۱۵ شاهکار ژانر علمی ـ تخیلی که احتمالا تماشا نکرده‌اید

ژانر علمی تخیلی یکی از سبک‌های شدیداً محبوب صنعت فیلم و سریال است و مخاطبان زیادی را به خود جذب کرده است. در این مطلب، ویجیاتو قصد دارد تا به سراغ معرفی ۱۵ مورد از بهترین فیلم های علمی تخیلی برای عاشقان این سبک برود که باید تماشا شوند.

در سال ۱۹۰۲، فیلم صامت فرانسوی A Trip to the Moon (سفر به ماه) به کارگردانی ژرژ ملی‌یس ساخته شد که از آن به عنوان اولین فیلم ژانر علمی ـ تخیلی یاد می‌شود. پس از آن، کارگردان‌های دیگر هم به فکر افتادند و روایت‌های مختلفی را در این سبک برای مخاطبان خلق کردند.

پس از تماشای آثاری مانند ارباب حلقه‌ها و یا سری فیلم‌های هری‌ پاتر، مخاطبان سینما به درک جدیدی رسیدند. اینکه دقیقا چه اتفاقاتی در این آثار می‌افتد؟ در آینده قرار است شاهد چه دنیایی باشیم و تکنولوژی با زندگی بشر چه خواهد کرد؟ می‌توان گفت آثار علمی ـ تخیلی اکران شده در دهه ۲۰۰۰ به بالاترین سطح خود رسیدند، به طوری که حتی شاهد بازسازی و احیای بسیاری از عناوین قدیمی بودیم.

عناوینی نظیر سری فیلم جنگ ستارگان (Star Wars) ، مکس دیوانه (Mad Max) و حتی بلید رانر (Blade Runner) به نوعی بازسازی شده و شکل مدرن‌تری به خود گرفتد. البته رفته رفته تم داستان‌های علمی ـ تخیلی و فضاسازی آن پیشرفت‌ و تغییر چشم‌گیری داشت. این اتفاق باعث شد که مخاطبان علاوه‌بر آثار کلاسیک و درخشان گذشته، نگاهی نیز به فیلم‌های جدید و درجه یک این سبک بیندازند.

برخی از فیلم‌سازان ژانر علمی ـ تخیلی مخاطب به خارج از جو زمین برده و به اتفاقات شگفت‌انگیزی که در فضا و سیارات رخ می‌دهند می‌پردازند. Interstellar (میان ستاره‌ای)، The Martian (مریخی) و Ad Stra (به سوی ستارگان) نمونه‌هایی از این فیلم‌ها هستند.

اما از طرف دیگر عناوینی نظیر Godzilla (گودزیلا)، The Hunger Game (عطش مبارزه)، Under the Skin (زیر پوست) و Inception (تلقین) به توصیف جهان آینده، همراه با تکنولوژی‌های عجیب وغریب و حتی موجودات غول‌پیکر اختصاص داشتند.

جدیدترین فیلم اکران شده و بحث داغ این روزهای مخاطبان سینما در این ژانر، تنتِ کریستوفر نولان (نقد فیلم Tenet را از ویجیاتو مطالعه کنید) است که ویجیاتو در مقالات پیشین به طور کامل به آن پرداخته است.

گاهی غرق در تماشای بلاک‌باسترهایی می‌شویم که نامشان در همه‌جا به چشم می‌خورد، غافل از اینکه هستند فیلم‌هایی که با داستان‌های اصیل خود، مورد کم لطفی قرار گرفتند و آن‌طور که باید دیده نشدند؛ از سفر در زمان تا فیلم‌های کلاسیک خاطره‌انگیز. حال بهتر است بی درنگ به سراغ لیست بهترین فیلم های علمی تخیلی که کم‌تر شناخته شده‌اند برویم و نگاهی به این فیلم‌ها داشته باشیم.

فراموش نکنید که مطلب بهترین فیلم های تکنولوژی ویجیاتو را نیز تماشا کنید و با آثار برتر این ژانر بیشتر آشنا شوید.

منتهی پیش از شروع کار از شما می‌خواهم که اگر طرفدار فیلم سینمایی علمی تخیلی هستید، مطلب مرتبط با این موضوع را از ویجیاتو بخوانید.

