بررسی بازی Frostpunk؛ تاج و تخت یخ زده

طی سال های اخیر، سوژه های مختلفی برای دلایل سخت شدن زندگی انسان در کره زمین مطرح شده است. از گرمایش هوا گرفته تا کم شدن غذا و حتی هجوم زامبی ها، همگی موضوعاتی بودند که بازی های ویدیویی و فیلم های سینمایی زیادی با محوریت آن ها ساخته شده اند. ساخته جدید شرکت لهستانی 11bit studios یعنی فراستپانک به سراغ سوژه متفاوتی رفته است.

این کمپانی در شناخته شده ترین بازی خود یعنی This War of Mine، جنگ را به عنوان یکی از تهدیدهای اصلی برای بقای بشر به تصویر کشیده بود. حال در فراستپانک، سرمای ویرانگر، چالشی است که باید به عنوان شهردار لندن خیالی در قرن 19 میلادی با آن مواجهه شویم. چالشی که با وجود سختی های زیاد، لذت بخش و حتی اعتیاد آور خواهد بود.

زمستان است

بارش های سنگین برف و سرمای هوا، در روزهای اول دلنشین بود و بسیاری از مردم شهر از این موضوع خوشحال هستند. با گذشت زمان، بر خلاف انتظار مردم، بارش برف ادامه یافته و شهرها زیر آن مدفون می شوند. مردم مجبور به کوچ از خانه های خود شده و با جمع شدن در یک کلونی تصمیم می گیرند تحت رهبری شما برای زنده ماندن تلاش کنند.

• سازنده: 11bit studios
  
• ناشر: 11bit studios
  
• پلتفرم ها: پی سی (در حال حاضر)
  
• پلتفرم بررسی: پی سی
  

از عنوانی که المان هایی از سبک هایی مانند مدیریت شهر و استراتژی همزمان را در خود جای داده، به هیچ وجه توقع داستانی عمیق نمی رود. فراستپانک هم داستان عمیقی ندارد و حتی در سناریو اصلی، قصه خاصی رخ نمی دهد. در عوض، بازی از یک روایت های کوچک و فضاسازی قدرتمند برخوردار است، روایتی که باعث می شود با این عنوان ارتباط بیشتری برقرار کرده و نجات شهروندان برایتان اهمیت زیادی پیدا کند.

با توجه به این موضوع که برای هر فردی که زیر دست شما کار می کند، هویت خاصی در نظر گرفته شده و او دغدغه های منحصر به فرد زندگی خود را دارد، سرنوشتی که هر شخص دارد برای شما مهم شده و به طور مستقیم با دغدغه های اعضای کلونی روبرو خواهید بود.

این ارتباط با درخواست مستقیم شهروندان از شما عمیق تر هم می شود. ممکن است مادری از دلتنگی خود نسبت به فرزندی که گم کرده بگوید یا کودکی به دلیل جراحت ناشی از کار، از شما درخواست استراحت یک روزه داشته باشد.

البته جدا از این تصمیم گیری های کوچک، تعیین سیاست های کلی شهر نیز تاثیر زیادی روی امید مردم به زندگی و علاقه آن ها نسبت به شما خواهد گذاشت. به طور میانگین هر چند ساعت یک بار می توانید قانون جدیدی را تعین کنید. هر کدام از این تصمیمات که در دسته های مختلفی همچون درمانی، قانون محور و وضعیت ارتباط اجتماعی مردم دسته بندی می شوند، تقریباً عواقب مخصوص به خود را داشته و تصمیم صد در صد درستی در کتاب قانون وجود ندارد و باید بالانسی نسبی را بین همه بخش ها برقرار کنید.

برای مثال، شما می توانید تصمیم به استفاده از کودکان در محیط های کاری بگیرید یا آن ها از کار معاف کنید. طبیعی است با فرستادن کودکان به معدن ها و سایر محیط های کاری، خطر مرگ آن ها تهدید کرده و در نتیجه امید مردم نیز کم می شود.

