موجودات عجیب: حشره خواری که می تواند وزن یک انسان را تحمل کند

در سال 1910 میلادی، دو دانشمند در حالی که مشغول اکتشاف در جمهوری دموکراتیک کنگو (کنونی) بودند، با نوع عجیبی از حشره خوار پشمالو و نسبتا بزرگ برخورد کردند.

بومیان آن منطقه جانور را به سان یک قهرمان می دیدند و باور داشتند که استخوان ها، پوست یا حتی خاکسترش هم زمانی که در جنگ ها همراهشان باشد می تواند آنها را شکست ناپذیر کند.

در آن زمان، یکی از دانشمندان برای آنکه قدرت خارق العاده حشره خوار را نشان دهد، یکی از آنها را گرفته، روی زمین قرار داد و برای چند دقیقه رویش ایستاد؛ اقدامی که اگر از نزدیک شاهدش بودید یقین می یافتید باعث مرگ یا دست کم فلج شدن جانور می شود.

وقتی آن مرد از روی حیوان پایین آمد، جانور درنگی کوتاه کرده و سپس با چند تکان کوچکی که به بدن خود داد از جایش بلند شده و به سمتی رفت.

این ماجرا که شرحش در بولتن تاریخ طبیعی موزه ملی آمریکا آمده پرسش های زیادی را مطرح کرد که البته مهم ترینش این است: کدام انسانی می تواند برای چند دقیقه روی جانوری نحیف مانند این بایستد؟ و اینکه آن شخص این کار را روی چند جانور انجام داده تا به این نتیجه رسیده که حشره خوار گزندی در برابر فشار نمی بیند؟

اما شاید مهم ترین سوالی که بشود برایش جواب پیدا کرد این است: چطور موجودی که تنها 15 سانتی متر طول دارد می تواند در برابر این میزان فشار تحمل داشته باشد؟

حشره خواری که از آن حرف می زنیم، با نام حشره خوار قهرمان و زره پوش هم شناخته می شود و قدرت فوق العاده اش را از ستون فقرات بی مانندی می گیرد که با دیگر مهره داران فرق می کند و می توان گفت که در قلمرو حیوانات جالب توجه ترین ستون فقرات به شمار می رود.

اگر دست خود را روی پشت گردن تان بگذارید متوجه نوعی برآمدی در قسمت انتهایی آن خواهید شد. این ناحیه قسمتی از ستون فقرات است که ماهیچه ها و ربات ها به آن متصل می شوند. اغلب مهره داران شامل خود ما این برآمدگی را در راس هر کدام از مهره های ستون فقرات مان داریم و در برخی جانوران این برآمدگی در قسمت کناره های مهره ها دیده می شود.

براساس گفته ویلیام استنلی مدیر کلکسیون پستانداران در موزه فیلد شیکاگو، حشره خوار قهرمان اما بین 10 الی 20 عدد از این برآمدگی ها را روی مهره های ستون فقراتش دارد که از قسمت جلو و پشت مهره ها به هم چفت شده اند و همین ستون فقرات پیچیده است که قوت و توانایی جانور برای تحمل فشار را تا این اندازه بالا برده.

براساس گفته استنلی ستون فقرات این جانور به نسبت اندازه بدنش چهار برابر محکم تر از هر مهره دار دیگری است و علت آن به فرایند تکامل جانور باز می گردد: ستون فقرات حشره خوار قهرمان فرسنگ ها از هم نوعانش فاصله دارد. به بیان دیگر یک گونه معمولی از این موجود را داریم که در یک طرف طیف قرار دارد و در سمت دیگر طیف نیز گونه قهرمان وجود دارد و در این میانه، هرجانور که وجود داشته باشد فاقد ستون فقرات است.

دانشمندان باور دارند که این اختلاف فاحش از تکامل سریع ستون فقرات جانور شکل می گیرد و از آن تحت عنوان تعادل نقطه ای یاد کرده اند، زیرا همانطور که گفته شد، هیچگونه شکل میانه ای از این ستون فقرات میان دوگونه یاد شده وجود ندارد و همین مساله نشان می دهد که تکامل این حشره خوار به یکباره رخ داده است.

