وقتی گزارش ساختگی بلای جان راننده‌های تاکسی اینترنتی می‌شود

اوایل ماه گذشته میلادی، شانون پاول مشغول رانندگی بود که پیامکی از اوبر دریافت کرد و زندگی او را به هم ریخت. او راننده‌ای با میانگین امتیازی ۴.۸۸ بود که بیش از ۳ سال در اوبر فعالیت می‌کرد، اما ظاهرا در حین یک سفر، تحت تاثیر مشروبات الکلی رانندگی می‌کرده و مسافر نیز این قضیه را به گوشی پشتیبانی رسانده بود. غول تاکسی اینترنتی بر اساس قانونی که در ادامه توضیح خواهیم داد، حساب کاربری پاول را غیرفعال کرد. همه چیز روتین و نرمال به نظر می‌رسد با این تفاوت که مسافر این راننده، دروغ گفته بود.

پاول بیش از ۱۴ هزار سفر در مدت ۳ سال فعالیت خود برای اوبر انجام داده بود، اما به یکباره به دلیل خودخواهی یک مسافر، کار تمام وقت خود (رانندگی با اوبر) به همراه خانه‌اش را از دست داد. او در انتهای آخرین روز کاری‌اش در اوبر پیامکی از پشتیبانی دریافت کرد که در آن به رانندگی در حین مستی متهم شد بود. او بلافاصله به یکی از مراکز آزمایشگاهی رفته و به هزینه خود، تست اعتیاد و الکل داد؛ نتیجه منفی بود ولی پاول شغل خود را از دست داده بود.

کمپانی اوبر و نزدیک‌ترین رقیبش لیفت، قانونی دارند که با نام «قانون غیر قابل تحمل» یا «Zero-Tolerance Law» شناخته می‌شود. این قانون مسافران را تشویق می‌کند که رانندگان مست و تحت تاثیر موارد روان‌گردان را گزارش کنند. البته اوبر می‌گوید بهتر است مسافران ابتدا مراتب را با پلیس در میان بگذارند و سپس به سراغ پشتیبانی این شرکت بروند. در هر صورت پس از تایید شرایط، هزینه سفر به این مسافران بازگردانده می‌شود.

مسافران شاید با این کار چند دلار صرفه‌جویی کنند، اما عواقبی ناگوار برای رانندگان بی‌گناه رقم می‌زنند که به قیمت از دست رفتن شغل و بر هم خوردن نظم و آرامش زندگیشان تمام می‌شود. یک وکیل که نماینده رانندگان و مسافران در دادگاه است، می‌گوید هر روز تماس‌هایی از رانندگان اوبر و لیفت دریافت می‌کند که می‌گویند متهم به تصادفاتی شدند که اصلا اتفاق نیفتاده است.

عمده این اتفاقات به دلیل شکایت دروغ مسافران برای دریافت سفرهای رایگان از این دو شرکت است. سخنگوی اوبر می‌گوید این کمپانی تیمی مخصوص برای بررسی این دست از شکایات دارد که با طرفین ماجرا صحبت کرده و سپس تصمیم نهایی را اتخاذ می‌کند. این تیم مسئول غیرفعال کردن حساب‌های کاربری نیز هست. تیم آن‌ها هر پرونده را به صورت جداگانه بررسی می‌کند و همواره سعی دارد تا با رعایت انصاف و ایمنی، تصمیمی گرفته شود.

کمپانی لیفت هم گروهی مشابه گروه اوبر دارد با این تفاوت که لیفت، سابقه راننده و نوع شکایات پیشین را نیز در نظر می‌گیرد. با این حال زمانی که وب سایت CNET از ۵ راننده اوبر در رابطه با این قضیه سوال پرسید، جواب‌ها شوکه کننده بودند. برخی از آن‌ها متهم به رانندگی در حین مستی شده و برخی دیگر نیز در ظاهر تصادف کرده بودند. حساب کاربری اکثر آن‌ها یا به صورت موقت یا به صورت دائم، غیر فعال شده بود.

در رابطه با شانون پاول، اوضاع کمی فرق داشته است. او می‌گوید نتایج تست اعتیاد و الکل را در اختیار اوبر گذاشته، ولی آن‌ها اعتنایی به آن نکرده‌اند. البته داستان‌های مشابه و  از این دست رانندگان زیاد هستند که گفتن تک تک آن‌ها از حوصله این بحث خارج است. با این حال بسیاری از رانندگان خود دست به کار شده و سعی کرده‌اند به گزارش‌های بی‌اساس مسافران سودجو مقابله کنند.

یکی از این راه‌ها نصب دوربین روی داشبورد (دشکم) است. یک راننده اوبر با استفاده از این دوربین، توانسته رای اوبر را برگرداند و دوباره شغل خود را پس بگیرد. او تعریف می‌کند که به دلیل شکایت یک مسافر از او، حساب کاربری‌اش بسته شده بود. به همین دلیل او با نشان دادن ویدیوی دشکم خود که مسافر را در حین لاف زنی در رابطه با دریافت سفرهای رایگان ضبط کرده بود، توانست حساب خود را دوباره فعال کند.

عموما گفته می‌شود شرکت‌های اینچنین که تاکسی‌های اینترنتی را اداره می‌کنند، در بیشتر مواقع طرف مسافر را می‌گیرند. سال گذشته نیز قانونی در ایالت کالیفرنیا وضع شد که در پی آن، شرکت‌های اوبر و لیفت باید با جدیت بیشتری گزارش‌های رانندگی در حین مستی را بررسی کنند. بر اساس بررسی‌‌های این ایالت، از ۲۰۰۰ گزارش ارائه شده به اوبر طی یک سال، این شرکت نتوانسته بود به بیش از ۱۰۰ مورد از آن‌ها واکنش نشان دهد. به همین دلیل اوبر عملا قانون غیر قابل تحمل را زیر پا گذاشته بود.

نتیجه این جریمه، حق دادن به مسافر و غیرفعال کردن حساب‌های رانندگان شد. موضوعی که این جا مطرح می‌شود، این است که چرا قانونی مشابه برای مسافران وجود ندارد؟ بسیاری از رانندگان می‌گویند چرا حساب کاربری راننده‌ای که به دروغ متهم شده باید غیرفعال شود، اما مسافری که به دروغ رانندگان را متهم می‌کند، مشمول جریمه نمی‌شود؟

سوالی که پاول هم به آن اشاره می‌کند. او می‌گوید:

کار کردن برای اوبر این گونه است که شما هر لحظه می‌توانید شغلتان را از دست بدهید. من فکر می‌کنم آن‌ها این اختیار را دارند.