---

۱۵. (1984) Repo Man – شرخر

شرخر یا (Repo Man) فیلمی مستقل به کارگردانی الکس کاکس با بازی هری دین استنتون و امیلیو استوس است که در سال ۱۹۸۴ منتشر شد.

این فیلم که در حقیقت نخستین تجربه کارگردانی الکس کاکس محسوب می‌شود، داستان یک خواننده راک به نام اوتو را دنبال می‌کند که با صحبت‌های عده‌ای راضی می‌شود ماشینی [شورلت ملیبو] را پس بگیرد. از قضا درون صندوق عقب این ماشین چیزهای مرموزی در جریان است.

موضوع به اجسام ناشناخته، بیگانگان و مبلغان مذهبی انجیل از طریق تلویزیون برمی‌گردد. شرخر یکی از عناوین کلاسیکی به شمار می‌رود که در زمان خود طرفداران بسیاری داشت.

۱۴. (Moon (2009 – ماه

دانکن جونز، فیلمساز بریتانیایی هم کار خود را با عنوان «ماه» آغاز کرد. کسانی که آثار موفق جونز نظیر Source Code (کد منبع) و Warcraft (وارکرفت) را تماشا کرده‌اند می‌دانند که او بسیار با استعداد است.

فیلم ماه یکی از آن عناوین جذابی است که توانست با بازی درخشان سم راکول و کوین اسپیسی (به عنوان صدا پیشه) محبوبیت فروانی را به دست آورد. در این فیلم علمی ـ تخیلی فضانوردی به نام جان بل (سم راکول) ماموریت دارد به مدت سه سال روی سطح ماه به تحقیقات بپردازد.

او تمام این سه سال را روی سطح ماه، به تنها سپری می‌کند و دوست او کامپیوتر پیشرفته‌ای به نام گرتی است که در ادامه اتفاقات غیرمنتظره ای برای جان و گرتی رخ می دهد.

۱۳. (2007) Timecrimes – جرایم زمانی

جرایم زمانی فیلمی اسپانیایی زبان و سفر در زمان است که ناچو ویگالوندو کارگردانی آن را برعهده داشته. این فیلم مخاطبان را وادار می‌کند که درباره مفاهیم تعریف شده و اتفاقات عجیب و غریب آن عمیقا فکر کنند.

چیزی که بیش از همه فکر بیننده را درگیر می‌کند، بازی فیلم با مقوله سفر در زمان و مشخص نبودن خط داستانی آن است. مخاطب قدم به قدم اتفاقات را دنبال می‌کند، گاهی همه چیز مانند روز روشن است، اما دقایقی بعد متوجه می‌شود که حقیقت هم‌چنان مخفی مانده؛ به طوری که تا انتهای داستان نمی‌تواند مطمئن باشد ماجرا از چه قرار است.

درست در پایان فیلم، بینندگان درمی‌یابند که هیچ کدام از وقایع آنطور که واقعا به نظر می‌رسد نیست.

هکتور (کارا الخالده) همراه با همسرش در یک خانه جنگلی زندگی می‌کنند. .مثل بسیاری از اوقات هنگامی که همسرش برای خرید به شهر رفته بود، او نیز با دوربین مشغول دید زدن جنگل روبرو می‌شود که متوجه حضور یک زن شده و حس کنجکاوی او را وارد می‌کند به آن سمت برود. اما ناگهان وضعیت وخیم شده و هکتور درگیر ماجرایی عجیب می‌شود.

من نیاز به کمک دارم. یه مرد دنبال منه. می‌خواد من رو بکشه.

هکتور (با ایفای نقش کارا الخالده)

۱۲. (2015) Ex Machina – فراماشین

الکس گارلند که بیشتر بخاطر مهارت نویسندگی‌اش شناخته می‌شود، نخستین بار با فیلم (Ex Machina) قدم در راه فیلمسازی و کارگردانی گذاشت. وی با نوشتن رمان ساحل (۱۹۹۶) به عنوان یک رمان‌نویس در اواخر دهه نود میلادی به شهرت زیادی رسید.

