بررسی بازی ایرانی E.T. Armies؛ جایی که محدودیت هیچ است

در چند سال اخیر، رشد و پیشرفت فزاینده ای را در میان بازی های ایرانی شاهد بوده ایم و خوش بختانه، حداقل تا مدتی نسبتا طولانی، قرار نیست از این روند رو به رشد دست برداشته شود. به لطف بازی سازان مستعد، صنعت بازی ایران حالا به جایگاهی رسیده که حرف های بسیار برای گفتن دارد و جدی گرفته می شود.

بازی E.T Armies یا ارتش های فرازمینی یکی از معدود بازی های ایرانی به شمار می رود که نه تنها به تمام استانداردهای رایج سبک خود پایبند است، بلکه جواز حضور در بازارهای خارجی و شبکه ی مطرح استیم را نیز یافته و فروش بین المللی آن تا چندی دیگر آغاز خواهد شد.

ارتش های فرازمینی بازی جدیدی است که توسط استودیوی خوش ذوق راسپینا، در سبک اول شخص شوتر تدارک دیده شده و استانداردهای این سبک محبوب را در محیطی علمی تخیلی اما کاملا ایرانی برای گیمر به ارمغان می آورد. نمایش ها و تبلیغات گسترده ی بازی، باعث شده بود که ارتش های فرازمینی، به یکی از مورد انتظارترین بازی های داخلی تبدیل شود و اکنون، بعد از سال ها و دشواری های متععد در زمینه ی نشر، بازی در بازار داخلی عرضه شده است.

ساخت بازی ارتش های فرازمینی، در دی ماه سال 90 شمسی آغاز شد و در همان سال، به صورت عمومی در نمایشگاه رسانه های دیجیتال، به نمایش درآمد. هرکسی با دیدن دموی خیره کننده ی بازی در کنار گرافیک بی نظیر آن، متوجه می شد که ارتش های فرازمینی، سال ها از صنعت بازی ایران جلوتر است و می تواند نویدبخش آینده ای روشن برای این صنعت نوپای داخلی باشد.

اگرچه ساخت بازی، اوایل سال گذشته به پایان رسید؛ اما مشکلات متععد در زمینه ی نشر و وعده های نسبتا توخالی بنیاد ملی بازی های رایانه ای، که روزگاری تنها امید بازی سازان محسوب می شد، سبب گشت که بازی با تاخیری طولانی و پس از یک سال و چند ماه، بالاخره راه خود را به بازار نه چندان جذاب داخلی باز کند.

در ادامه و برای مطالعه ی بررسی بازی ارتش های فرازمینی، با دیجیاتو همراه باشید.

در حالی که بسیاری از بازی های ایرانی، از کمبود داستان جذاب و منطقی رنج می برند، ارتش های فرازمینی داستانی نسبتا گیرا و مناسب نسبت به محتوا ارائه می دهد. البته این بدان معنا نیست که داستان ارتش های فرازمینی در سطحی عالی قرار داشته و کم و کاستی ندارد؛ اما روند آن به گونه ای است که هم به خوبی وقایع گیم پلی را توجیح و هم گیمر را راضی می کند.

داستان بازی ظاهرا از جایی آغاز می شود که جنگ هایی عظیم و هولناک میان ساکنان زمین و بر سر منابع انرژی رخ می دهد و اگرچه عده ای پیروز می شوند، اما در عوض، زمین به نابودی و زوال دچار می شود. در نهایت کار به جایی می رسد که مردم، مجبور به ترک زمین و جستجو برای منابع انرژی در سیارات دیگر می شوند.

در این میان اما، بسیاری از مردم در زمین رها می شوند و کسی به داد آن ها نمی رسد. این افراد که بازی آن ها را "طردشدگان" می نامد، ارتشی خود مختار تشکیل می دهند و در صدد انتقام از سایر ساکنین سابق زمین بر می آیند. گیمر از همان ابتدا، کنترل شخصیتی به نام "پایا" را در اختیار می گیرد. پایا یکی از اعضای گروهی به نام پارسیس است که به مبارزه با طردشدگان می پردازد.

یکی از مهم ترین المان های داستانی ارتش های فرازمینی را می توان در الهام گیری از فرهنگ و تاریخ ایران دانست. در حالی که برخی از استودیوهای ایرانی نظیر فن افزار مانور بسیاری روی اسطوره ها و مباحث تاریخی ایران می دهند، که البته به هیچ وجه عمل اشتباهی نیست، راسپینا ترجیح داده که چنین مسائلی را به شکلی متفاوت در بازی خود پیاده کند.

