مرثیه ای برای سدان ها؛ چرا خودروسازان مختلف به سمت مدل های شاسی رفته اند؟

از گذشته نسبتا دور تا همین چند سال پیش، وقتی قرار بر خرید خودرو بود، بیشتر افراد به سراغ مدل های سدان می رفتند. این دسته از خودروها در مجموع تطابق بیشتری با شرایط و نیازهای مشتریان داشتند، به همین جهت محبوب تر و پرفروش تر از بقیه مدل ها ظاهر می شدند.

اما چند سالی می شود که ساکنین کره خاکی تمایل بیشتری به سمت کراس اوورها و خودروهای شاسی بلند پیدا کرده اند. این پدیده یک روند جهانی بوده و تقریبا در تمامی کشورها از جمله ایران قابل مشاهده است.

نگاهی به آمار فروش شرکت های مختلف در سال 2018 نشان می دهد که محبوبیت مدل های شاسی بلند شتاب بیشتری به خود گرفته و بازار این دسته از خودروها به شدت داغِ داغ است. اینک وضعیت در بین خودروسازان به شکلی است که می توان گفت هر که مدل شاسی بلندش بیش، فروشش بیشتر!

با توجه به شرایط موجود، دلیل تولد مدل هایی مثل لامبورگینی اوروس، بنتلی بنتایگا، رولزرویس کالینان از یک سو و مرگ مدل هایی مثل شورولت ایمپالا، بیوک لاکراس و فورد فیوژن واضح تر و قابل درک تر می شود. به طور خلاصه این سلیقه و انتخاب مشتری است که در یک محیط رقابتی خودروسازان را به تغییر استراتژی وادار کرده و به نوعی برای آنها تعیین تکلیف می کند.

حال یک سوال مهم پیش می آید و آن اینکه آیا رویگردانی از سدان ها و استقبال از شاسی بلندها حرکتی درست و منطقی است یا تب موقتی است که به زودی فروکش خواهد کرد؟ در مطلب حاضر قصد داریم با بررسی چند عامل به این سوال پاسخ دهیم. اگر این موضوع برایتان جذابیت دارد، دعوت می کنیم در ادامه با ما همراه باشید.

برخی از طرفداران خودروهای سواری معتقدند که علاقه به مدل های SUV یک تب زودگذر است که ریشه در قیمت پایین سوخت دارد. به عقیده این دسته در صورت افزایش قیمت سوخت، دارندگان خودروهای شاسی بلند و کراس اوور متضرر شده و دوباره به سراغ اتومبیل های سواری باز خواهند گشت.

آنها برای اثبات حرف خود به اواخر دهه 90 میلادی اشاره می کنند، زمانی که با کاهش قیمت سوخت، شاسی بلندهایی مثل شورولت تاهو و فورد Expedition با استقبال بسیار بالایی مواجه شدند. اما در میانه های دهه اول قرن بیست و یکم، با بالا رفتن قیمت سوخت، دارندگان این مدل ها با فروش خودروی خود به دنبال هاچبک کوچکی مثل فورد فوکوس بودند.

در پاسخ به این دسته باید گفت تفاوتی اساسی بین این برهه زمانی و ده یا بیست سال پیش وجود دارد. در آن دوران شاسی بلندهای تولیدی مصرف سوخت بسیار بالاتری نسبت به اتومبیل های سواری داشتند، ولی در زمان کنونی اینگونه نبوده و به لحاظ مصرف سوخت اختلاف زیادی بین دو کلاس دیده نمی شود.

برای مثال سه شاسی بلند پرفروش کنونی بازار ایالات متحده نیسان روگ (بخوانید اکس تریل)، تویوتا RAV4 و هوندا CR-V در هر صد کیلومتر به ترتیب 8.4، 8.7 و 8.1 سوخت مصرف می کنند؛ حال آنکه این رقم برای خودروهای سواری کوچکی مثل هوندا سیویک و تویوتا کرولا بین تقریبا 7 الی 8 لیتر متغیر است.

با این حساب باید گفت اگر چه در گذشته مصرف سوخت شاسی بلندها تقریبا دو برابر خودروهای سواری بود و می توانست انتخاب مشتریان را تا حد زیادی تحت تاثیر قرار دهد، اما با پیشرفت های حاصل شده اختلاف موجود تا حدود 90 درصد کاهش یافته و میزان مصرف سوخت دیگر مثل سابق یک فاکتور تعیین کننده نیست.

