مدیر محصول گوگل در رویداد جی‌تاک؛ رازهای مدیریت محصول در یک کسب و کار نوپا چیست؟

مدیرمحصول سابق گوگل با بیان اینکه اگر عاشق محصول شوید را‌ه‌های ارتباط موثر با کاربر آن را به سختی پیدا خواهید کرد، مهم‌ترین موضوع اثرگذار در تولید محصول را فرهنگ تیم و فرهنگ جامعه عنوان کرد. همچنین به باور او این روند منجر به شناخت نقاط ضعف و قوت تیم تولیدکننده محصول و علاوه بر آن شناخت نیاز کاربران که نقطه طلایی تولید محصول اثربخش است خواهد شد.

رویداد Gtalk با حضور جمعی از فعالان حوزه فناوری داخل و خارج از کشور برگزار شد. اولین سخنران این رویداد «سارا زارع»، مدیرمحصول گوگل بود که با تمرکز بر مدیریت محصول و بر اساس تجربه کاری خود به عنوان مدیرمحصول سابق گوگل چگونگی مدیریت یک پروژه از مرحله شکل گیری ایده تا ارائه نهایی محصول مورد بررسی قرار داد. از مدیریت محصول را از ابعاد ممختلف تحلیل کرد و بر این موضوع تاکید کرد که درست کردن قاب و چارچوب ارائه محصول موضوعی بسیار جدی در ارائه محصول نهایی کارآمد است.

سوالات درست و کارامد طرح کنید

به اعتقاد زارع پیش از هر نکته‌ای در ابتدا باید بدانیم که محصول بد چیست و سوال بعدی این است که محصول خوب چیست. او در ادامه توضیح خود در اینباره گفت: «محصول بد اشکالاتی دارد که کاربر می گوید کسی که این محصول را ساخته یک بار چک نکرده من به عنوان کاربر با چه مسائلی روبروو خواهم شد. این در حالی است که محصول خوب محصولی است که استفاده از آن برای کاربر لذت بخش است.»

او در ادامه طرح سوال دیگری که در تولید محصول باید مورد توجه قرار بگیرن، پرداخت و گفت: «اساسا باید این .پرسش را طرح کرد که محصول تولید شده زندگی کاربران خود را تغییر می دهد یا خیر. از طرفی دیگر در مرحله بعدی حالا سوال این است که اساسا محصول چیست؟ سوال بعدی این است که اساسا چه چیزی محصول نیست؟ و در نهایت، بعد از همه این سوال ها سوال درست این است که محصول عالی چیست؟»

به گفته زارع اگر نتوانیم به این سوال‌ها جواب دهیم چطور می‌توانیم یک محصول عالی بسازیم. او در ادامه توضیحات خود گفت: «همه ما شنیده ایم که می‌گویند عاشق محصول خود نشوید به نیازهای کاربر خود توجه کنید. از همین رو اولین پاسخی که می‌توان داد این است که توجه محصول روی نیازهای کاربران باشد. بنابراین، زمانی می‌توانیم محصول عالی بسازیم که همه توجه را بر روی نیازهای کابران بگذاریم.»

او در بخش دیگری از توضیحات خود به نامناسب بودن محصولات بانکی در ایران اشاره کرد و گفت: «اگر چه محصولات بانکی در ابعاد مختلفی دچار مشکل هستند و خیلی مناسب به نظر نمی‌رسند اما به هر حال باید این موضوع را با توجه به شرایط و موقعیتی که در ایران وجود دارد و همه مشکلات حاصل از تحریم‌ها مورد بررسی قرار داد.»

زارع با تاکید بر اینکه گوگل این ادعا را دارد که بهترین مهندسین دنیا را استخدام می کند تا بهترین محصول را بسازند، گفت: «یکی از مشکلات اما در گوگل این است که هیچ فریم وورک خاصی وجود ندارد و کماکان برای تیم تولید کننده محصول این چالش وجود دارد که ما چطور همه بخش های مختلف یک محصول را طراحی کنیم.»

مدیریت، پیچیده‌ترین مرحله کاری در ارائه محصول موفق

او به تجربه خود به عنوان مدیرمحصول در گوگل اشاره کرد و گفت: «در حقیقت با همه نابرابری باید 40 مهندس را مدیریت می‌کردم. این نکته درباره تولید محصول در گوگل وجود دارد که نهایتا مدیران ارشد و تصمیم‌گیران بالادستی در روند توسعه و تولید محصول تیم شما دخالت نمی‌کنند. در حقیقت هر تیمی باید خودش به نتیجه برسد و هر تیم باید زمان قابل توجهی صرف کند و با آزمون و خطا محصول بسازد.»

نتیجه چنین رویکردی به گفته زارع این شد که جی میل و گوگل میت و گوگل سرچ محصولاتی فوق العاده بودند و در مقابل برخی محصولات مثل جی پلاس شکستی بزرگ برای گوگل شکل دادند. برخی تیم‌ها واقعا اطلاعات کافی را درباره کاربر جمع آوری کرده‌اند و چقدر حاضرند برای پروژه شما زمان صرف کنند. آیا واقعا کاربر حاضر است از محصول شما استفاده کنند؟»

به گفته او مهم تر از همه این‌ موضوعات و موضوعی که گوگل هم روی آن پژوهش های زیادی کرد این بود که درست کردن یک محصول عالی بستگی به فرهنگ جامعه‌ای که محصول در آن ارائه خواهد شد و تیم تولیدکننده محصول دارد.

