نگاهی به فیلم‌های اقتباسی سرگذشت نارنیا و آینده سری

چه اتفاقی برای سری فیلم‌های سرگذشت نارنیا افتاد؟

سه فیلم از روی کتاب‌های فانتزی سی. اس. لویس در طول دهه 2000 ساخته شد. نگاهی به فیلم‌های اقتباسی از سرگذشت نارنیا و اتفاقات پیرامونشان می‌اندازیم و بررسی خواهیم کرد که چرا هرگز فیلم چهارمی ساخته نشد.

چه کسی سرگذشت نارنیا را به خاطر می‌آورد؟ این سری کتاب‌های فانتزی شاید هرگز به شهرت ارباب حلقه‌ها و هری پاتر نرسیدند، با این حال با وجود گذشت چندین دهه از انتشارشان هنوز هم طرفداران مخصوص به خودشان را دارند. دهه 2000 دوره طلایی کتاب‌های فانتزی بر روی پرده نقره‌ای سینما بود، علاوه بر ارباب حلقه‌ها و هری پاتر، از سری سرگذشت نارنیا هم سه فیلم اقتباسی در طی سال‌های 2005 تا 2010 ساخته شد؛ اما شاید از خودتان بپرسید که چه اتفاقی برای دیگر کتاب‌های این سری افتاد؟ این سری در واقع هفت جلد است، پس آن چهارتای دیگر چه شدند؟

دیزنی وظیفه انتشار دو نسخه اول سری یعنی The Lion, The Witch and the Wardrobe و Prince Caspian را بر عهده داشت. فیلم سوم سری، یعنی The Voyage of the Dawn Treader هم توسط فاکس قرن بیستم به روی پرده سینما رفت. هرچند با وجود برنامه ریزی برای ساختن نسخه چهارم، این سری بعد از سال 2010 با توقف روبرو شد. یکی از علت‌های اصلی هرگز ساخته نشدن قسمت چهارم سری بنظر می‌رسد شرایط پیچیده مباحث مربوط به قرارداد آن و تغییرات مالکیت بوده باشد. آخرین باری که چیزی از فیلم‌های نارنیا شنیدیم نت‌فلیکس برنامه‌هایی جدید برای این سری داشت اما اطلاعات مربوط به آن اندک بوده است.

حال نگاهی به فیلم‌های ساخته شده از این سری خواهیم انداخت و احتمال دوباره دیدن این سری بر روی پرده سینما را بررسی می‌کنیم.

اولین اقتباس‌ها

نویسنده کتاب‌های سرگذشت نارنیا یعنی سی. اس. لویس در طول حیاتش با ساختن فیلم‌های اقتباسی از این کتاب‌ها مخالف بود؛ او عقیده داشت که شخصیت‌ها و مکان‌های سری بیش از حد فانتزی و خیالی هستند که بتوان آن‌ها را به نحوی صحیح به روی پرده‌ی سینما آورد. خصوصاً که تکنولوژی‌های طراحی گرافیک در دهه 50 واقعاً آنقدرها پیشرفته و چشمگیر نبود. متأسفانه لویس آنقدرها عمر نکرد که تغییرات عظیم تصویرسازی گرافیکی در قرن بیست و یکم را ببیند؛ مثلاً شخصیت Scorpion King و طراحی استادانه او در فیلم The Mummy Returns می‌توانست عقیده لویس در اینباره را تغییر بدهد.

تنها چند سال پس از مرگ سی. اس. لویس، در سال 1967 شاهد اولین اقتباس از سری سرگذشت نارنیا، با یک سری تلویزیونی ده قسمتی از کتاب The Lion, the Witch, and the Wardrobe بودیم. سپس یک باز-آفرینی انیمیشنی از همین کتاب در سال 1979 ساخته شد. در طی سال‌های 1988 تا 1990 هم شاهد پخش شدن یک سریال تلویزیونی بر اساس چهار کتاب اول سری بودیم. با این حال، طرفداران این کتاب‌های فانتزی برای دیدن اولین اقتباس‌های واقعی در قالب فیلم‌های سینمایی، باید 50 سال پس از انتشار اولیه کتاب‌ها صبر می‌کردند.

