Rocket Internet کارخانه استارتاپ های موفق اینترنتی و شرکتی که 9 ماهه جهانی شد

بعد از ظهر یکی از روزهای ماه اوت، در یک ساختمان نوسازی شده درست در قلب برلین، ده ها نفر از کارمندان گرد هم آمدند تا گشایش دفتر جدید شرکت Helpling را جشن بگیرند.

بخش اعظمی از این مراسم به پخش فیلمی در مورد سیلیکون ولی گذشت. میزهای چوبی بزرگی در فضای سالن چیده شده بود و بطری های خالی آب روی آنها به چشم می خورد. کارکنان تی شرت و سوئیشرت های کلاهدار سبز و آبی بر تن داشتند (که در واقع رنگ رسمی سازمانی شان بود) و در حالی که لبخند بر لب داشتند و به یکدیگر تبریک می گفتند شامشان را هم صرف می کردند.

اما نکته جالب توجه در مورد این مراسم، نه خود آن، بلکه زمان برگزاری اش بود.

ایده راه اندازی Helpling در اوایل ماه ژانویه و در طول نشستی که در دفتر Rocket Internet واقع در برلین برگزار شد به ذهن دو تن از بنیانگذارانش خطور کرد. حال این ایده تحقق یافته و این شرکت بیش از 200 کارمند در 140 شهر واقع در 8 کشور دنیا دارد. کمپانی Rocket ظرف مدتی کمتر از 9 ماه از هیچ به یک شرکت جهانی معتبر در زمینه تجارت الکترونیک بدل شد.

در ادامه با دیجیاتو همراه باشید.

در سیلیکون ولی، Rocket را یک هنرمند مقلد میدانند، شرکتی که ایده های دیگران را به حقیقت بدل می کند. اما در این دیدگاه توجهی به آنچه Rocket انجام می دهد و اموری که برایش اهمیت دارد کاملا نادیده گرفته شده است.

ظرف چند سال اخیر، Rocket در حدود 65 کسب و کار جدید را ایجاد کرده است.

ادعای واقعی این کمپانی در نوآوری، رویکرد نظام مند آن در تشخیص الگوهای تجارت دیجیتال، راه اندازی کسب و کارهای تازه و سپس رشد و پروش سریع این کسب و کارهاست. ظرف چند سال اخیر، Rocket در حدود 65 کسب و کار جدید را ایجاد کرده است و از این طریق موجبات رشد و ترقی خود را نیز فراهم آورد تا جایی که در اوایل ماه اکتبر ارزش سهام آن را به 1.8 میلیارد دلار رسید.

با وجود آنکه اصالت و تحقق بخشیدن به ایده های مبتکرانه مسأله ای است که اهمیت بسیار بالایی برای سیلیکون ولی دارد، کمپانی Rocket تمرکز خود را روی سرعت و اندازه گذاشته است تا فرصت های موجود در بازارهایی که از جذابیت کمتری برخوردارند را به دست آورد.

در حالی که کارآفرینان سیلیکون ولی به دنبال ایده هایی برای مطرح کردن خود در میان رقبایشان هستند، کمپانی Rocket به دنبال کسب و کارهای به گفته خود «معیشتی» است و هدف از اجرای آنها را نیز برآورده ساختن نیازهای ساده و روزانه مشتریان در مناطقی عنوان می کند که دسترسی به خدمات آنلاین همچون مناطق پیشرفته تری نظیر سانفرانسیسکو وجود ندارد.

همانطور که تاریخچه کوتاه اما سریع Helpling نشان می دهد، کمپانی Rocket تمام این کارها را با سرعتی سرسام آور و البته بیشترین کارایی انجام می دهد، سرعتی که حتی در سیلیکون ولی هم باورش دشوار است.

به گفته دیوید کوهلر، یکی از تحلیلگران ارشد مؤسسه گارتنر در پاریس، Rocket برای انجام این امور یک مقیاس معین دارد و مرتبا یک کار مشخص را تکرار می کند. اگر به کاری که Rocket انجام می دهد دقیق تر نگاه کنید متوجه یک راز خواهید شد؛ این شرکت می تواند همان میزان رشد سازمان یافته را بارها و بارها تکرار کند و برای رسیدن به هدف خود هر چیز دیگری را از سر راهش کنار می زند و با سرعت به جلو حرکت می کند.

آماده برای تأسیس

کمپانی Rocket که در سال 2007 میلادی توسط برادران سامور (الکساندر، مارک و اولیور) تأسیس شد ترکیبی از یک شرکت سرمایه گذاری و یک دفتر پشتیبانی تازه تأسیس است. تمرکز این شرکت روی ایجاد نمونه های بین المللی از کسب و کارهای جدید و موفق نظیر Groupon، Zappos و Airbnb قرار دارد و در واقع همین استراتژی است که کمپانی راکت را به یک نام جنجالی بدل کرده است.

