استاندارد HDMI 2.0a چیست؟

اکس باکس، PS4، دستگاه های پخش کننده DVD و محصولات مختلف دیگر را معمولا با کابل های HDMI به تلویزیون‌های خود متصل می کنیم. این استاندارد، دیتای ورودی و خروجی را به شکلی مناسب مدیریت می کند و در سال های اخیر نیز بسیار پر طرفدار شده است.

در گذشته ای نه چندان دور اما همین استاندارد، یک بروز رسانی با کد HDMI 2.0a دریافت کرد که جدیدترین نسل از استاندارد HDMI محسوب می گردد اما نکته جالب تر اینکه نیازی به تعویض کابل های فعلی نیست.

در واقع تولید کنندگان تلویزیون، نمایشگرها و همچنین سازندگان دستگاه های پخش کننده هستند که باید چیپ های جدید HDMI 2.0a را در محصولاتشان جای دهند؛ شما لطفا دست به کابل هایتان نزنید و در ادامه با دیجیاتو همراه باشید.

کابل ها هوشمند نیستند و راستش را هم بخواهید، از همان ابتدای توسعه HDMI تا کنون، همه شان به شکلی یکسان توسعه یافته و هیچ تغییری نیز نداشته اند.

برای کابل هیچ تفاوتی ندارد که داده‌ی انتقالی، رزولوشنی برابر با VGA داشته باشد یا HD، رزولوشن 1080p باشد یا 2160p. این کابل، صرفا با یک مشت صفر و یک سر و کار دارد. حتی این احتمال وجود دارد که نشانی از HDMI 2.0a بر روی بیشتر تلویزیون های جدید و نسل های آینده ای که از این تکنولوژی بهره می گیرند، نقش نبندد،؛ همان اتفاقی که برای HDMI 2.0 افتاد.

چه مواردی تغییر کرده اند؟

تغییر اصلی مربوط به نمایش محتوای شامل «دامنه دینامیک بالا - HDR» می شود. البته آن را با HDRی که در دوربین موبایل خود دارید اشتباه نگیرید؛ HDR در تلویزیون ها یا همان دامنه دینامیک بالا، باعث می گردد تا شاهد رنگ سفید و تیره روشن تری علاوه بر سایر ارتقاءها باشید. این امر البته مشخصا نیازمند تلویزیون هایی است که با همین تکنولوژی جدید هماهنگ شده باشند، علاوه بر منبع تصویر (دستگاه ارسال کننده سیگنال از طریق کابل HDMI) و حتی خود محتوای اختصاصی برای اینکار.

در انجمن های رسمی HDMI در مورد تغییرات نسل جدید چنین ذکر شده:

مشخصات بروز رسانی شده اند و دربرگیرنده‌ی کیفیت تصویر بالاتری هستند. تصاویری که اکنون از HDR نیز پشتیبانی به عمل می آورند. این تکنولوژی موجب می گردد تا بخش های روشن و تاریک از تصاویر با جزییات بیشتری به نمایش کشیده شوند.

بر اساس این گفته ها، می توان استنباط کرد که تنها تغییر بزرگ مربوط به نحوه انتقال «فراداده»های HDR می گردد. همین اطلاعات در لایه های اولیه تصویر ویدیویی قرار می گیرند و به نمایشگر هماهنگ با HDR می گویند که چگونه و به چه شکلی بهترین استفاده را از این تصاویر برده و آنها را به نمایش کشد. در نتیجه یک پخش کننده Blu-ray که به چیپ HDMI 2.0a مجهز شده، می تواند به نمایشگر یا تلویزیون (که البته آن هم به چیپ HDMI 2.0a مجهز است) بگوید که برای مثال یک تصویر تیره از آسمان یا یک روستا را به چه صورت رندر کند و به نمایش بکشد.

البته در این میان باید این نکته را نیز ذکر کرد که استریم آنلاین ویدیو یا فیلم های سینمایی از اینترنت، فاقد امکان بهره گیری از HDR در تلویزیون هاست چرا که در این میان دیگر خبری از منبع دستور دهنده (برای مثال دستگاه پخش Blu-ray) نیست. البته گفته شده محتوای HDR در پایان سال جاری، به آمازون و نت‌فلیکس اضافه خواهد شد.

چنین اتفاقی به این دلیل روی می دهد که ارتباطات اینترنتی، صرفا برای استاندارد HDMI طراحی نشده اند و آن را نادیده می گیرند؛ در واقع این ارتباطات به گونه ای هستند که کاربر بتواند به هر شکلی که می خواهد، از آنها استفاده نماید. استریم ویدیویی معمولا از HEVC [کدگذاری ویدیویی پربازده - High Efficiency Video Coding] یا فرمت کدینگ VP9 [برای ویدیوهای 4K] استفاده می کند.

این اطلاعات برای من چه فایده ای دارند؟

اگر اخیرا یک تلویزیون گران قیمت ساخته شده در سال ۲۰۱۵ را خریداری کرده اید که از HDMI 2.0a نیز پشتیبانی به عمل می آورد، می توانید امیدوار باشید که با دستیابی به محتوای HDR، بتوانید آنها را در تلویزیون گران قیمت خود مشاهده کنید.

این در حالی است که بیشتر تلویزیون های 4K و غیر 4K معرفی شده در سال ۲۰۱۵ که قیمت بالایی دارند هم حتی هنوز قادر به ارائه ویدیوهای HDR نیستند. برای مثال، OLEDTV های ال جی هنوز از این تکنولوژی پشتیبانی نمی کنند. تلویزیون های یاد شده به HDMI 2.0a نیازی نداشته و هیچ استفاده ای هم از ویدیوهای HDR نمی کنند، نه از طریق HDMI و نه از هیچ طریق دیگری.

تنها تلویزیون هایی که امسال معرفی شده اند و از ویدیوهای HDR پشتیبانی می کنند، تلویزیون های SUHD از سامسونگ، CX850 از پاناسونیک و البته تلویزیون های گران قیمت XBR از سونی هستند.

HDMI 2.0a تغییر بزرگی نسبت به نسل قبل خود نداشته و بعید به نظر می رسد که تکنولوژی اش در آینده ای نزدیک فراگیر شود. در هر صورت، می توان گفت که شما قرار نیست کابل های قدیمی خود را عوض کنید. اگر روزی تلویزیون و منبع پخشی خریداری کردید که ویدیوهای با دامنه دینامیک بالا - HDR را پشتیبانی می کردند، قادر هستید آن کابل قدیمی را به تلویزیون و منبع پخش خود متصل کرده و از تماشای ویدیوهای یاد شده لذت ببرید و البته اجازه ندهید به بهانه های مختلف و با قیمت های بالا، کابل های HDMI مخصوص به شما بفروشند.