چگونه خودروهای خودران می‌توانند دنیای ما را متحول کنند؟

رویای خودروهای خودران برخلاف تمام موانعی که بر سر راه تحقق آن وجود داشته است و مسایلی که در این زمینه وجود دارد، به واقعیت تبدیل شده و اکنون در برخی از کشورها مثل آمریکا شاهد نخستین نسل از این خودروها هستیم؛ اما به نظر شما این خودروها می‌توانند موفق شوند و دنیای ما را تغییر دهند؟ درصورتی‌که موفق به ایجاد تحول عظیمی در سراسر دنیا شوند، چگونه می‌توانند دنیا را تحت تأثیر قرار دهند؟

خودروهای خودران یا خودروهای مستقل هیچ نیازی به راننده ندارند و برای استفاده از آن‌ها تنها کافی است مسیر آن‌ها را مشخص کنید. اگر این خودروها در مکان دیگری باشند، می‌توانید از آن‌ها بخواهید به محلی که در آن حضور دارید، بیانند و بی هیچ دغدغه‌ای و با آرامش کامل شما را به مقصد موردنظرتان برسانند. در ضمن این خودروها می‌توانند به‌خوبی با انسان تعامل برقرار کنند و هنگامی که وارد آن‌ها می‌شویم با ما سلام و احوالپرسی کنند. برای استفاده از این خودروها هم تنها کافی است یک اپلیکیشن موبایل را نصب و اجرا کنید.

خودروهای خودران فناوری انقلابی

خودروهای خودران یکی از فناوری‌های انقلابی محسوب می‌شوند که می‌توانند زندگی را برای بشر بسیار راحت‌تر کند. مطمئناً با استفاده از این خودروها هم می‌توان رفت آمد شهری راحت‌تری داشت و هم این خودروها خستگی سفر جاده‌ای در مسیرهای طولانی را بسیار کمتر می‌کنند؛ زیرا آن‌ها به لطف برخورداری از سنسورهای مختلف از قابلیت‌هایی مثل مسیریابی درست و بدون خطا و بدون نیاز به کمک انسان، تشخیص هوشمند عابر پیاده، ترمز هوشمند و حتی قابلیت پارک شدن به‌صورت خودکار و بدون دخالت انسان برخوردار هستند.

بنابراین در صورت رانندگی با آن‌ها اصلاً لازم نیست مثل زمان رانندگی با خودروهای معمولی کاملاً هوشیار باشید و حتی می‌توانید هنگامی که این خودروها حرکت می‌کنند با خیال راحت کتاب بخوانید، فیلم تماشا کنید یا حتی بخوابید. در ضمن به دلیل اینکه این خودروها کاملاً برقی هستند، استفاده از آن‌ها می‌تواند به کاهش تولید دی‌اکسید کربن، حفظ محیط‌زیست و حفظ سوخت‌های فسیلی برای نسل‌های آینده نیز کمک شایانی کند.

یکی از مزایای غیرقابل انکار خودروهای خودران هوشمند، کاهش آمار محسوس تصادف‌ها و مرگ‌ومیر ناشی از این اتفاقات است. طبق برآورد سازمان بهداشت جهانی سالانه ۱.۳ میلیون نفر از جمعیت جهان بر اثر تصادف فوت می‌کنند. کامیلا فاولر (Camilla Fowler)، سرپرست بخش حمل‌ونقل خودکار آزمایشگاه پژوهشی حمل‌ونقل انگلستان (UK's Transport Research Laboratory)، امن شدن جاده‌ها و کاهش نیاز به تجهیزات، یکی از اهدافی است که مسئولان حمل‌ونقل انگلستان به دنبال آن هستند و خودروهای خودران می‌توانند به محقق شدن این هدف کمک کنند.

