کاذب خودروهای خارجی دست‌کم تا ۴۰ درصد فرو خواهد ریخت. ریزش ۱۰ تا ۱۵ میلیونی قیمت خودروهای داخلی، افت تا ۵۰ میلیون تومانی خودروهای مونتاژی و کاهش بیش از ۲۰۰ میلیون تومانی قیمت خودروهای خارجی که از ابتدای هفته جاری آغاز شده بود، در روزهای پایانی هفته با شدت بیشتر ادامه خواهد یافت.»

وی تاکیدکرد: «‌در چنین فضایی، به خریداران هم توصیه می‌شود خرید خود را به تعویق بیاندازند، هرچند حدود سه ماه است که در عمل بازار قفل بوده و در رکود کامل است. با کاهش بیشتر نرخ ارز که کارشناسان اقتصادی معتقدند تا حدود ۱۸ تا ۲۰ هزار تومان اتفاق خواهد افتاد، شاهد تخلیه حباب قیمت‌ها در بازار خودرو باشیم.»

تورم خودرو، تبلور ناکارآمدی مدیریت

امرالله امینی، استاد اقتصاد دانشگاه علامه‌طباطبایی نیز درخصوص چشم انداز آینده دلار و خودرو در بازار افزود: «با توجه به مسائل سیاسی بین‌المللی پیش رو، در صورت مثبت بودن سیگنال ها برای کشورمان، کاهش دلار به مرز ۱۸ تا ۲۰ هزار تومان محتمل است. با این اتفاق، قیمت همه کالاهای با وابستگی مستقیم یا غیرمستقیم به دلار کاهش خواهد یافت، اما نمی‌توان از موضوع چسبندگی قیمت‌ها غافل ماند، یعنی قیمت‌ها در مقابل این کاهش مقاومت می‌کنند.»

وی با بیان اینکه در صنعت خودروسازی بخشی از بالا رفتن قیمت‌ها در ماه‌های گذشته ارتباطی به دلار نداشته، ادامه‌داد: تورم خودرو تبلور ناکارآمدی مدیریت و تصمیم‌گیری‌های مسوولان و سیاست‌های متناقض است، این در حالی است که در سال ۷۹ گفته می‌شد پراید وابستگی به دلار ندارد و این روزها مسوولان دم از وابستگی آن می‌زنند. اگر وابستگی ارزی پراید را ۱۵ درصد در نظر بگیریم، گرانی ۸۵ درصد دیگر آن محصول ناکارآمدی سیستم، دلال‌بازی افراد و حتی شرکت‌های خودروساز است.»

وی ادامه‌داد: «تا زمانی که تغییرات مدیریتی خودروسازان را شاهد نبوده، حقوق بالای پرسنل با بهره‌وری پایین آنها کاهش نیابد و برنامه‌های آینده‌شان شفاف و مشخص نشود، نمی‌توان امید چندانی به بهبود قیمت خودروها داشت.»

با توجه به گفته های این استاد اقتصاد دانشگاه علامه‌طباطبایی، بهره‌وری نیروی انسانی خودروسازان داخلی از اواخر دهه ۷۰ تاکنون کمتر از ۵۰ درصد است.

ریزش قیمت از خودروهای مونتاژی و وارداتی آغاز می شود

آنچه واضح است اینکه قیمت خودروها در بازار در بعضی موارد نسبت به قیمت 8 برابر شده ارز نیز دچار حباب است. بنابراین اگر قرار باشد کاهش در بازار رخ دهد برخلاف رویه روزهای اخیر از سمت بالا به پایین خواهد بود و از خودروهای وارداتی و مونتاژی آغاز می شود که حالا قیمت های ده برابری را نسبت به سال های قبل تجربه کرده اند.

