اعتراض بلو اوریجین به قرارداد ۲.۹ میلیارد دلاری فرودگر آرتمیس ناسا و اسپیس ایکس

ناسا شنبه هفته پیش اعلام کرد که طی یک قرارداد ۲.۹ میلیارد دلاری اسپیس ایکس را به «دینتیکس» و «بلو اوریجین» ترجیح داده تا فرودگر ماه پروژه آرتمیس را بسازد. حالا بلو اوریجین علیه این تصمیم شکایتی تنظیم کرده و مدعی است که ناسا ناعادلانه این پروژه را به اسپیس ایکس داده است.

سخنگوی شرکت بلو اوریجین، متعلق به جف بزوس می‌گوید ناسا طرح انتخاب سازنده «سیستم فرود انسانی» را به شکلی ناقص پیاده‌سازی کرده و در لحظه آخر ارکان تصمیم‌گیری خود را تغییر داده است: «تصمیم ناسا موجب حذف فرصت رقابت می‌شود، پایگاه تامین را کوچک می‌کند و نه تنها سبب تاخیر در روند پیشرفت‌ها می‌شود، بلکه بازگشت آمریکا به ماه را هم به خطر می‌اندازد.»

ناسا معمولا در برنامه‌های بزرگ خود با چند پیمانکار همکاری می‌کند. این رویکرد نه تنها باعث رقابت بین بازیگران بازار می‌شود بلکه ناسا را از تاخیرهای احتمالی در روند کاری برخی شرکت‌ها در امان نگه می‌دارد. به همین خاطر مجوز اولیه برای قرارداد فرودگر ماه پارسال به هر سه شرکت اسپیس ایکس، بلو اوریجین و دینتیکس اعطا شد.

«باب اسمیت» مدیرعامل بلو اوریجین می‌گوید: «[ناسا] معمولا عملکرد خوبی در عقد قراردادها دارد، به‌ویژه در ماموریت‌های مهمی مثل بازگرداندن آمریکایی‌ها به سطح ماه. بنابراین احساس کردیم که این اشتباه باید رفع و علاج شود. ما هیچ شانسی برای رقابت نداشتیم و این اتفاق اساسا غیرمنصفانه بود.»

قراردادی که اسپیس ایکس به دست آورده به این شرکت مجوز می‌دهد تا با فضاپیمای استارشیپ فضانوردان ناسا را به ماه ببرد. تاکنون اکثر پروازهای آزمایشی استارشیپ با شکست روبرو شده. اما این شرکت با کپسول کرو دراگون تاکنون چند بار فضانوردان را به ایستگاه فضایی رسانده است.

اعتراض بلو اوریجین به قرارداد ناسا با اسپیس ایکس دومین تلاش یک شرکت متعلق به جف بزوس برای لغو کردن قراردادهای دولتی است. آمازون پارسال نسبت به قرارداد ۱۰ میلیارد دلاری مایکروسافت با وزارت دفاع آمریکا شکایت داشت که طی پروژه‌ای موسوم به JEDI اعطا شده بود. البته بزوس در آن پرونده کاری از پیش نبرد و قرارداد مربوطه در دست مایکروسافت باقی ماند.