در سال ۲۰۱۵، گارلند به تنهایی کار کارگردانی و نویسندگی فیلم فراماشین (Ex Machina) را انجام داد؛ فیلمی در ژانر علمی ـ تخیلی که رابطه میان بشر و هوش مصنوعی را کاوش می‌کند. کالب اسمیث (دامنل گلیسون) در این فیلم نقش یک برنامه‌نویس جوان ۲۶ ساله را دارد که برای شرکت «بلوبوک»، محبوب‌ترین موتور جستجوی وب جهان کار می‌کند.

او به طور اتفاقی برنده یک مسابقه می‌شود که جایزه آن گذراندن هفته‌ای در یک ویلای خصوصی واقع در کوهستان است که از قضا به مدیر عامل اجرایی با استعداد و منزوی شرکت، ناتان بیتمن (اسکار آیزاک)، تعلق دارد. اما به محض ورود به ویلا، کالب متوجه می‌شود که ناتان او را برای شرکت در یک آزمون تورینگ انتخاب کرده است.

آلیسیا ویکاندر، سونویا میزونو و کوری جانسون، از دیگر بازیگران فراماشین هستند. این ساخته گارلند توانست نامزدی جایزه اسکار بهترین فیلم نامه غیراقتباسی را به دست آورد.

۱۱. (1998) Dark City – شهر تاریک

شهر تاریک هم فیلمی در ژانر علمی ـ تخیلی و و نئو نوآر به کارگردانی الکس پرویاس است که جنیفر کانلی و کیفر ساترلند در آن نقش‌های اصلی را ایفا کرده‌اند. این فیلم نه‌تنها یکی از بهترین‌های این سبک است، بلکه داستان نوآر کارآگاهی آن هم حال و هوای جالبی به فیلم بخشیده.

این شهر هیچ‌گاه روشنایی روز را به خود نمی‌بیند، احساساتی سرشار از ترس (کلاستروفوبیا) و بی‌خوابی که چهره شهر را به کل تغییر می‌دهد و در نهایت موقعیت زمانی و مکانی که این فیلم را بالاتر از عناوین دیگر قرار می‌دهد.

تماشای شهر تاریک برای دوست‌داران ژانر علمی ـ تخیلی به شدت توصیه می‌شود.

---

• بهترین سریال‌های علمی تخیلی یک دهه اخیر
• معرفی بهترین فیلم‌های علمی تخیلی سال ۲۰۲۰
• با بهترین سریال‌های اقتباسی از کتاب‌های علمی ـ تخیلی آشنا شوید

---

۱۰. (A Boy And His Dog (1975 – پسری با سگش

بسیاری به این امر معتقدند که بهترین دوست انسان سگ اوست. «پسری با سگش» فیلمی به کارگردانی ال. کیو. جونز است که بر اساس رمان کوتاه هارلان الیسون در سال ۱۹۷۵ ساخته شد.

سال ۲۰۲۴ است و ویک (دان جانسون) به همراه سگش، بلاد، می‌بایست در صحرایی خشک و بی‌ آب و علف، بدون غذا زنده بماند. در این دنیای پساآخرالزمانی، ویک رابطه قوی و تنگاتنگی با سگش دارد و از طریق تله‌پاتی با او ارتباط برقرار می‌کند.

A Boy And His Dog را می‌توان گونه‌ای از فیلم آوانگارد دانست که با همین تم پساآخرآلزمانی یادآور فیلم‌های بسیار موفقی است که بعد از آن ساخته شدند. تیم مک‌اینتایر، سوزان بنتون و جیسون روباردز دیگر بازیگران این فیلم را تشکیل می‌دهند.

۹. (Cube (1997 – مکعب

مکعب‌های روبیک می‌توانند هرکسی را گیج‌ و سردرگم کنند. حال تصور کنید درون یکی از همین مکعب‌های روبیک گیر افتاد‌ه‌اید؛ آن هم نوع غول پیکر آن که جای جایش پر از دام است.

در این فیلم علمی ـ تخیلی کانادایی به کارگردانی وینچنزو ناتالی شاهد چنین اتفاق هستیم. افراد غریبه‌ای که به یک باره از خواب بیدار شده و نمی‌دانند دقیقا کجا هستند و چرا در میان این مکعب‌ها گیر افتاده‌اند.