علاوه بر این موضوع باید به فاکتورهایی از قبیل کابین جادارتر، کاربردهای زیادتر، توانایی های حرکتی بهتر در مسیرهای خارج جاده و حس ایمنی بیشتر برای خودروهای شاسی بلند و کراس اوور اشاره کرد. آنطور که وضعیت بازار حکایت می کند، مشتریان این مزایا را به ده درصد مصرف سوخت بیشتر ترجیح می دهند.

در هر صورت حتی با فرض اینکه قیمت بنزین در آینده افزایش قابل ملاحظه ای خواهد داشت، خیلی بعید به نظر می رسد که دارندگان مدل های شاسی بلند، نسبت به تعویض خودروی خود با یک مدل سواری اقدام کنند.

باید این حقیقت را پذیرفت که سلیقه مشتریان عوض شده و بازار به SUV های بیشتری نیاز دارد، بنابراین خودروسازان برای بقا چاره ای جز سازگاری و تطبیق با این تغییر بزرگ پیش روی خود نمی بینند.

مساله مهم دیگری اینکه حتما اطلاع دارید این روزها ایده به اشتراک گذاری وسایل نقلیه به شدت رو به گسترش و شرکت های متعددی در این زمینه فعالیت می کنند. از طرف دیگر فناوری خودران نیز در کانون توجه اکثر خودروسازان مطرح قرار گرفته و دیر یا زود بالاخره واژه راننده مفهوم خود را از دست خواهد داد.

عدم تمایل شهروندان برای خرید و نگهداری خودرو، یکی از پیامدهایی است که این انقلاب در پی خواهد داشت. در این حالت رفته رفته تقاضا برای اتومبیل های شخصی افت کرده و خودروسازان با چالشی اساسی روبرو خواهند شد.

با توجه به این موارد، برخی از کارشناسان معتقدند که فروش خودرو در جهان الان به اوج خود رسیده و از دهه بعدی روندی نزولی به خود خواهد گرفت. در این حالت خودروسازان وارد بحران شده و رقابت شدیدتری بین آنها ایجاد خواهد شد. این رقابت منجر به حذف برخی مدل ها شده و حتی می تواند به دلیل کوچک تر شدن بازارها سبب ورشکستگی بعضی از خودروسازان شود.

حال خود را به عنوان مدیرعامل یکی از شرکت های خودروساز تصور کنید. شما می بینید که از یک سو مشتریان خودروهای شاسی بلند را بیشتر می پسندند و از سوی دیگر در آینده نزدیک به احتمال زیاد فروش اتومبیل دشوارتر از قبل خواهد شد. در چنین شرایطی تصمیم می گیرید کدام مدل ها را از سبد محصولات خود حذف کنید؟

جواب واضح است: اتومبیل های سواری، زیرا مشتریان به مدل های شاسی بلند و کراس اوور علاقه مند هستند و شما باید از این فرصت برای بهبود شرایط کنونی و آماده شدن برای سال های سخت، استفاده کنید.

این درست است که اتومبیل های سواری لذت رانندگی بیشتری دارند و راندن آنها حس و هیجان بهتری به راننده منتقل می کند، اما مزایایی که برای مدل های شاسی بلند برشمردیم، برای عموم مردم مهم تر از فاکتور لذت رانندگی هستند.

فراموش نکنیم که خودروسازان مثل سایر شرکت ها، برای بقا نیازمند فروش محصولات خود هستند. وقتی که مدل های شاسی بلند بیشتر به فروش می رسند و در مقابل روز به روز از میزان مشتریان اتومبیل های سواری کاسته می شود، چه دلیلی بر توسعه و تولید سدان های جدید وجود دارد؟ آیا راضی کردن طرفداران لذت رانندگی که بخش کوچک تری از بازار را تشکیل می دهند، ضامن بقای یک شرکت خودروساز خواهد بود؟

با در نظر گرفتن همه جوانب باید گفت حرکت کمپانی های مختلف به سمت مدل های SUV یک تصمیم درست و هوشمندانه بوده و هر خودروسازی که در مقیاس جهانی فعالیت می کند، در صورت عقب ماندن از این قافله زودتر به پایان خط خواهد رسید. با چنین نگرشی یک سوال مهم دیگر به ذهن خطور می کند و آن اینکه آیا می توان جهان خودرو را بدون سدان مهیج و جذابی مثل ب ام و سری 3 تصور کرد؟

ناگفته نماند میزان فروش اتومبیل های شاسی بلند از 32 درصد در سال 2012 به بیش از 45 درصد در سال 2018 افزایش یافته است.