راهکارهایی هوشمندانه برای تقویت تمرکز حواس

این‌ روزها هوا گرم شده و هر از گاهی هوایی بهاری، شهر و کشورمان را دل انگیزتر از همیشه کرده است اما از آنجایی که به خردادماه یعنی ماه امتحانات رسیده‌ایم و تا فصل کنکور نیز چیزی نمانده بسیاری از نوجوانان و جوانان نمی توانند از این هوا لذت ببرند. آنها مجبور هر روز جزوات و کتاب‌هایشان را مرور کنند تا بتوانند نتیجه‌ی مناسبی از امتحانات خود بگیرند. همین نگرانی موجب می‌شود که آنها یکی از مهترین مسائل موجود در زمینه درست امتحان دادن یعنی تقویت تمرکز را فراموش می‌کنند.

تمرکز هنگام درس خواندن و علی الخصوص سر جلسه‌ی امتحان می‌تواند بسیاری از دانش آموزان را خوشبخت کند. حتی اگر شما تمام کتابهایتان را ۳ مرتبه مرور کرده باشید اما سر جلسه‌ی امتحان نتوانید تمرکز خودتان را حفظ کنید، بدون شک دچار مشکل شده و نمی‌توانید جواب‌های کاملی به سئوالات بدهید. از سوی دیگر حتی اگر نتوانسته باشید جزوات را مرور کنید، اگر تمرکز کنید خواهید توانست نکاتی را جسته گریخته به یاد آروده و جواب‌های قابل قبولی ارائه دهید.

خوشبختانه راهکاری‌های هوشمندانه‌ی زیادی برای تقویت تمرکز و عدم حواس‌پرتی وجود دارد که می‌توان با تکیه بر آنها و به کار بستنشان، این توانایی را کسب کرده و در مواقع مورد نیاز به سراغش رفت:

به حواس پرتی‌ هایتان غلبه کنید

اینکه حواستان پرت بشود، مسئله‌ی بدی نیست. حتی در برخی مواقع ممکن است باعث شود از شرایط خاصی جان سالم به درد ببرید اما در بسیاری از مواقع نیاز است که این مشکل رفع شود. یکی بدترین کارها که موجب می‌شود حواستان سریعاً پرت شود، انجام دادن هم زمان چندکار با هم یا  Multitask است. این مسئله موجب می‌شود تمرکزتان روی چند هدف تقسیم شود و نتیجه آنچنان مطلوبی هم به ارمغان نیاید.

جالب اینجاست برخی در سکوت تمرکز بیشتری دارند اما در مقابل گروهی دیگر، در شلوغی و سروصدا متمرکزترند. به همین دلیل بسیار مهم است که صدا و موسیقی مناسب برای فراهم آمدن تمرکزتان را سریعا بیابید و از آن بهره ببرید.

برای فعالیت مغزتان خوراک مناسب فراهم کنید

اصولاً وقتی گرسنه هستید، نمی‌توانید ذهنتان را متمرکز کرده و حواستان بلافاصله پرت می‌شود. در این مواقع بهتر است که سریعاً خوراک مناسبی برای بدن و مغزتان فراهم کنید. خوراکی‌های مقوی و سبک می تواند بهترین گزینه برای این مسئله باشند.

به همین دلیل پزشکان توصیه می‌کنند که میوه و سبزی زیادی در رژیم خود داشته باشید تا بتوانید قند و ویتامین مورد نیازتان را فراهم کنید. از طرفی باید از قند و شکر و کربوهیدرات های فرآوری شده دوری کنید چون به یک باره قند خونتان را بالا می‌برند اما مواد مغذی مطلوبی در آنها وجود ندارد.

امگا ۳، ادویه جات و گیاهای دارویی، روغن‌های گیاهی نظیر زیتون و نارگیل نیز می‌توانند مفید باشند. کافئین نیز اگر به مقدار کم مصرف شود می تواند در برخی مواقع اثرات خوبی بگذارد اما نباید در مصرفش زیاده‌روی کرد.

