نشانه ای دیگر از ادغام قریب الوقوع سرویس های فیسبوک؛ تدوین سیاست حریم خصوصی تازه توسط زاکربرگ

در سال ۲۰۱۲ که سهام فیسبوک به صورت عمومی به بازار بورس عرضه شد زاکربرگ ماموریت این شرکت را تبدیل کردن دنیا به جایی «بازتر و هوشمندتر» اعلام کرد. او در نامه اش چنین نوشت:

[به لطف فیسبوک] کسب و کارها قابل اعتمادتر خواهند بود، روابط انسانی قوی تر و دولت ها مسئولیت پذیرتر. دنیای بازتر دنیای بهتری است.

مدیرعامل فیسبوک حالا ادعا می کند که تغییر بزرگی در این دیدگاهش ایجاد شده:

وی در مقاله ای ۳۲۰۰ کلمه ای که با عنوان چشم انداز شبکه های اجتماعی با تمرکز بر حریم خصوصی در اکانت فیسبوک خود منتشر کرد اعلام نمود می خواهد «پلتفرم ساده تری بسازد که حفظ حریم خصوصی نیز اولویت نخست آن باشد». او در کمال تعجب ادامه مطلب خود را اینطور نوشته:

مردم این روزها می خواهند که در اتاق های نشیمن دیجیتالی به صورت خصوصی با هم در ارتباط باشند.

زاکربرگ می خواهد پلتفرم ساده تری بسازد که حفظ حریم خصوصی اولویت نخست آن است

زاکربرگ این مقاله را طوری به رشته تحریر در آورده که در انتهای آن خوانند ناخودآگاه اینطور نتیجه گیری می کند که اگر قرار باشد از حریم خصوصی اش حفاظت گردد فیسبوک چاره ای جز تفکیک شدن به بخش های مختلف ندارد. در کمال تعجب اما زاکربرگ سعی دارد اینطور به مخاطبانش القا کند که تنها راه برای حفظ حریم خصوصی شان ادغام شدن سرویس های مختلف آن شامل اینستاگرام و واتس اپ با فیسبوک است.

در مورد این شبکه اجتماعی که البته این روزها به کمترین میزان محبوبیت خود در ایران رسیده باید بگوییم در سطح دنیا آنقدر رشد کرد که حالا برای خود دسته بندی های مختلفی دارد. فیسبوک همزمان یک روزنامه، اداره پست و مرکز تبادل ارتباطات تلفنی است. فیسبوک تریبونی برای مناقشات سیاسی است و همزمان می شود با آن رقابت های ورزشی را دنبال کرد. فیسبوک همچنین به عنوان یکی از رسالت های اولیه خود یک آلبوم عکس بسیار بزرگ است که همگی این امکانات را زیر یک چتر برای مخاطبانش گرد هم آورده است.

فیسبوک شرکتی است که سال گذشته بالغ بر ۵۵ میلیارد دلار از بخش تبلیغات درآمد داشته است و حاشیه سود آن نیز برابر با ۴۵ درصد عنوان گردید. با در نظر داشتن آنچه گفته شد فیسبوک یکی از سودده ترین کسب و کارها در تاریخ بشر محسوب می شود.

در ادامه این مطلب بلند بالا زاکربرگ اینطور نوشته:

متاسفانه در برهه کنونی ما اعتبار خوبی از نظر حفاظت از حریم خصوصی کاربرانمان نداریم با این حال اما اعتبار فیسبوک مساله کلیدی نیست؛ پرسش کلیدی در اینجا الگوی کاری فیسبوک است. اگر قرار بود که فیسبوک مکانیزم های امنیتی قدرتمندی را برای حفاظت از حریم خصوصی کاربرانش ایجاد کند آنگاه غیر از اطلاعات مخاطبان چیزی برای عرضه به شرکت های تبلیغاتی نداشت.

پیشنهاد تازه فیسبوک را میتوان به طعمه و سوئیچ تشبیه کرد. آنچه زاکربرگ در مقاله خود سعی در ترسیمش دارد نسخه ای اندک بهبود یافته از واتس اپ است. برخی از پیشنهاداتی هم که زاکربرگ برای این منظور ارائه داده در نوع خود ارزشمند هستند؛ رمزگذاری قوی تر می تواند بسیار سودمند واقع شود و البته تعهد این شرکت به عدم استقرار پایگاه های داده ای خود در برخی کشورها از جمله روسیه اما باقی پیشنهادات زاکربرگ عموما در راستای قدرتمندتر نمودن سلطه وی بر شبکه های اجتماعی هستند.