مأموریت راکت همانطور که در صفحه اصلی سایت آن آمده، کاملا جاه طلبانه و بلندپروازانه است: «تبدیل شدن به بزرگترین پلتفرم اینترنتی دنیا در خارج از ایالات متحده آمریکا و چین.»

ماموریت راکت تبدیل شدن به بزرگترین پلتفرم اینترنتی دنیا در خارج از ایالات متحده آمریکا و چین است.

شاید راکت هنوز به این جایگاه نرسیده باشد اما موفقیت های کنونی آن برادران سامور را میلیاردر کرد و آنها را به سوپراستارهای عرصه کسب و کارهای نوپا در اروپا بدل نمود. رشد این کمپانی نقش نوعی کاتالیزور را برای عرصه گسترده فناوری در اروپا ایفا کرده است و کهنه کاران این شرکت، حالا دیگر دست به کار شده اند تا شرکت های خود را راه اندازی کنند.

بندیک فرانک یکی از قدیمی های کمپانی راکت است. او همکاری خود را با راکت در سال 2009 آغاز کرد و در آن زمان  Rocket تازه در حال توسعه یافتن بود و مدیرانش هنوز نمی دانستند که می خواهند تبدیل به چه چیزی شوند.

فرانک در یکی از تازه ترین مصاحبه های خود گفت که فارغ التحصیل مدرسه تجارت است و زمانی که اسم راکت را برای نخستین بار شنید در گروه مشاوران بوستون مشغول به کار بود. در آن زمان دوست داشت بداند که چگونه می تواند تبدیل به یک کارآفرین شود و به همین دلیل به این نتیجه رسید که Rocket احتمالا می تواند آموزش های لازم را به او بدهد.

فرانک با یادآوری گذشته می گوید: در آن زمان شرکت کاملا کوچک بود و تازه داشت شکل می گرفت. اما می شد انرژی را در آن احساس کرد و اینکه شرکتی کاملا جدید و مبتکرانه از حیث ساختار در حال شکل گرفتن بود.»

فرانک در اصل به عنوان سرپرست توسعه تجارت و منابع انسانی به این مجموعه پیوست با این حال تا پایان سال، درگیر یکی از پروژه های قابل توجه راکت یعنی CityDeals شد. این شرکت بر پایه الگوی تجارت روزانه Groupon شکل گرفته بود. کمی بعد فرانک به سِمَت مدیریت عملیاتی آن منسوب شد.

شش ماه بعد، کمپانی Groupon شرکت CityDeals را در ازای پرداخت مبلغ 100 میلیون دلار خریداری کرد و از آن پس CityDeals به مبنای فعالیت های بین المللی اش بدل شد. فرانک در حالی که مدهوش سرعت رخ دادن وقایع و موفقیت های کمپانی یاد شده بود آن را ترک و خود را برای راه اندازی شرکت جدیدش آماده کرد.

وی در مورد فرایند شکل گیری این کمپانی می گوید: «سرعت شکل گیری و پیشرفت آن چشم و ذهن انسان را باز می کند و در یک کلام می توانم بگویم که دستاوردهای آن فوق العاده بود.»

تأسیس Helpling

اما پروژه بعدی فرانک همچون قبلی سریع پیش نمی رفت.

او شرکتی به نام گروه رسانه های آمریکای لاتین را راه اندازی کرد. یک شبکه تبلیغاتی و تولید محتوا که در حدود 350 پورتال مختلف در حوزه لایف استایل و مد در برزیل تولید نمود. فرانک با کمک شریک خود فیلیپ هافمن، مسیر متعارف تری را برای مدیریت سرمایه گذاران شرکت و کسب سرمایه از کانال های مختلف در پیش گرفت و عاقبت در سال 2013 این شرکت را به فروش رساند.

از نظر فرانک، بازه زمانی سه و نیم ساله ای که در گروه رسانه های آمریکای لاتین صرف کرده بود پایانی نداشت و این شرکت با سرعت هرچه تمام تر مسیر موفقیت را می پیمود. برای همین زمانی که به همراه هافمن ایده دیگری را پرورش دادند و تصمیم به راه اندازی یک وبسایت ارائه دهنده خدمات نظافتی منزل گرفتند، مجددا به سراغ دوستان قدیمی خود در راکت رفتند.

ایده راه اندازی کمپانی Helpling کاملا ساده و گویا بود. در بسیاری از بازارها، مردم همچنان برای پیدا کردن فردی که خانه شان را نظافت کند تبلیغات روزنامه ای را تورق می کنند یا به سایت های ارائه دهنده این خدمات سر می زنند. از این رو فرانک و هافمن تصمیم گرفتند کاری را شروع کنند که با ارائه لیستی از نظافتچی های واجد شرایط و آزمون شده که مشتریانشان هم از آنها راضی بودند، تصمیم گیری را برای افراد ساده تر نمایند.

