نقد انیمیشن Grinch؛ چگونه گرینچ کریسمس را دزدید

انیمیشن Grinch اقتباس جدیدیست از کتابی که کودکان موقع کریسمس آن را می‌خوانند و در آن بیشتر و بیشتر به ارزش دوستی و در کنار هم بودن پی‌ می‌برند. این اثر با مفاهیم مثبت درون بطن خود می‌تواند یکی از بهترین گزینه‌ها برای دیدن کنار کودکان باشد، برای بررسی بیشتر انیمیشن Grinch با دیجیاتو همراه باشید.

دکتر سئوس نویسنده بسیار معروف آمریکاییست و در طول دوران حیات خویش بیش از ۵۰ کتاب برای کودکان نوشت. او سال ۱۹۹۱ درگذشت ولیکن همچنان کتاب‌هایش از فروش فوق‌العاده‌ای و محبوبیت بالایی به سر می‌برند و هالیوود نیز در سال‌های اخیر بیکار ننشسته و شروع به ساخت آثار اقتباسی از روی کتاب‌های او کرده است.

اولین نشانه‌ای که هالیوود آن را هدف گرفت، کاراکتر گرینچ بود؛ یک موجود سبز رنگ پشمالو که در سال ۱۹۵۷ در یکی از کتاب‌های دکتر سئوس متولد شده بود و در سال ۲۰۰۰، استودیو یونیورسال فیلمی با شرکت جیم کری از روی این کاراکتر ساخت. گرینچ اما کماکان محبوبیت خود را در بین کودکان حفظ کرده و کم کم شبیه به یک قصه کلاسیک و قدیمی شده، از همین رو انیمیشن Grinch نیز در دستور تولید استودیو یونیورسال قرار گرفت و با نزدیک شدن به کریسمس،این انیمیشن روانه اکران سینماها شده است.

• کارگردان: اسکات موزیر، یارو چینی
• استودیو تهیه کننده: یونیورسال پیکچرز
• صداپیشگان: بندیکت کامبربچ، راشیدا جونز، پریل ویلیامز
• بودجه: بین 75 تا 125 میلیون دلار

استودیو Illumination Entertainment که با ساخت انیمیشن‌های از من متنفر باش و مینیون‌ها شهرت پیدا کرده، مامور ساخت آثار اقتباسی از کتب دکتر سئوس شده و از سال ۲۰۱۲ ماموریت خود را آغاز کرده است. انیمیشن Lorax اولین کار این استودیو در این زمینه بود که با استقبال خوب منتقدان و گیشه روبرو شد و مفاهیم آموزشی در آن توانست والدین سرتاسر دنیا را راضی نگه‌ دارد. اصولا آثار دکتر سئوس حاوی پیام‌های آموزشی زیادی هستند که در زیباترین و بهترین قالب داستان ارائه می‌شوند و بدون آنکه آنچنان لحن شعاری داشته باشند، حرف خود را به دل مخاطب راه می‌دهد.

بعد از انیمیشن Lorax، پروژه گرینچ استارت زده شد و تصمیم بر این شد که هیولای سبز متنفر از کریسمس، کاراکتر قهرمان انیمیشن بعدی آنها باشد. همچنین «یارو چینی» که در نقش دستیار کارگردان انیمیشن دیگر استودیو Illumination یعنی Secret Life Of Pets ظاهر شده بود، این بار خود در مقام کارگردان اثر نشسته است.

صداگذاری گرینچ نیز به بندیکت کامبربچ رسید؛ بازیگری که احتمالا او را از نقش آفرینی‌اش در سریال شرلوک هولمز و یا در هیبت ابرقهرمان مارول، دکتر استرنج، بشناسید. کامبربچ در زمینه صداگذاری هم شاهکاری را در کارنامه هنری خود دارد که شاید از آن اطلاعی نداشته باشید، او صداپیشه اژدهای اسماگ در سه گانه هابیت، دنباله ارباب حلقه‌ها، بوده و ثابت کرده که می‌تواند در امر دوبلوری نیز همانند بازیگری‌اش، قدرتمند ظاهر شود. جدا از سه گانه هابیت، او وظیفه نریشین چندین مستند و کتاب صوتی را نیز برعهده داشته است و کاملا با این بخش از هنر بازیگری آشناست.