مثال بارز آن را، در مرحله ی نخست بازی می توان دید که یک مرحله ی کامل، در جایی که به نظر ویرانه های باقی مانده از بنای تخت جمشید است، دنبال می شود. از سوی دیگر، طراحی و شخصیت پردازی کاراکترهای اصلی به گونه ایست که به نظر می رسد سازندگان، نیم نگاهی به ویژگی های شخصیتی و چهره ی اسطوره های ایرانی داشته و آن را به شکلی مدرن و به روز شده در بازی پیاده کرده اند.

از سوی دیگر، بسیاری از نام های به کار رفته شده در بازی، کاملا ایرانی بوده و الهاماتی از نام های قدیمی ایران داشته اند. تعادل مناسب به وجود آمده بین استفاده از عناصر داستانی گذشته ایران و عناصر علمی تخیلی غربی، سبب پدید آمدن شاهکاری هنری شده که هم توجه مخاطبان داخلی را به خود جلب می کند و هم مخاطبان خارجی را تا حدی با فرهنگ و تاریخ کشور آشنا می سازد.

با توجه به این که در سال های اخیر، انتقادهای زیادی بر استفاده از عناصر داستانی کتاب شاهنامه و مسائلی از این دست صورت گرفته، این حرکت راسپینا کاملا ستودنی بوده و ترکیب فرهنگ شرق و غرب، آن هم به بهترین شکل، یکی از مهم ترین دستاوردهای استودیو راسپینا و بازی ارتش های فرازمینی تلقی می شود.

اگر بخواهیم روراست باشیم، باید گفت که گیم پلی ارتش های فرازمینی هیچ خلاقیت و نوآوری خاصی ندارد و هرآنچه در آن مشاهده می کنید، با الگوبرداری کامل از بازی های مشابه و هم سبک خارجی پدید آمده است. اما اجازه ندهید همین یک جمله شما را به اشتباه بیندازد؛ چرا که با وجود این مسئله، ارتش های فرازمینی توانسته با موفقیت به هدف والای بازی های کامپیوتری دست یابد: یعنی سرگرم کننده بودن.

گیم پلی ارتش های فرازمینی به اندازه ی فرنچایزهای بزرگ و نام آشنای صنعت بازی های کامپیوتری شامل و کامل نیست؛ اما با درنظر گیری بسیاری از محدودیت های مختلف، که مطمئنا سرمایه و تعداد افراد مشغول به کار روی پروژه، مهم ترین آن ها هستند، تمام المان های بازی به درستی در کنار یک دیگر چیده شده اند و چیزی که می توانست به فاجعه ای بزرگ تبدیل شود، حالا به بهترین شکل ممکن از آب در آمده است.

مراحل بازی روند رایج بازی های مشابه را دنبال می کنند. گیمر باید از نقطه ی الف به نقطه ب برسد و در این مسیر، به اشکال گوناگون با دشمنان به مبارزه بپردازد. محیط های هر مرحله تا حد قابل قبولی بزرگ هستند و دست گیمر در نوع پیشبرد هر یک کاملا باز است. البته طبیعی است که هر مرحله به شکلی کاملا خطی دنبال می شود اما با این حال هیچ کدام، گیمر را محدود و یا مجبور به کار خاصی نمی کنند.

چیزی که در تمام مراحل خودنمایی می کند، کارگردانی درست میزان اکشن بازی است و مشخصا سازندگان با کار خود آشنایی کامل داشته اند. نمودار اکشن و استراحت بازی به خوبی پیاده سازی شده و تعادل مناسبی میان مبارزات و استراحت گیمر وجود دارد.

البته جالب اینجاست که رفته رفته و با پیشروی هرچه بیشتر در گیم پلی، متوجه می شوید که طراحی مبارزات هم دائما شکل بهتری به خود می گیرند. در واقع، به نظر می رسد که سازندگان هم در طول ساخت بازی، به نوعی بلوغ در کار خود رسیده و دائما بهتر از قبل عمل کرده اند.