فرانک در این رابطه گفت: «به باور ما، صنعتی کاملا جدید در حال شکل گیری است که امکان دیجیتالی کردن کلیه این خدمات بومی را فراهم می کند.» اما پیدا کردن مسیر در میان انبوهی از اطلاعات و در نهایت تصمیم گیری امری بسیار دشوار است. بنابراین اگر بتوانیم اطلاعات را تمیز دهیم و استفاده از آن را برای کاربران راحت تر نماییم کار بسیار بسیار بزرگی را انجام داده ایم.»

فرانک و هافمن در اوایل ماه ژانویه قدم به دفاتر راکت گذاشتند. از زمان ورود فرانک به این شرکت نیز، فعالیت های آن بیش از هر زمان دیگری زیاد شد و حالا 350 کارمند دارد.

اما سرعت رشد این کمپانی همچون گذشته بالا بود. یک هفته پس از نشست فرانک و هافمن با مدیران Rocket، این دو نفر در یکی از دفاتر شرکت مستقر شدند و مورد پشتیبانی کامل آن قرار گرفتند.

هرچند، راکت مشخص نکرده است که دقیقا چه مقدار پول را صرف هر یک از این شرکت ها می کند، با این حال روشن است که توانایی پرداخت مبلغ چنین قراردادهایی از عهده کارآفرینان خارج نخواهد بود. در اطلاعیه سهامی این کمپانی آمده است که به طور متوسط 80 الی 90 درصد از سهام شرکت های تأسیس شده به راکت تعلق خواهد گرفت و مابقی میان مدیریت و کارکنانش تقسیم می شود.

در عوض، بنیانگذاران هرگونه منابعی را که تصورش را کنند در اختیار خواهند گرفت.

ظرف تنها دو روز فرانک و هافمن  تیمی 10 نفره از برنامه نویسان و توسعه دهندگان محصول را گرد هم آوردند تا پروژه جدید خود را به آنها محول نمایند. اما این پروژه صرفا ایجاد یک وبسایت یا برنامه مبتکرانه نبود.

مسئله ای که بنیانگذاران Helpling به هیچ وجه از بابتش نگران نبودند، پول بود. راکت همه چیز حتی زیرساخت های فنی را برای آنها فراهم می کرد.

این گروه موظف بود سیستم کاملی را طراحی کند که کار استخدام، تست، بررسی و گروه بندی نظافتچی ها را انجام می داد. این تیم همچنین باید تصمیم می گرفتند که هزینه این کار چقدر باشد، چگونه اطلاعات را در اختیار مشتریان قرار دهند و چه امکاناتی را در صفحه نخست سایت قرار دهند.

در همین حین فرانک و هافمن ملاقاتی با تیم برندینگ، تیم مارکتینگ و گروه حسابداری راکت ترتیب دادند. آنها یک کمپین تبلیغاتی آنالوگ و دیجیتال را با کمک کارشناسان سئو و رسانه های اجتماعی کلید زدند.

اما مسئله ای که بنیانگذاران Helpling به هیچ وجه از بابتش نگران نبودند، پول بود. در واقع نیازی نبود که برای پول درآوردن زمانی را صرف کنند یا اینکه نگران محدودیت منابع باشند. راکت همه چیز حتی زیرساخت های فنی را برای آنها فراهم می کرد.

فرانک ادامه داد: «اگر شما هم یک شرکت نوپا هستید می توانید با تیمی از توسعه دهندگان باتجربه و خوب کار کنید. مشکل کمبود نیرو را نخواهید داشت و نیازی نیست که زمان خود را صرف جمع کردن نیرو و تشکیل تیم کنید چراکه افراد مناسب که سابقه همکاری با یکدیگر را هم دارند از قبل در راکت گرد هم آمده اند و می توانند به شما کمک کنند.»

در 29 مارس و تنها 80 روز بعد از اولین ملاقات، Helpling در آلمان راه اندازی شد.

مرحله دوم: جهانی سازی

از این مرحله به بعد، فرایند انجام امور سرعت بیشتری می گرفت. تا ماه مه، Helpling به فرانسه، اتریش، سوئو و هلند هم راه یافت. پس از آنکه فعالیت ها و خدمات این شرکت به صورت لایو درآمد وقت آن رسیده بود که به سرعت نیروهای لازم برای کار استخدام شوند.

در واقع این شرکت به افرادی نیاز داشت تا اطلاعات دریافتی از تست های انجام شده روی نظافتچی ها را ارزیابی کند. این شرکت نوپا همچنین به کمک های عملیاتی بیشتری نیاز داشت زیرا راکت کار تدوین جدول های زمانی برای آغاز به کار Helpling به عنوان یک شرکت کاملا مستقل را آغاز کرده بود و از این رو باید سرعت بیشتری به فرایند انجام امور می بخشیدند.