بنابراین تلاش می‌کنند تا یکدیگر را بیشتر شناخته و راهی برای فرار از این مکان عجیب پیدا کنند. برخی از اقدامات آن‌ها بسیار خشن و بی‌رحمانه است؛ مانند لیزری که منجر به قطعه قطعه شدن اعضای بدن یکی از شخصیت‌ها می‌شود!

دنباله‌های این فیلم نیز به نام‌های  مکعب ۲: ابرمکعب (Cube 2: Hypercube) و مکعب صفر (Cube Zero) به ترتیب در سال‌های ۲۰۰۲ و ۲۰۰۵ اکران شدند.

۸. (The Box (2009 – جعبه

فیلم جعبه به همان اندازه که ترسناک است می‌تواند هیجان‌انگیز هم باشد. در این فیلم شاهد یک بسته‌‌ای بدون برچسب مرجوعی هستیم که ناگهان پشت در خانه‌ای سبز می‌شود. این بسته که یک دکمه قرمز دارد درون جعبه‌ای چوبی قرار گرفته.

در این فیلم، مرد غریبه‌ای که صورتی دفرمه دارد به خانه زن و شوهری به نا‌م‌های اسم نورما لوئیس (کامرون دیاز) و آرتور لوئیس (جمیزمارسدن) آمده و ادعا می‌کند که با فشار دادن این دکمه قرمز یک میلیون دلار نصیبشان خواهد شد. اما نکته تعجب‌برانگیز آن است که در ازای این پول شخصی که هویتش هم برای آرتور و نورما ناشناخته است، کشته می‌شود.

گفته می‌شود ریچارد کلی (کارگردان فیلم جعبه) برای ساخت این فیلم از عنوان The Twilight Zone الهام گرفته است.

اگه انسان‌ها نتونن یا نخوان خواسته‌های شخصی‌شون رو قربانی نفع کلی نژادتون کنن، شما هیچ فرصتی برای بقا نخواهید داشت.

آرلینگتون استوارد (با ایفای نقش فرانک لانگلا)

۷. (THX-1138 (1971 – تی‌اچ‌اکس ۱۱۳۸

زمانی که جرج لوکاس در سال ۱۹۷۷ ساخت سری جنگ ستارگان (Star Wars) را آغاز کرد، مورد تحسین بسیاری از اهالی سینما و همچنین مخاطبان قرار گرفت. این درحالی است که تقریبا ۶ سال قبل از جنگ ستارگان، جرج لوکاس با فیلم تی‌اچ‌اکس ۱۱۳۸ ما را به جهان آینده برده بود؛ یک دیستوپیای به تمام عیار.

این فیلم در قرن ۲۵ام اتفاق می‌افتد، جایی که شهری زیرزمینی با کامپیوتر برنامه‌ریزی شده و در آن مردم با شماره‌هایشان مشخص شده‌اند و جمعیت افراد از طریق یک مانیتور بزرگ کنترل می شود. در این میان تمام افراد جمعیت در طول روز مقدار زیادی قرص آرام‌بخش مصرف می‌کنند.

در این فضا مفاهیمی مانند خانواده، عشق و دوستی غیرقانونی است و به محض این‌که یکی از شهروندان محدودیت‌ها را بشکند، جامعه دچار فروپاشی می‌شود.

۶. (Westworld (1973 – وست‌ورلد

مایکل کرایتون فقید، نویسنده، کارگردان، فیلم‌نامه‌نویس، پزشک و تهیه‌کننده تلویزیونی است که بیشتر به دلیل نگارش داستان‌های علمی تخیلی و تکنو تریلرش شناخته می‌شود. علاقه بیش از حد کرایتون به ژانر علمی ـ تخیلی باعث شد که علاه بر کار نویسندگی، وارد دنیای فیلمسازی نیز بشود.

جالب است بدانید که فیلم پارک ژوراسیک (Jurassic Park‎) به کارگردانی استیون اسپیلبرگ، براساس رمانی به همین نام نوشته مایکل کرایتون ساخته شده. در دنیای آینده یک پارک تفریحی مخصوص اشخاص ثروتمند وجود دارد. این پارک به مشتریانش راهی برای رسیدن به فانتزی‌هایشان از طریق ربا‌ت‌ها نشان می‌دهد.