یکی از برگ‌های برنده اصلی انیمیشن Grinch نیز همین صدای کامبربچ است که به زیبایی روی گرینچ نشسته و توانسته دیالوگ‌ها را به طرز بامزه‌ای ادا کند و شخصیت دوگانه این ضدقهرمان دوست داشتنی را به خوبی نمایان سازد. گرینچ، موجود سبز رنگیست که در کنار یک روستا به اسم Whoville زندگی می‌کند و خودش را از اهالی شاد این روستا در مصونیت نگه داشته است.

او در دل کوه‌های کنار روستا برای خود خانه‌ای دارد و به همراه تنها یار و همدمش، سگی به نام مکس، روزگار خود را سپری می‌کند و با همه عالم و آدم درگیر است. گرینچ یک غر غروی تمام عیار است که حس تنفر از سر و رویش می‌بارد و قبلش سه برابر کوچکتر از چیزیست که باید باشد و احتمالا به همین دلیل، نمی‌تواند هیچکس و هیچ چیزی را دوست داشته باشد.

بیشترین چیزی که گرینچ از آن نفرت دارد، جشن سال نوی میلادی و ایام کریسمس است، او از اینکه مردم در تکاپوی جشن کریسمس هستند انزجار دارد و مجبور می‌شود برای تهیه مایحتاج زندگی‌اش، در نزدیکی این تعطیلات سری به روستا بزند و خریدهایی کند. در همین سر زدن کوتاه او به روستا متوجه می‌شود که قرار است کریسمس امسال به طرز ویژه‌ای برگزار شود و چندین برابر از سال‌های گذشته با‌شکوه‌تر باشد، این خبر باعث می‌شود که گرینچ کهیر بزند و از خود بی‌خود شود. او نمی‌داند باید در مقابل هیولای کریسمس چه کند و می‌داند که اگر این جشن با ابعاد بسیار بزرگتری برگزار شود، او از نفرت بیش از حد دق خواهد کرد و برای همین تصمیم می‌گیرد که نگذارد جشن کریسمس امسال اهالی روستا، درست برگزار شود...

• از روی فیلم سینمایی گرینچ محصول سال 2000 یک بازی ویدیویی ساخته شد که برای کنسول‌های دریم‌کست، پلیس استیشن و ویندوز و البته کنسول دستی گیم بوی کالر نیز عرضه شد.
• 
• بازی تا حد زیادی به خط داستانی فیلم وفادار بود ولی ماموریت‌های متنوع و مختلفی نیز برای گرینچ در نظر گرفته شده بود. این بازی از نظر منتقدین امتیازات کمی بیشتر از متوسط دریافت کرد و سال‌ها بعد در سال 2007 نیز یک بازی دیگر تحت نام گرینچ برای کنسول دستی Nintendo Ds عرضه شد که مستقیما از کتاب و شخصیت‌های کتاب اقتباس شده بود. نسخه دی اس بازی برخلاف عنوان قبلی از گرافیکی دو بعدی بهره می‌برد و بیشتر حول مراحل دزدیدن وسایل کریسمس خانه‌ها می‌چرخید تا ماموریت‌های جانبی و خط داستانی کتاب.

پرل ویلیامز خواننده روایتگر داستان انیمیشن گرینچ هست و روایت خود را همانند آثار دکتر سئوس به صورت شعر و جملاتی موزون می‌خواند. کتب دکتر سئوس به دلیل داشتن این اشعار و جملات هم وزن و قافیه‌دار، خوانش بسیار روان و جذابی را برای کودکان به همراه دارد و خالقین انیمیشن Grinch توانسته‌اند که همین لحن صاف و ساده را نیز در انیمیشن خود پیاده سازی کنند.

این بار برخلاف عنوان قبلی این استودیو یعنی لوراکس، انیمیشن آنچنان روی موزیکال بودن مانور نمی‌دهد و ترانه‌هایی که در آن شنیده می‌شود از زبان کاراکترها نیست و قطعات موسیقی هستند که اکثر آنها بازخوانی و بازسازی ترانه‌های معروف کریسمس همچون جینگل بلز هستند. البته در این میان قطعه معروف You're a Mean One, Mr. Grinch نیز بازخوانی شده است و سبک و سیاق جاز این آثار با شخصیت غرولند کنان گرینچ، همخوانی جالبی گرفته است.