دوپامین موجود در بدن را ثابت نگه دارید

انتقال دهنده های عصبی، موادی شیمیایی هستند که سلول‌های مغز با استفاده از آنها سعی می کنند با یکدیگر ارتباط برقرار کنند. یکی از مهترین آنها دوپامین است. دوپامین هورمونی است که به افراد پیام «بلند شو و فعالیت کن» را مخابره می کند. اگر نمی توانید تمرکز کنید مسلماً دوپامین خونتان کم شده است. انرژی پایین، بی حالی و کلافگی از نشانه های دوپامین پایین است.

در این مواقع بهتر است از شکلات، کافئین یا موارد مشابه استفاده کرد تا بهترین نتیجه را کسب نمود. راه بسیار مناسب دیگر که از خوردن بسیار بهتر است، ورزش مداوم است. در این مواقع بدن برای تامین انرژی مورد نیاز خود برای فعالیت های ورزشی مجبور می‌شود که مقادیر زیادی از دوپامین تولید کند. پیاده روی تند، یوگا، تای چی یا فعالیت‌های دیگر می‌تواند دوپامین مورد نظرتان را تهیه کند.

با مدیتیشن  استرستان را مدیریت کنید

اگر در انجام فعالیتتان یا درس خواندن محدودیت زمانی داشته باشید، متوجه خواهید شد که استرس می‌تواند در برخی مواقع به علت تولید آدرنالین در بدن موجب تقویت تمرکز بشود اما در طولانی مدت اثرات مطلوبی نمی‌گذارد چرا که استرس همیشگی به سلول‌های ذهن آسیب می‌زند و ممکن است در طولانی مدت موجب افسردگی، اضطراب، بی خوابی و حواس پرتی بشود.

بهترین تکنیک برای مقابله با استرس می‌تواند مدیتیشن باشد. هزاران پژوهش صورت گرفته در این محبث اثبات کرده که مدیتیشن نه تنها میٰ‌تواند استرس را از بین ببرد بلکه قادر است سلامتی و تقویت تمرکز را در پی داشته باشد.  تنفس مناسب هم یکی از راهکارهای کاربردی برای رسیدن به تمرکز به شمار می‌رود

نگذارید ذهن خسته شده و حوصله‌تان سر برود

بسیاری از مطالب به قدری خسته کننده هستند که نمی‌توانید حین مطالعه‌ی آنها تمرکزتان را  حفظ کنید. در این مواقع می‌توانید تکنیک‌هایی نظیر جویدن آدامس، خوردن قرص‌های خوشبو کننده را استفاده کنید تا با درگیر کردن عضلات فک، بتوانید ذهنتان را کنترل کنید.

طرح کشیدن نیز می‌توانید به ذهن خسته کمی آرامش بدهد. از طرفی یادداشت برداری می‌تواند راهی مناسب برای بدست آوردن تمرکز و هدفی تازه از درس خواندن باشد.

بهترین میانبر برای تقویت تمرکز چیست؟

اگر برای شما تمرکز در فعالیت‌های روزانه مشکل است، می‌توانید از تکنیک پومودورو استفاده‌ کنید. این تکنیک به شما کمک می‌کند که بدون توجه به عوامل بیرونی روی فعالیت خود تمرکز کرده و در فواصل زمانی کوتاه، کارهای بیشتری انجام دهید.

تکنیک پومودورو یکی از روش‌های‌ مدیریت زمان، ابداع‌شده توسط «فرانچسکو چیریلو» است. طبق این روش بهترین تکه زمانی برای کار کردن ۲۵ دقیقه است. فرد پس از ۲۵ دقیقه کار باید برای مدت کوتاهی مثلاً ۳ تا ۵ دقیقه استراحت کند.

در این فن، هر بازه زمانی ۲۵ دقیقه‌ای یک پومودورو نامیده می‌شود و پس از هر چهار پومودورو یک استراحت طولانی‌تر ۱۵ تا ۲۰ دقیقه‌ای وجود دارد.

شاید از نظر شما این گونه کار کردن عجیب به نظر برسد اما محققان دریافته‌اند که با استفاده از این روش می‌توان به ذهن خسته استراحت داد و در عین حال زمان‌های تلف شده را کاهش داد.