محیط های مختلفی از قبیل صحرا و پالایشگاه و غیره در بازی وجود دارد که هر یک نقشه ی کاملا متفاوتی نسبتا به دیگری ارائه می دهند و به گونه ای گیمر را به چالش می کشند. اجزای محیط به خوبی در جای خود قرار گرفته اند و گیمر را مجبور به برنامه ریزی برای تمام حرکات می کنند. همین مسئله سبب می شود که گیم پلی عمق بیشتری یابد و چیزی بیشتر از صرفا به دل دشمنان زدن را ارائه دهد.

شاید یکی از اساسی ترین مشکلات گیم پلی را بتوان در هوش مصنوعی دشمنان یافت. متاسفانه در هوش مصنوعی به کار رفته، هیچ حد وسطی وجود ندارد و دشمنان یا کاملا از موضوع پرت اند و یا به شدت گیمر را به چالش می کشند! تقریبا هیچ یک از دشمنان به تنهایی قادر به انجام کاری نیستند و از بین بردن آن ها کار چندان سختی نیست.

اما موضوع درباره ی حملات گروهی دشمنان کمی متفاوت است. خوش بختانه دشمنان به صورت گروهی عملکرد بسیار بهتری دارند و حتی گاهی از اوقات، با استراتژی های خاص خود، گیمر را محاصره و نابود می کنند. البته چنین مسئله ای به ندرت در بازی به چشم خواهد خورد اما به هرحال نکته ی قابل توجهی است.

اما بحث زمانی آزاردهنده می شود که بدانیم ظاهرا سازندگان سعی کرده اند کمبودهای هوش مصنوعی را با مقاومت بیش از حد آن ها در برابر گلوله جبران کنند؛ چرا که برای نابودی برخی از دشمنان باید چیزی بیش از نصف یک خشاب را روی آن ها خالی کنید!

تنوع نسبی و قابل قبول دشمنان، تا حدی مشکلات این چنینی را برطرف کرده است. برای مثال دشمنانی که سلاح شاتگان حمل می کنند، معمولا عملکرد بهتری دارند و احتمالا چندین و چند بار از آن ها شکست خورده و مجبور به شروع مجدد شوید. راهکارهای دیگری نیز برای جبران کمبود هوش مصنوعی وجود دارد که هر کدام به خوبی جواب داده اند.

با اشاره به این موضوع، بازهم باید خاطر نشان کرد که کارگردانی قدرتمند بازی به خوبی ضعف های موجود را از بین برده و مسلما سازندگان می دانسته اند که چطور از ظرفیت های موجود استفاده کنند.

تنوع سلاح های بازی کمی پایین است اما این مشکل با قرار دادن انواع سلاح ها نظیر شاتگان، سلاح کمری، اسنایپ و حتی در مواقعی مینی گان، برطرف شده است. ضمن این که سازندگان تمام سلاح ها را به صورت یک جا در اختیار گیمر قرار نداده اند و با پیشروی در گیم پلی و بسته به زمان درست، این سلاح ها را دریافت خواهید کرد.

اما بزرگ ترین تفاوت ارتش های فرازمینی با سایر بازی های ایرانی، زمانی آشکار می شود که بدانید بازی از بخش چندنفره آنلاین نیز بهره می برد. سرورهای بازی به گونه ای هستند که با هر سرعتی می توان در آن ها به بازی پرداخت. تا به امروز دو نقشه برای بخش چندنفره در نظر گرفته شده که امیدواریم با عرضه ی بین المللی بازی، این تعداد افزایش یابد.

در هر سرور، دو گروه طردشدگان و پارسیس وجود دارد تا 16 بازیکن می توانند در قالب دو تیم 8 نفره، به رقابت با یک دیگر بپردازند. علاوه بر سلاح های اصلی، سلاح های جانبی دیگری نیز در این بخش به چشم می خورد که استفاده از آن ها بی شباهت به Kill Streak در بازی کال آو دیوتی نیست. البته باید خاطر نشان کرد که فعلا این بخش از بازی راه اندازی نشده و باید برای تجربه ی آن، تا عرضه ی ارتش های فرازمینی روی استیم منتظر بمانید.

از نظر گرافیک، ارتش های فرازمینی نه تنها در میان بازی های ایرانی بهترین است، بلکه قدرت رقابت با بسیاری از غول های خارجی را نیز دارد. مطمئنا در لحظه ی ورود به بازی، محیط پر رنگ و لعاب آن، شما را یاد سری بازی هایی از قبیل بتلفیلد و یا حتی کرایسیس خواهد انداخت. البته مسلم است که ارتش های فرازمینی در برابر چنین بازی های عظیمی هیچ حرفی برای گفتن ندارد اما به هر حال، سازندگان از راهکارهای بسیاری برای واقع گرایانگی بازی خود استفاده کرده اند.

