کاهش چشمگیر ضخامت یک لایه کامل اتمسفر در پی تاثیرات انسان روی زمین

دنیای ما لایه‌های پیچیده‌ای از گازها را در بر گرفته که جو یا اتمسفر را تشکیل می‌دهند. همانطور که می‌دانیم این لایه‌ها از تمام حیات انسان‌ها روی کره زمین محافظت می‌کنند. اکنون به لطف تاثیرات عمیق انسان‌ها روی کره زمین، ضخامت لایه «استراتوسفر» در حال کاهش است.

دانشمندان با انجام پژوهش جدیدی متوجه شده‌اند که ضخامت لایه استراتوسفر از سال ۱۹۸۰ تاکنون حدود ۴۰۰ متر کاهش پیدا کرده است. در حالی که پیش از این نیز کاهش موضعی ضخامت این لایه گزارش شده بود، این اولین بررسی این پدیده در مقیاس جهانی است.

استراتوسفر در حدود ۲۰ تا ۶۰ کیلومتری آسمان بالای سر ما، پایین‌ترین سطح اتمسفر یعنی تروپوسفر را پوشش می‌دهد. این لایه بخش مهمی از لایه ازون که انسان‌ها از طریق انتشار «کلروفلوئوروکربن» به آن آسیب وارد کرده‌اند را در خود جای داده است. در حالی که تاثیرات انسان‌ها در سطح جهانی باعث تحلیل رفتن ازون و ایجاد سوراخی در این لایه شده، انتشار گازهای گلخانه‌ای باعث تغییر کل استراتوسفر شده است.

«پتر پیسافت»، فیزیکدان جوی «دانشگاه کارل جمهوری چک» و همکارانش از مشاهدات ماهواره‌ای دهه ۱۹۸۰ و مدل‌های آب و هوایی استفاد کردند تا مشخص کنند افزایش دی‌اکسید کربن (CO2) علاوه بر اینکه احتمالا منجر به از بین رفتن ازون می‌شود، انقباض استراتوسفر را نیز در پی دارد.

آن‌ها توضیح می‌دهند که گرم شدن ناشی از گازهای گلخانه‌ای در تروپوسفر، باعث گسترش و فشرده شدن لایه بالایی آن یعنی استراتوسفر  می‌شود. علاوه بر این، اضافه شدن CO2 به استراتوسفر باعث می‌شود که ترکیبی از گازها خنک شده و به هم نزدیک‌تر شوند و کل لایه را جمع کنند (این موضوع روی تروپوسفر تاثیر معکوس دارد).

«خوان آنل»، یکی از اعضای این تیم تحقیقاتی اعلام می‌کند که با توجه به یک سناریوی محتمل مربوط به تغییرات آب و هوا، استراتوسفر کره زمین می‌تواند ۴ درصد از گسترش عمودی خود (۱.۳ کیلومتر) را از ۱۹۸۰ تا ۲۰۸۰ از دست بدهد.

ازون و اکسیژن مولکولی موجود در استراتوسفر، بخش زیادی از اشعه ماورا بنفش خورشید را جذب می‌کنند و این موضوع از ما در برابر مضرترین نور خورشید محافظت می‌کند. پیسافت و تیم تحقیقاتی او هشدار دادند که اگر تغییرات پیش‌بینی شده به ثمر بنشینند، مقیاس آن‌ها به اندازه‌ای بزرگ خواهد شد که ماهواره‌ها، GPS و ارتباطات رادیویی را تحت تاثیر خود قرار دهد.