ظاهرا روال کاهش قیمت های اخیر به کاهش نسبی نرخ ارز مربوط است و هنوز اثری از ریزش تخلیه حباب دیده نمی شود، با این حال قیمت پژو ۲۰۰۸ از ۱ میلیارد و ۱۱۰ میلیون تومان به ۱ میلیارد و ۶۰ میلیون تومان رسیده است و مدل ۹۹ این خودرو نیز کاهش ۵۰ میلیون تومانی را تجربه کرده است و به قیمت ۱ میلیارد و ۱۶۰ میلیون تومان رسیده است اما این کاهش قیمت ها در بازار خودرو ماندگار نیست و این اتفاق در حالی می افتاد که این دو مدل خودرو در چهارشنبه هفته گذشته و در حالی که سایر انواع مدل های خودرو کاهش قیمت را تجربه می کردند گران شدند.

سایر انواع مدل های خودرو نیز در چنین وضعیتی هستند به طوری که در حالی امروز همه مدل های خودرو پراید کاهش قیمت ۴ میلیون تومانی را تجربه کردند که این خودروها در چهارشنبه هفته گذشته ۴ میلیون تومان گران شده بودند و در بین این رفت و آمد قیمت ها نه تنها خودروها ارزان و یا گران نمی شود بلکه تنها دلالان هستند که برای کسب سود تلاش می‌کنند.

این رفت و آمد قیمت ها تقریبا در تمام خودروها موجود در بازار دیده می شود به طوری که انواع خودروهای تیبا که در هفته گذشته گران شدند امروز کاهش قیمت را تجربه کردند و به طور مثال تیبا هاچ بک پلاس از ۱۶۷ میلیون تومان در هفته گذشته امروز به ۱۶۱ میلیون تومان رسید و یا تیبا هاچ بک با کاهش ۵ میلیون تومانی طی چند روز اخیر امروز به قیمت ۱۵۴ میلیون تومان رسیده است و در این بین تیبا صندوقدار اس ایکس بنزینی نیز با کاهش ۸ میلیون تومانی به قیمت ۱۳۷ میلیون تومان رسیده است.

در این بین که رفت و آمد قیمت ها برای برخی از خودرو ها روزانه اتفاق می افتاد برخی از خودروها مثل ۲۰۷ نیز پس از افزایش قیمت چشمگیر کاهش قیمت چند روزه را تجربه می کنند به طوری که این خودرو پس از رد کردن مرز ۵۰۰ میلیون تومانی طی چند روز اخیر روند کاهشی را در پیش گرفته است و مدل ۹۸ آن پس از آنکه در چهارشنبه گذشته ۵ میلیون تومان ارزان شده بود امروز نیز ۷ میلیون دیگر ارزان شد و به قیمت ۴۷۰ میلیون تومان رسید و یا مدل ۹۹ این خودرو نیز پس از آنکه در چهارشنبه گذشته ۶ میلیون تومان ارزان شد و به قیمت ۴۹۲ میلیون تومان رسیده بود امروز ۹ میلیون دیگر ارزان شد و به قیمت ۴۸۳ میلیون تومان رسید.

در این بین که اکثر خودروهای موجود در بازار نوسانات شدید قیمتی را تجربه می کنند خودرو سوزوکی گراند ویتارا نیز روند مشابه بازار را در پیش گرفته است و این خودرو در حالی که در چهارشنبه گذشته ۷ میلیون تومان گران شده بود امروز ۳۷ میلیون تومان ارزان شده است و به قیمت ۱ میلیارد و ۲۵۵ میلیون تومان رسیده است و در این بین اما خودرو سیتروئن سی ۳ تنها خودرو ای است که طی چند وقت اخیر و پس از افزایش قیمت نجومی ای که داشت روند کاهشی را در پیش گرفته است و پس از آنکه در چهارشنبه گذشته ۵ میلیون تومان ارزان شده بود امروز نیز ۱۰ میلیون تومان دیگر ارزان شده و در حال حاضر به قیمت ۱ میلیارد و ۵ میلیون تومان رسیده است.

با این وجود باید تاکید کرد که ریزش واقعی قیمت خودرو در بازار نیازمند دلایلی مستحکم تر از کاهش نسبی ارز خواهد بود، مواردی نظیر باز شدن واردات خودرو به کشور، بازگشت خودروهای مونتاژی به خطوط تولید، دست یابی به توافقات بین المللی و پایان یافتن تحریم صنعت خودروسازی می تواند در این زمینه راهگشا باشد.