نورپردازی در هر محیط به شکلی زیبا و چشم گیر انجام شده؛ هرچند که گاهی ممکن است چشم گیمر را خسته کند. از سوی دیگر نیز، به لطف موتور قدرتمند آنریل، افکت های تصویری از قبیل دود و افنجار در سطح قابل قبولی قرار دارند و مطمئنا از دیدن آن ها لذت خواهید برد.

یکی از مهم ترین مشکلاتی که در نمایش های ابتدایی بازی به چشم می خورد، انیمیشن های ضعیف کاراکترها و دشمنان بود که چندان با گرافیک پر زرق و برق بازی هم خوانی نداشت. سازندگان اما به این مشکل پی بردند و آن را تا حد زیادی برطرف کرده اند. انیمیشن کاراکترها شاید در سطحی عالی قرار نداشته باشد، اما حرکات مختلفی که از آن ها دیده می شود برای یک بازی کم بودجه ی ایرانی، از حد انتظار بالاتر است.

صداگذاری و موسیقی های به کار رفته در بازی در جایگاهی عالی قرار دارند. شهریار شافعی کار ساخت موسیقی بازی را بر عهده داشته و با اینکه تا به حال نامی از وی شنیده نشده است، اما به نظر می رسد که با حرفه ی خود آشنایی کامل دارد. موسیقی های بازی به خوبی تم حماسی و علمی تخیلی بازی را منتقل می کنند و از شنیدن آن ها لذت کافی خواهید برد.

از طرف دیگر، برای صداگذاری شخصیت های اصلی از بزرگان دوبلاژ ایران نظیر بهزاد فراهانی، بهمن مفید، محمد حاتمی و چند تن دیگر دعوت به عمل آمده و شنیدن صدای این افراد در بازی، بسیار جذاب است. البته جا دارد که به برخی از ضعف های موجود در صداگذاری کاراکترها اشاره شود؛ چرا که مانند برخی دیگر از بازی های ایرانی، لحن گفتار صداگذاران چندان مناسب نیست و احتمالا صداگذاری بازی های کامپیوتری، برای آن ها مسئله ای جدید و متفاوت است که پیاده سازی آن را برایشان مشکل کرده.

جمع بندی

ارتش های فرازمینی، نمونه ی بارز یک بازی خوش ساخت و موفق ایرانی است و استودیوی راسپینا، ثابت کرد که در سخت ترین شرایط ممکن هم می توان چنین اثری عرضه کرد. در حالی که بسیاری از بازی های موفق ایرانی توسط شرکت فن افزار ساخته می شوند و جشنواره ها را درو می کنند، حضور رقیبی جدید و قدرتمند به نام راسپینا می تواند در جذابیت هر چه بیشتر بازار موثر باشد و جنبه ی رقابتی میان شرکت های بازی ساز، مطمئنا در ساخت آثار با کیفیت و استاندارد تاثیری شگرف خواهد داشت.

البته مسلم است که برای تحقق این امر، لازم است که پیش از هر چیز، بنیاد ملی بازی های رایانه ای، مقدمات کار و رقابت در شرایط مناسب و نیز برابر را فراهم آورد. امید است که با موفقیت بازی هایی نظیر ارتش های فرازمینی، بتوان حرکات جدید و موثری را از سوی بنیاد شاهد بود تا بازی سازان مستعد، بیش از این، با کوچک ترین مسائل دچار مشکل نشوند.

در نهایت باید گفت که ارتش های فرازمینی با قیمت بسیار ناچیزی در ایران منتشر شده و قرار است با قیمتی چند برابر در بازار بین المللی عرضه شود. با تهیه ی این بازی، نه تنها 4-5 ساعت به معنای واقعی کلمه سرگرم خواهید شد، بلکه نقشی هرچند کوچک در ترقی این صنعت و نیز استودیوی راسپینا ایفا خواهید کرد.

آپدیت: به گفته ی مسئولان استودیوی راسپینا، باید برای تجربه ی بخش چندنفره ی بازی تا انتشار آن روی پلتفرم استیم صبر کرد.