زاکربرگ در حرف هایش به «پلتفرمهای جدید برای اشتراک گذاری خصوصی» اشاره کرده که قرار نیست جای امکانات قبلی را بگیرند و صرفا به آنها اضافه می شوند.

او ادامه داده:

شبکه های اجتماعی عمومی همچنان در زندگی مردم اهمیت خواهند داشت اما دیگر تعاملات با دوستان و خانواده تان در فیسبوک به تجربه ای خصوصی تر بدل می گردد.

حریم خصوصی به مردم آزادی می دهد تا خودشان باشند. این گفته حقیقت دارد اما کامل نیست. شخصیت انسان در طول زمان رشد می کند. حریم خصوصی از آن جهت اهمیت دارد که به ما فضای رشد می دهد نه امکان بودن. آنطور که جولی کوهن پروفسور حقوق دانشگاه جرج تاون می نویسد: کم رنگ شدن حریم خصوصی ظرفیت ها برای نوآوری را پایین می آورد. نوآوری نیازمند فضاست و در نتیجه بیشتر در محیط هایی نمو می یابد که ارزش ها بر آن حاکمند و فضا برای متفکرین دارد. اگر فیسبوک مرتبا برای شما نوتیفیکیشن می فرستد در واقع فضای ذهنی شما برای تفکر را اشغال می کند و نمی گذارد که ایده های خودتان را داشته باشید. اگر فیسبوک افراد زودباور را هدف اطلاعات نادرست قرار می دهد این نیز نقض حریم خصوصی محسوب می شود. آنچه در دو دهه گذشته برای حریم خصوصی رخ داده و اینکه چطور باید به حریم خصوصی ارزش داد همگی پرسش هایی فراتر از قوه خیال زاکربرگ هستند.

او می گوید فیسبوک مصمم است که با کارشناسان در این باره مشورت کند و بهترین راه موجود را بیابد و از آنجا که این مسایل بخش های مختلفی از جامعه را تحت تاثیر خود قرار می دهد، تصمیم نهایی به صورت کاملا علنی و با همکاری و مشارکت دیگران گرفته می شود.

از جمله بخش های تازه ای که زاکربرگ به سیاست حریم خصوصی تازه فیسبوک اضافه کرده تعامل بخش های مختلف با هم است: زاکربرگ در مقاله خود خاطرنشان کرده:

مردم باید بین سرویس های پیام رسان حق انتخاب داشته باشند؛ برخی شاید بخواهند از مسنجر فیسبوک استفاده کنند، برخی ترجیح دهند از واتس اپ و برخی از اینستاگرام. استفاده همزمان از همه اینها عذاب آور است و به همین خاطر آنطور که زاکربرگ گفته کاربران باید بتوانند از هر کدام این پیام رسان ها به دیگری پیام بدهند.

این مدیرعامل جوان اما خاطر نشان کرده که فراهم نمودن امکان ارتباط در خارج از کنترل فیسبوک (ارسال پیام در خارج از نظارت سیستم های امنیتی فیسبوک) خطرناک خواهد بود؛ به همین خاطر زاکربرگ باور دارد که کاربران باید بتوانند تحت نظارت فیسبوک از این پیام رسان ها استفاده کنند و در واقع خواهان یکپارچه سازی و ادغام هرچه بیشتر سرویس های تحت مالکیت فیسبوک با یکدیگر شده است.

با این حال اما بسیاری معتقدند که زاکربرگ با مطرح کردن این حرف ها به دنبال گسترش دادن نفوذ و سلطه خود در فضای مجازی است کما اینکه خودش اینطور گفته:

ما میتوانیم پلتفرم هایی برای اشتراک گذاری خصوصی محتوا بسازیم که اهمیت شان برای مردم بیشتر از پلتفرم هایی است که پیشتر برای کمک به ارتباط باز و عمومی آنها ساخته بودیم.