در مقابل اگر تصمیم به معاف کردن کودکان از کار بگیرید، ممکن است در میان مدت با بحران هایی نظیر کمبود منابع اصلی مواجه شوید و در نتیجه نارضایتی عمومی جدی تری، شما را تهدید کند.

طی بخش داستانی، با تعداد بالایی از این تصمیم گیری ها روبرو خواهیم بود و همه آن ها به خوبی حس و حال زندگی در یک محیط بحران زده را منتقل می کنند. توضیحاتی که برای هر ساختمان نوشته شده و حرف هایی که مهندس ها و کارگران شما بازگو می کنند، تم ناراحت کننده قدرتمندی دارند که البته میزان آن آزار دهنده نیست.

شاید تنها مشکل جدی بازی در بخش داستانی، پایان بندی آن باشد که اصلاً حس اتمام شرایط سخت و پایان چالش را به شما نخواهد داد. البته، در پایان بندی و ریتم گیم پلی بازی این مشکل وجود ندارد و در ادامه به افزایش هنرمندانه سختی فراستپانک با گذشت روزها خواهیم پرداخت.

کولاک

فراستپانک یک بازی مدیریت شهری با المان های سبک استراتژی همزمان است. جدا از مدیریت شهر و حفظ سلامت کلونی، باید ساختمان های مختلفی برای به دست آوردن منابع بسازید و برای بقا حتی مجبور به کشف سایر نقاط صعب العبور خواهید بود.

در سناریو اصلی بازی با شهر کوچکی روبرو هستید که جدا از نیاز به دوام آوردن در سرمای وحشتناک، با دغدغه های یک شهر و جامعه مردمی عادی هم روبرو است. باید با سرعت زیاد منابع موجود در بازی را جمع آوری کنید تا از سرمای هوا که با گذشت زمان بیشتر می شود، جان سالم به در ببرید.

منابع اصلی بازی زغال سنگ، چوب و فلز هستند و غذا نیز دیگر عنصر تعیین کننده حیات شهر شما است. از زغال سنگ برای تامین سوخت مورد نیاز برای تولید گرما استفاده شده و چوب نیز برای ساخت و ساز کاربرد دارد. فلز در تحقیقات حسابی به کار شما خواهد آمد و غذای خوب هم تعیین کننده سلامتی مردم شهر شما خواهد بود.

فراستپانک از همان ابتدا شما را با چالش مواجه می کند. یعنی هیچ فرصت خطا و آزمایشی حتی روی درجه سختی متوسط هم در بازی وجود ندارد. منابع اولیه به سرعت تمام می شوند و باید با پیشرفت و انجام تحقیقات که با ساخت ساختمان مربوط به خود میسر می شود، معادن و ساختمان های پیشرفته تری بسازید.

جدا از منابع، انسان ها نیز عنصر مهمی برای بقای شهر شما به شمار می روند و برای ساخت زودتر ساختمان های مختلف و به دست آوردن منابع بیشتر، نیاز به اکتشاف برای پیدا کردن سایر بازماندگان دارید.

تیم ارسالی شما به مناطق صعب العبور، می تواند کارگران، کودکان و حتی منابع مختلفی را پیدا کند. تمام این موارد باعث شده تا سرتاسر بازی پر باشد از تصمیم های ریز و درشتی که بالانس آن ها یکی از اصلی ترین نقاط قوت فراستپانک به شمار می رود.

برای مثال، وقتی بازماندگان بیشتری پیدا می شوند، می توانید آن ها را به شهر برای ساخت ساز بیشتر بفرستید. در همین لحظه، شما ملزم به تصمیم گیری هستید که این افراد با پشتیبانی تیم شما به شهر مهاجرت کنند یا تیم ارسالی ملزم به گشتن در مناطق جدید شده و افراد تازه پیدا شده، خودشان مسیر سخت را ادامه دهند.