انیمیشن Grinch بر اساس کتابی ساخته شده که نهایتا ۷۰ صفحه دارد و از این تعداد صفحه، بازهم نهایتا صد خط جمله در می‌آید و بیشتر حجم کتاب به تصویرسازی اثر پرداخته است. سازندگان نیز با علم بر این موضوع، داستان خود را زیاد کش نداده‌اند و از اینکه بخواهند افسانه گرینچ را همانند فیلم ساخته ۲۰۰۰ استودیو یونیورسال، دستخوش تغییرات زیادی کنند، حذر کرده‌اند. آنها همچنین در طراحی‌های خود بسیار وفادارانه به کتاب عمل کرده‌اند و با مقایسه هیبت کاراکترهای آنها و طراحی‌های اصیل خود کتاب دکتر سئوس، شباهت‌های فوق‌العاده‌ای پیدا می‌کنید. پس می‌توان به جرات گفت که سازندگان از ماموریت تبدیل کردن این نقاشی‌های دو بعدی به یک اثر سه بعدی، کاملا سربلند بیرون آمده‌اند.

• گرینچ تاکنون بارها و بارها تبدیل به انیمیشن کوتاه شده است. اولین بار در سال 1966 یک انیمیشن کوتاه سیاه و سفید بر اساس آن ساخته شد و یازده سال پس از آن در یک برنامه ویژه شب هالووین انیمیشنی تحت نام Grinch Night از روی آن ساخته و پخش شددر سال 1982 نیز گرینچ و شخصیت دیگری از دنیای دکتر سئوس یعنی گربه در کلاه در یک انیمیشن کوتاه گردهم آمدند.

گرینچ شخصیت اول و آخر این انیمیشن است و تمامی داستان روی دوش اوست و به همین دلیل هم تمام بار طنز و... فیلم نیز به دوش کامبربچ گذاشته شده است. گرینچ و کارهایش واقعا نفرت‌انگیز هستند و تماشاگر از اینکه او را در حین آزار و اذیت شهروندان روستا می‌بیند، واقعا لجش در می‌آید. اما صداپیشگی قهارانه کامبربچ توانسته از دل گرینچ نیز به ما آگاهی دهد و به مخاطب بفهماند که چرا او تبدیل به چنین شخصیت نفرت انگیزی شده و دلمان برایش بسوزد. شخصیت پردازی خود کاراکتر گرینچ و البته سگ بامزه او،مکس، تماشایی از آب در آمده ولی باقی شخصیت‌ها به خاطر مدت زمان کم انیمیشن، پرداخت خوبی ندارند.

گرچه داستان کوتاه انیمیشن باعث می‌شود که بسیار کم به این موضوع پرداخته شود و دگرگونی‌های این شخصیت نیز بسیار ناگهانی و غیرمنطقی رخ بدهد، اما باید حواسمان باشد با یک اثر مختص کودکان روبرو هستیم و خواستار داستان پیچیده بودن در آن، کمی تا قسمتی غیرمنطقی است.

آثار دکتر سئوس مخصوص بچه‌ها هستند و استودیو Illumination Entertainment هم این را سرلوحه آثار اقتباسی از روی کتب او قرار داده است. در حقیقت انیمیشن Grinch یکی از سالم‌ترین انیمیشن‌ها با کمدی سالم و پیام‌های اخلاقی بسیار تاثیرگذار است که قطعا هر والدینی را بعد از تماشای آن کنار کودکش، راضی نگه می‌دارد.

انیمیشن Grinch در سالی اکران شده که انیمیشن خوب در آن کم دیده شده و با قحطی عناوین قابل تقدیر روبرو هستیم، این اثر هم گرچه به پای انیمیشن لوراکس نمی‌رسد ولی در این بیابان امسال حکم لنگه کفش را دارد و می‌تواند گلیم خودش را از آب بیرون بکشد و مخاطبین کم سن و سالش و همراهان آنها را سرگرم کند. ضمن اینکه برای بار چندم تاکید می‌کنم انیمیشن Grinch متعلق به بندیکت کامبربچ هست و بس، او ستاره این اثر محسوب می‌شود.