در این میان دو فرد به نام‌های پیتر مارتین (ریچارد بنجامین) و دوستش جان دلین (جیمز برولین) به سمت پارک حرکت می کنند، جایی که اندرویدهای کابوی‌شکل خود را برای یک دوئل آماده می‌کنند. اما به یک‌باره پس از بروز مشکلی در کامپیوتر آن‌ها با رباتی خطرناک درگیر می‌شوند، آن هم دقیقا وقتی که هفت‌تیرکش اندرویدی (یول برینر) شروع به شلیک گلوله‌های مستقیم می‌کند.

---

• آشنایی با ۵ فیلم علمی تخیلی درباره دانش و دانشمندان
• بهترین فیلم‌ها و سریال‌هایی که درباره علم بیوتکنولوژی ساخته شده‌اند
• چگونه عناوینی همچون Dark و The Vast Of Night تعریف تازه‌ای از ژانر علمی ـ تخیلی ارائه کردند؟

---

۵. (Scanners (1981 – اسکنرها

دیوید کراننبرگ تجربه ساخت فیلم‌هایی مانند ویدئودروم (Videodrome) مگس (The Fly) عنکبوت(Spider) و سابقه خشونت (A History of Violence) را در کارنامه دارد و از او به عنوان بی‌پرواترین و پرچالش‌ترین کارگردان سینمای داستانی انگلیسی‌زبان دنیا یاد شده‌است. کراننبرگ در طول حرفه‌اش همواره آثاری را خلق کرده که با کمی چاشنی ترس، مخاطب را در فکر فرو می‌برد. طبیعتا فیلم اسکنر‌ها هم از این قاعده مستثنی نیست.

در این فیلم «اسکنرها» افرادی با توانایی دورجابه‌جایی و دورآگاهی هستند. کانسک، شرکت عرضه کننده سیستم‌های امنیتی و تسلیحاتی است که اسکنرها را برای رسیدن به اهداف خودش پیدا می‌کند. داستان فیلم در مورد تلاش دریل ریوک (مایکل ایرون‌ساید) که است از اسکنرها جدا شده و برای جنگ با کانسک آماده می‌شود.

جنیفر اونیل، استیون لک و پاتریک مک گوهان از جمله بازیگران این ساخته دیوید کراننبرگ هستند.

۴. (Brazil (1985 – برزیل

اگر فکر می‌کنید که اتفاقات فیلم برزیل به کارگردانی تری گیلیام را به خوبی درک کردید، سخت در اشتباه هستید و لازم است که دوباره آن را تماشا کنید.

برزیل هم مثل بسیاری از فیلم‌های گیلیام نیازمند موقعیت‌های مکانی و زمانی زیادی است تا بتوان داستان و وقایع موجود در آن را به خوبی فهمید. لازم به ذکر است که این فیلم براساس رمان 1984، اثر جرج اورول ساخته شده که البته اقتباس صدرصد از آن به حساب نمی‌آید.

این فیلک که مانند دیگر عناوین این لیست در ژانر علمی ـ تخیلی ساخته شده، داستان و فضایی مشابه به رمان 1984 دارد. دنیایی ماشینی که توسط یک نظام اداری مستبد اداره می‌شود و همانطور که در ابتدای فیلم می‌بینیم یک مگس باعث اشتباه ماشین تایپ شده و در نتیجه انسانی به اشتباه دستگیر می‌شود.

عنوان برزیل با بهره برداری از جلوه های بصری ناب، ناخودآگاهِ مخاطب را نشانه رفته و فیلمی سوررئال و شاعرانه را خلق کرده است. رابرت دنیرو، جاناتان پرایس، کاترین هلموند، ایان هولم و بابا هاسکینز تیم بازیگران این فیلم را تشکیل می‌دهند.

۳. (In Time (2011 – سر وقت

در آینده‌ای نه چندان دور، میزان کامل عمر طبیعی یک انسان به ۲۵ سال رسیده‌ و امکان زندگی بیشتر از این مدت زمان وجود ندارد. در این فیلم زمان، واحد پول محسوب می‌شود و هر فرد مقداری زمان دارد و اگر این زمان به صفر برسد خواهد مرد.