اقتباس‌های مدرن

در سال 2005 بود که شاهد اولین فیلم مدرن از کتاب اول سری، یعنی The Lion, the Witch and the Wardrobe بودیم. این فیلم روایتگر داستان سفر چهار بچه از طریق یک پورتال مخفی شده در کمد لباسی به دنیای نارنیا است. سه سال بعد، ادامه این داستان را با فیلم Prince Caspian دنبال کردیم. سه گانه اصلی در سال 2010 با فیلم The Voyage of the Dawn Treader پایان یافت. هرچند در آن زمان هیچ‌گاه اعلام نشد که این فیلم آخرین نسخه از سری سرگذشت نارنیا خواهد بود. در واقع در سال 2011 اعلام شد که فیلمی از کتاب چهارم یعنی The Silver Chair هم در حال ساخت است و گزارشاتی مبنی بر ساخت یک سریال پیش‌درآمد و همچنین اقتباسی از کتاب ششم سری، The Magician’s Nephew هم وجود داشت.

اواخر سال 2011 بود که قرارداد موجود بین املاک سی. اس. لویس و کمپانی والدن مدیا فسخ شد و علت آن را عدم توافق بر روی مسیری که سری فیلم‌ها در پیش گرفته اعلام کردند. پس از آن ساخت سری به حالت توقف درآمد.

دو سال بعد، در سال 2013، املاک لویس یک قرارداد جدید با The Mark Gordon Company برای ساختن فیلمی از کتاب The Silver Chair به عنوان چهارمین فیلم سری، امضا کرد. برای مدتی به نظر می‌رسید که پروسه ساخت فیلم در حال پیشروی است و تا سال 2017 می‌شد نام این اثر را در میان اوراق مالی کمپانی پیدا کرد. اما با ورود نتفلیکس ساخت این عنوان متوقف شد و حقوق آن به دست نتفلیکس افتاد.

ظهور نتفلیکس

در سال 2018، غول دنیای استریم یعنی نتفلیکس تمام حقوق کتابخانه نارنیا را خریداری کرد؛ کاری که برای اولین بار توسط یک کمپانی انجام شده بود. با این خرید، نتفلیکس اعلام کرد که برنامه‌هایی چندین ساله برای ساخت اقتباس‌های سینمایی و ساخت سریال تلویزیونی از دنیای نارنیا دارد. حضور نتفلیکس به عنوان صاحب این سری، به معنای کنار رفتن اقتباس نیمه ساخته شده‌ی کمپانی مارک گوردن از کتاب Silver Chair بود، هرچند خود شخص گوردون به عنوان تهیه کننده اجرایی اثر باقی ماند و ایفای نقش خواهد کرد.

با وجود اعلام این اخبار، در طی پنج سال گذشته اطلاعات خیلی کمی از پیشرفت برنامه‌های نتفلیکس به بیرون راه پیدا کرده است. تنها در سال 2019 اعلام شد که چندین استعداد برای کار بر روی پروژه‌های مربوط به سری نارنیا استخدام شده‌اند و پس از آن برای چندین سال بود که هیچ چیزی نشنیده‌ایم. به نظر می‌رسد بد اقبالی، سوای از اینکه چه کسی سازنده است دست از سر این سری برنمی‌دارد.

اما ممکن است هنوز امیدی باشد! در جولای 2023، زمانی که دنیای سینما کاملاً توسط فیلم‌های باربی و اپنهایمر تصرف شده، اخباری از پروژه‌های بعدی نارنیا توسط نتفلیکس منتشر شد که از قضا بی‌ربط به این دو غول باکس آفیس نیست. به نظر می‌رسد که گرتا گرویگ، کارگردان فیلم باربی بر روی پروژه‌های آینده نارنیا کار خواهد کرد. هرچند که اعلام نشده است کدام کتاب‌ها دقیقاً اقتباس خواهند شد. با این حال همین اخبار کم هم دریچه امیدی برای طرفداران باز نگه داشته است.

آیا بالاخره رمان‌های باقیمانده از سری را روی پرده سینما خواهیم دید؟ این اخبار جدید به چه معناست؟ آیا باید امیدوار بود و نفس‌ها را در سینه حبس کرد؟ از طرفی، حدود ده سال است که می‌شنویم فیلم چهارم سری در راه است و بهتر است آنقدرها هیجان زده نشویم. شاید مثل دیگر اقتباس‌ها تلاش نتفلیکس هم به ساخت یک اقتباس مبهم منتهی شود. اما از طرفی دیگر، دیدن نام گرتا گرویگ در کنار پروژه‌های نتفلیکس نارنیا (که از کارگردان‌های با استعداد این روزهای هالیوود است و در واقع اولین زنی است که فیلم‌هایش مرز یک میلیارد دلار را در باکس آفس رد کرده‌اند) نشان می‌دهد که نتفلیکس امید زیادی به املاک خریداری شده‌اش دارد. پس احتمالاً بهترین کاری که طرفداران سری کتاب‌های نارنیا می‌توانند بکنند همان کاری است که طی سال‌های اخیر انجام داده‌اند، یعنی منتظر بمانند.