تا ماه جولای Helpling در حدود 150 کارمند تمام وقت را به استخدام خود درآورد.

واحد منابع انسانی راکت همچنان آماده بود که هرگونه کمکی را در اختیار این شرکت و مدیرانش قرار دهد و برای تأمین نیروی انسانی مورد نیاز Helpling در آلمان و بازارهای رو به رشد آن در کشورهای دیگر به شبکه های نیروی انسانی و منابع خود متکی بود و تا ماه جولای Helpling در حدود 150 کارمند تمام وقت را به استخدام خود درآورد.

با افزایش شمار کارکنان این شرکت، راکت دست به کار پیدا کردن یک دفتر اختصاصی برای Helpling شد.

براساس جدیدترین گزارش بورس، شرکت های متعلق به این کمپانی هم اکنون 20 هزار نفر را در 116 کشور دنیا به استخدام خود درآورده اند.

با ورود Helpling به بازارهای جهانی، فرانک و هافمن با شرکت های زیرمجموعه راکت وارد مذاکره شدند تا از نصایح و مشاوره های ارزشمند آنها در مناطق مرتبطشان بهره مند شوند. هفته گذشته شعبه دیگر این شرکت در اسپانیا گشایش یافت و امروز شرکت Helpling به صورت رسمی اعلام کرده است که ارائه خدمات در برزیل و ایتالیا را آغاز کرده است.

فرانک در این باره می گوید: «Helpling در یک بازه زمانی کوتاه مراحل و فازهای مختلفی از پیشرفت را پشت سر گذاشته و تمرکز ما نیز به عنوان مدیران این شرکت آن بوده است که یک کمپانی فوق العاده را تأسیس کنیم نه چیز دیگر و باید بگویم که این شرکت هنوز هم با سرعتی باورنکردنی در حال رشد و پیشرفت است.»

در عین حال، راکت نیز همچنان مراحل رشد و ترقی را می پیماید. براساس جدیدترین گزارش بورس، شرکت های متعلق به این کمپانی هم اکنون 20 هزار نفر را در 116 کشور دنیا به استخدام خود درآورده اند.

علیرغم چنین رشد قابل توجه ای، باید گفت که راکت هنوز هم راهی طولانی را برای اثبات خود در پیش دارد. در گزارش سهام این شرکت آمده است که سود «رشدیافته ترین شرکت های راکت که با عنوان برندگان اثبات شده از آنها یاد می کند» مجموعا به 757 میلیون یورو (معادل 955.8 میلیون دلار) می رسد و ضررهایی که این شرکت ها متحمل شده اند نیز در حدود 442 میلیون یورو (برابر با 558.1 میلیون دلار) برآورد شده است.

راکت نه تنها قادر است که کسب و کارهای بزرگی را راه اندازی کند، بلکه در دراز مدت نیز حاصل عملکردش کاملا پایدار خواهد بود و از ثبات کافی برخوردار می ماند.

اما باید توجه داشت که این شرکت ها صرفا نام های غیرواقعی نیستند که به یکباره ساخته می شوند. با توجه به اعداد و ارقام اعلام شده از سوی راکت، این شرکت نه تنها قادر است که کسب و کارهای بزرگی را راه اندازی کند، بلکه در دراز مدت نیز حاصل عملکردش کاملا پایدار خواهد بود و از ثبات کافی برخوردار می ماند.

آندرس وینیارسکی مدیر روابط عمومی راکت در حوزه جهانی گفت که این شرکت می داند از سوی سیلیکون ولی چندان هم مورد احترام نیست. با این حال مدعی است که راکت می تواند درس های خوبی در مورد تفکر جهانی، ایده هایشان و شرکت های مختلف از زمان گشایش برای کارآفرینان سیلیکون ولی داشته باشد.

آندرس گفت: ما خود را هم تراز با اپل یا گوگل نمی دانیم و بیشتر در زمینه کسب و کارهای معیشتی فعالیت داریم. با این حال می توانیم با تکیه بر ظرفیت ها و دانش خود در سطح جهانی هم مطرح شویم.

اگر ما نتوانسته ایم تأیید سیلیکون ولی را داشته باشیم، با این حال امید داریم که بهتر از سوی جامعه جهانی درک شویم و خود را به عنوان شرکتی که به ایده های افراد جامه عمل می پوشاند مطرح نماییم.

آندرس می گوید: ما همواره به عنوان سلطان تاریکی شناخته شده ایم، در حالی که این کاملا غلط است. ما آغازگر هم هستیم و کارمان را به صورت بسیار حرفه ای و کاملا صنعتی شده انجام می دهیم.»