طبیعتا طبقه کارگر جامعه کمتر از ۲۴ ساعت زمان دارند و باید هر روز کار کنند تا زمان مورد نیاز خود را به دست آورند. درحالی که افراد عالی رتبه و ثروتمندان دقیقا در نقطه مقابل قرار دارند؛ زمان کافی برای زنده ماندن تا همیشه.

یک شب جوانی فقیر به نام ویل سالاس (جاستین تیمبرلیک) به شکل اتفاقی با مردی روبه‌رو می‌شود که عمری بسیار طولانی دارد و بعد از دریافت این عمر از او، قصد دارد تا شرایط زندگی ‌اش را تغییر دهد. اما پلیس فکر می‌کند که این میزان طول عمر با دزدی به دست آمده است.

آماندا سیفرید، کیلین مورفی، اولیویا وایلد، جانی گالکی از دیگر بازیگران این فیلم علمی ـ تخیلی و اکشن به کارگردانی اندرو نیکول هستند.

فقیرها می‌میرن، و ثروتمندا زندگی نمی‌کنن.

سیلویا ویس (با ایفای نقش آماندا سایفرد)

۲. (Contagion (2011 – شیوع

می‌توان گفت این فیلم بیشترین تناسب را با حال و هوای این روزهای زندگی‌مان دارد. «شیوع» به کارگردانی استیون سودربرگ می‌تواند تغییر سبک زندگی امروزی و مشکلات ناشی از شیوع ویروس کرونا را به شکلی عمیق‌تر به تصویر بکشد. اما با این تفاوت که در این فیلم با ویروس مهلک و کشنده سارس [از خانواده کروناویروس‌ها] طرف هستیم.

بنابراین داستان کلی این فیلم الهام گرفته از بیماری‌های واگیردار در دهه اول سال ۲۰۰۰ هم‌چون سارس در سال ۲۰۰۲ و آنفلوانزای خوکی در سال ۲۰۰۹ است.

شیوع در مجموع نقدهای مثبتی دریافت کرد و در زمینه روایت داستان و عملکرد تیم بازیگری مورد تحسین قرار گرفت. ماریون کوتیار، مت دیمون، لارنس فیشبرن، جود لا، گوئینت پالترو و کیت وینسلت از جمله بازیگرانی هستند که در این فیلم به نقش‌آفرینی پرداخته‌اند.

بهتر است از جزییات این فیلم مهیج چیزی گفته نشود تا خودتان در اسرع وقت آن را تماشا کنید.

۱. (The Island (2005 – جزیره

در نهایت با عنوان جزیره به آخرین فیلم این لیست می‌رسیم. مایکل بی در این فیلم به موضوع کلون کردن اعضای بدن انسان می‌پردازد.

ماجرا در سال ۲۰۱۹ اتفاق می‌افتد، جوانی به نام لینکن سیکس اکو (ایوان مک‌گرگور) در جامعه‌ای با قوانین خاص و دقیق زندگی می‌کند که ویژگی اصلی ساکنان این جامعه اطاعت محض و پرهیز از هرگونه کنجکاوی است. آنها بازمانده یک آلودگی جهانی هستند که حق خروج از این مکان را ندارند.

اما کنجکاوی لینکن از حد معمول فراتر می‌رود تا جایی که تصمیم به فرار گرفته و برای نجات جان خود و دوستانش برنامه‌ریزی می‌کند. اسکارلت جوهانسون، شون بین، استیو بوشمی و مایکل کلارک دانکن از دیگر بازیگران این عنوان جذاب هستند.

---

نظر شما درباره فیلم‌هایی این لیست ۱۵ تایی بهترین فیلم های علمی تخیلی ویجیاتو چیست؟ کدام‌یک از این بهترین فیلم های علمی تخیلی مذکور را تماشا کرده و یا قصد دیدنشان را دارید؟

همچنین از شما می‌خواهیم که مطلب مرتبط با فیلم اکشن رزمی و فیلم های گیج کننده از ویجیاتو را نیز مطالعه کنید تا بیشتر با صنعت سینما و سبک‌های آن آشنا شوید.

---

پرسش‌های متداول