در سال 2012 میلادی، استنلی به کنگو سفر کرد تا در مورد انتقال بیماری در جوندگان تحقیق کند و آنجا بود که حشره خوار تازه ای را کشف کرد. استنلی جانور را با خود به موزه فیلد آورد و بعد از تحلیل DNA آن متوجه شد که مهره دار کشف شده همان حشره خوار قهرمان است و تنها کمی با نمونه اصلی اش فرق می کند.

بعد از کالبد شکافی جانور مشخص شد که ستون فقرات آن استحکام نوع قهرمان را ندارد و در نتیجه استنلی به این نتیجه رسید که گونه میانه آن را پیدا کرده است.

در واقع مشخص گردید که گونه تازه کشف شده بین هفت تا هشت مهره در ناحیه کمر خود دارد که این رقم برای حشره خوار قهرمان برابر با 10 الی 11 عدد است و نیمی از برآمدگی های موجود در آنها هم در قسمت های کناره مهره ها قرار داشتند.

البته این مهره ها مانند آنچه در ابتدا گفتیم به هم قفل شده بودند، با این همه کمی پهن تر به نظر می رسیدند. استنلی نام جانور را از روی اسم شخصی به نام Thor Holmes که الهام بخش فعالیت های تحقیقاتی اش روی پستانداران بوده، حشره خوار قهرمان تور (Thor’s hero shrew ) گذاشت.

استنلی می گوید: این گونه جدید جانوری ویژگی هایی را از خود به نمایش می گذارد که می توانستند در حد میانه باشند. یکی از احتمالات در این باره آن است که نوعی رویداد تعادل نقطه ای رخ داده یعنی ستون فقرات این حشره خوار شکلی استاندارد داشته و ناگهان اولین گونه از حشره خوار قهرمان از آن پدید آمده و این گونه ای هم که ما اخیرا کشف کرده ایم از همان تولید شده است.

بنابراین تا به اینجای کار دو گونه مختلف از حشره خوار قهرمان کشف شده اند که ستون فقرات محکمی دارند اما سوال اینجاست که چرا؟چرا ستون فقرات این جانور تا این اندازه محکم است (در حالی که برای حمل انسان خلق نشده)؟

استنلی بعد از کشف حشره خوار قهرمان تور به یاد مکالمه ای افتاده که 15 سال پیش با یکی از همکارانش به نام لاین رابینز داشته. رابینز در جریان دوران اقامت خود در آفریقا با نمونه اصلی از حشره خوار قهرمان برخورد نموده و حتی نظریه ای را هم در مورد هدف از شکل گیری این ستون فقرات در آن مطرح نموده.

رابینز گفته بود محلی ها با تکان دادن برگ های خشک نخل ها که روی زمین افتاده بودند، به دنبال لانه سوسک ها می گشته اند و همین نخلستان ها محل تکثیر حشره خوارهای قهرمان است.

فرضیه رابینز این است که حشره خوارها به شیوه ای مشابه به همین، حشرات را شکار می کنند و خود را میان برگ ها و تنه های درختان فشرده می کنند و برای کنار زدن ساقه ها و دستیابی به طعمه ها از کمر و ستون فقراتشان استفاده می کنند.

براساس گفته استنلی جانور احتمالا از این شیوه برای کنار زدن صخره ها، سنگ ها، تنه های درختان و موارد دیگر نیز استفاده می کنند و بعضا پیش می آید که جانور برای شکار مجبور است به زیر این اشیاء برود و فشار زیادی را تحمل کند. لذا استدلال دانشمندان فعلا این است که حشره خوار قهرمان برای کنار زدن این موانع سنگین و دسترسی به کرم های زیر زمینی به چنین ستون فقرات قدرتمندی نیاز دارد.