تحریک الکتریکی رگ‌ها می‌تواند به ترمیم سریع‌تر زخم‌ها کمک کند

تحقیق جدید منتشره در ژورنال Lab on a Chip متعلق به «انجمن سلطنتی شیمی» می‌گوید تحریک یکنواخت الکتریکی باعث افزایش تراوایی (Permeability) رگ‌های خونی می‌شود و این دستاورد دیدگاه تازه‌ای را در زمینه روش‌های احتمالی رشد رگ‌ها ایجاد می‌کند. افزایش تراوایی رگ‌های خونی یکی از شاخصه‌های مهمی است که به افزایش سرعت ترمیم زخم‌ها کمک می‌کند.

«شوریا پراکاش» محقق ارشد تحقیق و استادیار مهندسی مکانیک و هوافضای دانشگاه اوهایو می‌گوید: «این گمانه‌زنی مطرح بود که اگر رگ‌های خونی را به صورت الکتریکی تحریک کنیم، بتوانند رشد بهتری داشته باشند. و ما دریافتیم که واکنش سلول‌های درون مدل رگ‌های خونی ما از آینده درخشانی در زمینه تغییرات تراوایی رگ‌ها خبر می‌دهد و می‌تواند خروجی مثبتی در زمینه ترمیم زخم‌ها داشته باشد.»

رگ‌های خونی در ترمیم زخم‌ها اهمیت زیادی دارند. این رگ‌ها در سراسر بدن شما پخش شده‌اند و با انتقال مواد لازم به کنترل التهاب ناشی از صدمات می‌پردازند. اکسیژن و گلبول‌های سفید – که وظیفه محافظت از بدن در برابر تهاجم خارجی را برعهده دارند – از جمله مهم‌ترین اجزای موجود در رگ‌های خونی هستند. ولی وقتی آسیبی پیش می‌آید – مثلا انگشت خود را می‌برید – ساختار رگ‌های خونی در محل آسیب مختل می‌شود و این اتفاق بر قابلیت رگ‌ها در ترمیم زخم‌ها هم اثر می‌گذارد.

رگ‌های خونی به خودی خود و مشابه شاخه‌های درختان دوباره رشد پیدا می‌کنند. این اتفاق بخشی از فرآیند بهبودی است و بدون منابع خارجی الکتریسیته انجام می‌شود. پراکاش می‌گوید: «با شروع رشد [مجدد] رگ‌های خونی، سطح پوست دوباره پر می‌شود و بهبودی حاصل می‌گردد. اما سوال ما این بود: چگونه می‌توان این فرآیند را بهتر و سریع‌تر کرد، و آیا انجام چنین کاری مفید است؟»

پراکاش درباره نتایج تحقیقات اظهار می‌کند: «این یافته‌های اولیه هیجان‌انگیزند و در فاز بعدی کار لازم است بدانیم که دقیقا چگونه می‌توانیم به رشد رگ‌های جدید کمک کنیم.» استادیار مهندسی مکانیک و هوافضای دانشگاه اوهایو «جان سونگ» که دیگر نویسنده این مقاله است می‌گوید نتایج تحقیقات آن‌ها از نقش اساسی مولکول‌ها و سلول‌های سرگردان در دیواره‌های رگ‌ها به عنوان یکی از سازوکارهای اصلی رگ‌های خونی در فرآیند ترمیم حکایت می‌کند.

سونگ مدعی است: «حالا درک بهتری از نحوه اثرگذاری تحریک الکتریکی بر تغییرات تراوایی در دیواره رگ‌ها به دست آمده است. فرض کنید پوست شما بریده شده و رگ‌های خونی‌تان صدمه دیده‌اند و به همین خاطر خونریزی دارید. در این‌جا لازم است گروهی از سلول‌های خونی به محل بریدگی بیایند و از رگ‌ها خارج شوند تا فرآیند ترمیم را آغاز کنند.»

این تحقیق می‌گوید تغییرات تراوایی رگ‌های خونی می‌تواند به این سلول‌ها کمک کند تا سریع‌تر به محل زخم برسند، ولی توضیح داده نشده که چرا چنین اتفاقی می‌افتد. تحقیق حاضر ظاهرا نشان می‌دهد که الکتریسیته روی پروتئین‌هایی اثر می‌گذارد که نگهدارنده سلول‌های خونی هستند، با این حال اطلاعات و نتیجه‌گیری دقیقی از این مسئله ارائه نشده است.