او در ادامه توضیحات خود گفت: «همه این مسائل بستگی به فرهنگ تیم دارد و اینکه اعضای حاضر در آن چطور به عنوان یک تیم به درستی کار کنند. همه این موارد را می توان روی فرهنگ تیم تشخیص داد. از همین رو مهم ترین نکته این است که روی فرهنگ تیم کار کنیم. به هر حال باید همه بخش های پازل را به درستی شناسایی کنیم و همه افرادی که در تولید یک محصول کمک کنند که محصول عالی بسازند را مورد توجه قرار دهیم.»

شناسایی مشکلات به طور عمیق بهترین راهکار است

زارع با اشاره بر اینکه تعداد قطعات مختلف یک پازل خیلی زیاد است و باید دید چطور می‌توان به درستی کار کرد، گفت: « برای تولید محصول مناسب باید یاد بگیریم مشکلات را به طور عمیق و عمیق تر شناسایی کنیم. هر محصول موفقی را در نظر بگیرید متوجه این موضوع خواهید شد که تولید کنندگان محصول سولولشن را بر اساس نیاز تنظیم کرده‌اند.»

او در ادامه با توضیح درباره موقعیت کاری مهندسان نرم‌افزار در ایران گفت: «دلیل این که من کار در ایران را قضاوت نمی کنم توجه به همه مشکلات موجود است. اینکه تحریم‌ها ارتباط ایران را قطع کرده و این وجود، اکوسیستم ایران با همه کم و کاستی‌ها و مشکلات تلاش کردند که محصول مناسب را تولید کنند. وجود مشکلا اما به این معنی نیست که تیم ها نتوانند محصول عالی تولید کنند.»

مدیرمحصول سابق گوگل در ادامه توضیحات خود پیرامون چگونگی راهبری یک محصول و ارائه محصول خوب گفت: «در تجربه‌ای که داشته ام یک فلسفه رهبری درست کرده و آن را آزمایش کردم.»

او در ادامه گفت: «به باور من وظیفه افرادی که تیم‌ها را رهبری کنند این است که حداقل مدیریت تیم خود را مطلع نگه دارد. با ید این سوال مورد توجه قرار گیرد که اهداف نهادی و سازمانی چیست؟ همچنین افراد تیم باید با یگدیگر مکالمه باز داشته باشند و این موضوع روشن شود که افراد روی چه مسائلی کار می کنند. به هر حال هر روز مسئله دیگری ممکن است پیش بیاید. بنابراین وظیفه یک مدیر خوب این است که این روند را مدیریت کند.»

زارع با اشاره به اینکه باید این موضوع را مورد توجه قرار داد که چطور به بهترین نحو ممکن مشتریان را حمایت کرد، گفت: «همچنین باید سودآوری کسب‌وکار را مدنظر قرار داد. مهم‌ترین موضوع هم این است که به کاربر محصول درست و مناسب ارائه داد. فقط کار کردن و مشغول بودن کافی نیست و باید دید این موضوع  چه کمکی می‌تواند به تیم کند.»

هدف کاربر از استفاده محصول شما چیست؟

او در ادامه توضیحات خود گفت: «گوگل با تیم های متفاوتی به تحقیق پرداخت. در نهایت ما یک فریم وورک یا چارچوب کاری ساختیم. جادوی این فریم وورک این است که روی همه چیز قابل اجراست. در این شیوه قبل از ساخت محصول باید تعیین کنیم که چطور می خواهیم مشکلات محصول را حل کنیم. همچنین موضوع دیگری هم باید روشن شود. آن هم این که همه افرادی که در تیم وجوددارند چه نقشی دارند.»

زارع همچنین در ادامه توضیحات خود گفت: «باید هدف کاربر از استفاده محصول را تعیین کنیم و بعد مسیری که یوزر طی کرده ببینیم. درواقع در این بخش خوب است که هدف کاربر را درک کنیم. از سویی دیگر نسبت به نوع فعالیت خود و روش کاربری و همه ابعاد آن اطمینان حاصل کنیم.»

به گفته او واقعیت این است که گاهی رهبران یک محصول اطالاعات کامل واقعی درباره موقعیت محصول خود به سازما ارائه نمی‌دهند و چنین رفتاری واقعا آسیب جدی به پروژه خواهد زد.

او همچنین در پایان با اشاره به اینکه همیشه زمانی که برنامه نویسی خیلی خوبی هم داشتیم در نهایت ممکن بود محصول با شکست مواجه شود گفت: «از همین رو این سوال اهمیت خیلی قابل توجهی دارد که آیا واقعا یوزر را مورد توجه قرار می‌دهیم؟ در پروژه‌های گوناگون در نهایت بزرگترین مشکل برای مدیران میانی است که باید همه را تحت تاثیر قرار دهند. و باید همین موضوع را در ارائه محصول و تولید به آرامی حل کرد.»