رد پای اولین سیم کارت‌های NFC در ایران

پتانسیل پرداخت‌های موبایلی در ایران دیگر مسئله‌ای فراتر از حد تصور نیست، چرا که سیم‌کارت‌هایی با تکنولوژی مبتنی بر NFC می‌توانند ضمن حفظ تمامی قابلیت‌های یک سیم کارت 4G، دستگاه‌های موبایل را تبدیل به یک کیف پول آنلاین و آفلاین سازند. این سیستم جایگزین تمام کارت‌های پلاستیکی مورد استفاده شهروندان خواهد شد و در این میان ایرانسل نوید عرضه عمومی این سیم‌کارت‌ها را تا چندماه آینده داده است.

تراکنش‌های مالی از طریق این سیستم در دنیا چندین سال است که رواج دارد

امروزه در دنیا تریلیون‌ها دلار از طریق کارت‌ها در حال گردش است و این حجم از معاملات موقعیت پر سودی برای سازمان‌هایی که پشت تکنولوژی اقتصادی این گردش‌ها قرار بگیرند فراهم می‌سازد. تکنولوژی NFC توانسته در بخش سیم‌کارت‌ها و پرداخت‌های موبایلی در چند سال اخیر پیشرفت بسزایی داشته باشد، به طوری که امروزه بیش از 50 میلیارد دلار گردش مالی توسط این سیستم در جهان صورت می‌گیرد.

این سیم‌کارت‌ها فعلا به طور آزمایشی در قزوین مورد بهره‌برداری قرار گرفته‌اند

ورود ایرانسل به این بازار از بهمن ماه سال گذشته آغاز شد، هنگامی که در سامانه‌ اتوبوسرانی شهر اهواز، شهروندان این شهر توانستند با موبایل‌های خودشان هزینه ایاب ذهاب را پرداخت نمایند. این امر آغاز راه ایرانسل در عرصه سیم‌کارت‌های NFC بود و بالاخره امسال در نمایشگاه تلکام از این سیستم به طور رسمی و عمومی رونمایی شد. ایرانسل در تلکام امسال با کمک شرکت فناپ پرداخت از راه‌حل پرداخت همراه مبتنی بر NFC پرده برداشت و وعده عرضه سراسری آن را در آینده‌ای نزدیک داد. در همین راستا «محمد فرجود»، مدیرکل کسب‌وکار سازمانی ایرانسل به دیجیاتو گفت:

با پیاده‌شدن این سیستم کشور به به عنوان «شهر هوشمند» بیش از پیش نزدیک‌تر می‌شود چرا که دیگر نیازی به هیچ کارت پلاستیکی نیست و بسیاری از شرکت‌های دولتی و خصوصی می‌توانند با اجرای طرح‌های پرداختی خود بر روی این سامانه، کار شهروندان را آسان‌تر کنند. توسعه یافتن این مسئله نیاز به یک سری زیرساخت و همچنین همکاری‌ سازمان‌هایی از جمله شهرداری و... در شهرها با ما دارد. امروزه این سیستم به طور گسترده در شهر قزوین با نام «کیپاد» در حال انجام است و به زودی در شهر مشهد نیز عرضه خواهد شد.

فرجود همچنین به لزوم تعویض سیم‌کارت‌های فعلی مشترکین با سیم‌کارت‌های جدید NFC اشاره کرد و دلیل آن را به دیجیاتو اینطور بیان کرد: «سیم‌کارت‌های فعلی باید هم از نظر ذخیره اطلاعات و همچنین امنیت بالاتر ارتقا یابند. خدمات امنیتی جدیدی جدا از مسائل امنیتی مخابراتی باید روی سیم‌کارت‌ها تعبیه شود.»

سرویس کیپاد همانطور که گفته شد در حال حاضر در شهر قزوین در حال اجراست و با کمک بانک پاسارگاد و ایرانسل و شرکت فناپ پرداخت شکل گرفته است. جالب است بدانید طبق اظهارات رییس شرکت فناپ، موبایل‌های خاموش و یا تلفن‌های همراهی که در حالت هواپیما قرار می‌گیرند هم می‌توانند پرداخت الکترونیکی را انجام دهند، البته برای پرداخت آفلاین باید مقدار شارژ پولی لازم در برنامه از پیش وجود داشته باشد. گفتنی است بازار هدف فعلی کیپاد بر اساس گفته‌های مسئولان، بازار پرداخت‌های خرد مردم یعنی پرداخت تا سقف 50 هزار تومان است.

امنیت این سیستم و اعتماد مردم به آن از بزرگترین چالش‌های این سیم‌کارت‌هاست

بزرگترین چالش فعلی، مسئله تعویض دوباره سیم‌کارت‌های ایرانسل برای مشترکین است. این شرکت در سال‌های اخیر یک بار سیم‌کارت‌های مشترکین خود را تعویض کرده بود.

در کنار تلاش ایرانسل برای ورود به بازار سیم‌کارت‌های NFC، همراه اول نیز فعلا مراحل پایلوت و آزمایشی اولیه عرضه این سیم‌کارت‌ها را تست می‌نماید گرچه سال‌ها پیش از طریق تگ‌های جیرینگ (NFC TAG) تا حدودی وارد این بازار شده بود. این تگ‌ها به صورت برچسب به پشت موبایل وصل شده و برخی عملیات‌های پرداختی ساده‌ای چون بلیت مترو و اتوبوس و... را به صورت الکترونیکی و تکنولوژی NFC انجام می‌دهند.

شاید تگ‌های جیرینگ همراه اول به معنای تام یک کیف پول موبایلی نباشند ولی تا آمدن سیم‌کارت‌های NFC به ایران توانسته‌اند تجربه‌ای ناقص ولی جذاب را از این سیستم برای کاربران به ارمغان بیاورند.

کارشناسان اقتصادی باور دارند مسئله اطمینان مردم به سیم‌کارت‌های NFC و اعتماد به امنیت آنها از بزرگترین چالش‌های این سیستم است. سوالاتی مثل اینکه آیا با دزدیده شدن موبایل هر فرد، در حقیقت کیف پول موبایلی‌اش هم به سرقت می‌رود یا خیر؟ نیز از جمله پرسش‌هایی است که به نظر می‌رسد باید درباره پاسخ آنها فکری اساسی صورت بگیرد.

واژه NFC مخفف سه کلمه Near Field Communication یا ارتباطات میدان نزدیک است. در واقع NFC نوعی ارتباطی رادیویی است که در فاصله کمتر از ۱۰ سانتیمتر بین دو دستگاه مجهز به ماژول NFC برقرار شده و انجام تراکنش را امکان پذیر می‌کند. با داشتن سیم‌کارت NFC و نصب نرم‌افزار کاربری مربوطه، می‌توان اطلاعات مربوط به کارت‌های بانکی را روی سیم‌کارت‌ها و به‌صورت امن ذخیره کرده و کلیه تراکنش‌ها و پرداخت‌ها را با نزدیک کردن گوشی به پذیرنده و بدون نیاز به وارد کردن رمز، به سرعت انجام داد.

این سرویس که بزودی در دسترس کاربران قرار خواهد گرفت باعث خواهد شد تا آنها بتوانند از طریق فناوری NFC برای پرداخت هزینه پارکومترهای سطح شهر، پرداخت‌های خود در فروشگاه‌ها و پرداخت‌های حمل و نقلی و...استفاده کنند.