هر کدام از این دو تصمیم، عواقب و در نتیجه تصمیم گیری های دیگری را در پی خواهد داشت. اگر افراد خودشان ملزم به طی کردن مسیر شوند، ممکن است عده ای از آن ها مجروح شده یا حتی جان خود را از دست بدهند. اگر با همراهی تیم شما این اتفاق بیفتد، سلامتی آن ها تضمین شده اما ادامه اکتشاف شما برای پیدا کردن منابع تازه، عقب می افتد.

حضور مردم بیشتر در شهر هم عواقب خودش را به دنبال دارد. شما باید غذا، گرما و محل خواب آن ها را مشخص کنید. هسته اصلی شهر جایی است که باید خانه و سایر ساختمان هایی که به گرمای بیشتری نیاز دارند را بسازید. برای ساختمان ها و خانه هایی که خارج از هسته اصلی بنا می شوند، روش های مخلتفی برای گرم شدن در دسترس قرار دارد که هر کدام از آن ها تاثیر مستقیمی روی میزان زغال سنگ مصرفی شهر خواهند گذاشت.

جزییات به طرز عجیبی در فراستپانک دیوانه کننده است. در طول بازی لحظه ای نیست که درگیر حفظ میزان امید مردم به زندگی و کنترل منابع تولیدی نباشید. با گذشت زمان، ساختمان ها و در نتیجه تصمیمات و دغدغه های جدیدی به شهر اضافه می شود که از یکنواخت شدن بازی جلوگیری می کنند.

تحقیقاتی که انجام می دهید، از تنوع بالایی بهره می برد و با انتخاب های زیادی برای تحقیق و اکتشاف روبرو خواهید بود. بالانس این تحقیقات نیز از دیگر عوامل حیاتی شهر شما محسوب می شود. این تحقیقات در بخش هایی مانند سلامتی و غذا، گرما و بنای ساختمان های جدید دسته بندی می شود.

آیتم های زیادی برای استفاده و ساختمان های زیادی برای ساختن وجود دارند. هیچ ساختمان تزیینی و ناکارآمدی در فراستپانک وجود نداشته و همه به صورت موثری در خدمت هدفی هستند.

استفاده از ساختمان های مختلف، تا بخش زیادی به نحوه مدیریت شهری شما بر می گردد. برای مثال با اضافه شدن ساختمان «کارخانه» به بازی، می توانید ابزارهای مکانیکی بزرگی بسازید که می توانند جای کارگران و مهندسان در ساختمان ها را بگیرند.

حتی ساخت این ابزارها هم با نتایج مختلفی همراه خواهد بود. برای مثال با ساخت این اجسام غول پیکر، مردم شهر از حضور آن ها ترسیده و وحشت می کنند. جایگزین کردن آن ها در ساختمان ها نیز باعث می شود بازده کاری تا حدودی کاهش یابد و در عوض شما با افراد آماده کار بیشتری برای کار در بخش های مختلف روبرو خواهید بود.

جزییات ریزی که در بازی وجود دارد، باعث نشده فراستپانک یک بازی شلوغ و در هم باشد بلکه با وجود سختی نسبتاً بالای بازی، مدیریت و برنامه ریزی برای شهر کاری لذت بخش است که حتی اگر دو سه بار اول در آن شکست بخورید، برای پیروزی خود را ملزم به شروعی دوباره خواهید دانست.

ساخت و ساز و تامین منابع تنها چالش های اصلی موجود در بازی نیستند و مدیریت مردم نیز یکی از مهم ترین بخش های فراستپانک به شمار می رود. ممکن است در صورتی که سوخت زغال سنگ شهر حتی برای مدت کوتاهی تمام شود، مردم دست به اعتصاب زده و گروه سیاسی بزرگی ضد شما شکل گیرد. در این زمان شما جدا از مواجه شدن با چالش های مدیریت شهری، وظیفه دارید با ساخت ساختمان های جدید و اعمال سیاست های تازه، مردم را از پیوستن به گروه مخالف منصرف کنید.

در زمان بروز این بحران که به احتمال زیاد در میانه های بازی خواهد بود، سازندگان به صورت هوشمندانه ای عنصر مذهب را به روند گیم پلی اضافه می کنند. با سخت تر شدن شرایط و سرد تر شدن هوا و در حالی که مردم زیادی ممکن است از مدیریت شما نا امید شده باشند، مذهب می تواند به عنوان عنصری برای افزایش و تزریق امید در جامعه، ظاهر شود.

در کنار نکات مثبت فراستپانک که این بازی را به تجربه عمیق و استانداردی تبدیل می کنند، مشکلات مهمی هم در بازی وجود دارند. برای مثال، هنگام اکتشاف در محیط با بالون، در هر بار شروع بازی، با محیط های یکسان و سناریوهای یکسانی روبرو خواهید شد که از ارزش تکرار بازی می کاهند.

از سوی دیگر هیچ بخش آموزشی خاصی در بازی وجود ندارد تا نحوه چینش صحیح ساختمان ها یا مواردی از این دست را به شما آموزش دهد و همین موضوع باعث می شود در میانه های راه ناگهان متوجه شوید که با وجود مدیریت درست منابع، به دلیل ساخت و ساز نادرست، امکان مدیریت شهر وجود ندارد.

همچنین دو سناریو دیگر بازی به اندازه سناریو اول لذت بخش نیستند و در صورتی که برای ساعاتی طولانی بخش داستانی را تجربه کرده باشید، علاقه ای به انجام آن ها نخواهید داشت.

باید گفت جزییات بالای فراستپانک در بخش های مختلف باعث شده تا این بازی به یکی از بهترین نمونه ها در سبک خود تبدیل شود اما مشکلاتی نظیر تکراری بودن برخی از اتفاق ها از ارزش تکرار بازی می کاهند.

روی خوش سرما

فراستپانک در زمینه گرافیک فنی و طراحی هنری هم دستاورد مهمی محسوب می شود. انیمیشن های بارش برف و محیط های یخ زده بازی جالب و گیرا هستند. عبور مردم در راه های برفی برای جمع آوری منابع، چهره شهر طی ساعت های پایانی روز و زمانی که موتورهای بخار روشن شده، همگی زیبا هستند. ساختمان ها، لباس مردم و منوهای بازی هم از تم ویکتوریایی جالبی بهره می برند که شباهتی هم به سری بازی موفق آرکین استودیو یعنی Dishonored دارد.

البته ای کاش امکان زوم بیشتر در محیط بازی وجود داشت تا امکان تماشا و لذت بردن بیشتر از زندگی مردم فراهم شود. در بخش موسیقی و صداگذاری هم 11bit studio کار خود را به درستی انجام داده و موسیقی متن بازی و صداهای محیطی، فضاسازی قدرتمندی را در فراستپانک ایجاد کرده اند. البته شاید بتوان از کمبود تعداد موسیقی ها کمی خرده گرفت.

فراستپانک که به نوعی دنباله ای معنوی بر دیگر بازی شناخته 11bit studios یعنی This War of Mine است، تجربه لذت بخش بازی پیشین را کامل کرده و بازی عمیق تر و بزرگ تری به حساب می آید.

در نهایت باید گفت فراستپانک تجربه بسیار خوبی برای افرادی است که می خواهند سبک استراتژیک و مدیریت شهری را با تم متفاوتی تجربه کنند و به طور قطع این دسته لذت زیادی از این بازی خواهند برد.

جزییات فوق العاده بالا، انتخاب های گوناگون، طراحی هنری و فنی قوی و نوآوری های متعدد بازی باعث شده تا این عنوان تجربه منحصر به فرد و ارزشمندی باشد. البته نبود راهنمای مناسب برای تازه کارها و کمبود محتوای بازی در بعضی از بخش های اصلی شاید باعث شود عده ای به اندازه کافی از تجربه فراستپانک لذت نبرند.