البته این موضوع را هم باید در نظر بگیریم که تا گسترش استفاده از خودروهای هوشمند هنوز راه زیادی باقی‌مانده است و هنوز تغییرات زیادی باید در این خودروها ایجاد شود؛ مثلاً باید به‌آرامی در مسیر حرکت کنند (البته ممکن است راننده‌های انسانی اطراف خودرو رانندگی آرامی نداشته باشند). در ضمن این خودروها باید زمانی که انسان‌ها با سرعت با خودروهای خود در حال حرکت در اطراف این خودروها و سبقت گرفتن از آن‌ها هستند، بتوانند به‌خوبی خود را کنترل کنند و درصورتی‌که رانندگان انسانی قوانین رانندگی را زیر پا گذاشتند، بتوانند بدون هیچ گونه مشکلی خودرو را در مسیر کنترل کنند.

مسئله مهم دیگری که حتماً باید به آن توجه شود، قانون‌گذاری است. مطمئناً باید ساختار مکان‌هایی مانند آزادراهها تغییر کند بعضی زیرساخت مکان‌هایی مثل خیابان‌ها، شهرها تقویت شود و از همه مهم‌تر مسئول اصلی تصادف‌ها هم مشخص شود. افراد فعال در حوزه صنعت بیمه به دنبال این موضوع هستند که چگونه می‌توانند در تصادف‌هایی که با خودروهای دارای راننده انجام شده است و تصادف‌هایی که یک طرف آن‌ها خودروهای بدون راننده هستند، مقصر واقعی را پیدا کنند.

متخصصان حوزه خودروهای خودران و هوشمند به دنبال ایجاد خودروهای کاملاً مستقل هستند که هیچ نیازی به انسان نداشته باشند و بتوان از آن‌ها به‌صورت گسترده در سیستم حمل‌ونقل عمومی استفاده کرد و اشخاص نیز بتوانند این خودروها را به‌صورت شخصی خریداری کنند.

موانع بر سر راه پیشرفت خودروهای خودران

اما پژوهشگران این حوزه قبل از اینکه به فکر تحقق این هدف باشند، ابتدا باید ببینند چه موانعی بر سر راه دستیابی به چنین هدف بزرگی وجود دارد و آینده خودروهای خودران در ۱۰ سال آینده چگونه خواهد بود؟

بزرگ‌ترین مانع یا به بیان بهتر بزرگ‌ترین چالش در سر راه پیشرفت خودروهای خودران، دستیابی به روشی برای ایجاد عملکرد ایمن و بدون نقص در محیط‌های شلوغ و غیرقابل‌پیش‌بینی پر از خودروهای دارای راننده است.

پژوهشگران دانشگاه میشیگان با ایجاد محیط اختصاصی برای آزمایش خودروهای بدون راننده تلاش کرده‌اند این خودروها را در شرایط مختلف و از ابعاد مختلف به طور دقیق و کامل بررسی کنند. این محیط کوچک که فضایی شبیه یک شهرک دارد، از ۴ کیلومتر جاده و زیرساخت ترافیکی، علائم ترافیکی و راهنمایی رانندگی، زیرگذرها، ساختمان‌های واقعی، درخت، پارکینگ، محل عابر پیاده و راه‌آهن تشکیل شده است و حتی جاده‌ها دارای خط‌کشی هستند و خودروها باید مطابق با خط‌کشی‌های جاده‌ها عمل کنند.

خودروهای خودران در این محیط حتی در شرایط سختی که ممکن است رانندگان با تجربه را نیز به چالش بکشد، بررسی و آزمایش می‌شوند؛ شرایطی مثل بازی کودکان در مقابل خودروها یا ورود هم‌زمان دو خودرو به یک تقاطع.

نکمی ازی (Necmiye Ozay)، استادیار بخش مهندسی الکترونیک و کامپیوتر در دانشگاه میشیگان معتقد است که باید برای آزمایش خودروهای خودران، حالات مختلف در موقعیت‌های مختلف باید بررسی شوند.

به گفته ازی در پروژه بررسی این خودروها علاوه بر مهندسین، متخصصین سایر علوم مانند روانشناسان نیز حضور دارند تا نحوه تعامل انسان‌های مختلف با این خودروها موردبررسی قرار گیرد. اعضای تیم پژوهشی او علاوه بر آزمایش کردن خودروها در سناریوهای ترافیکی مختلف، نحوه برقراری ارتباط درست بین دو خودروی خودران را نیز بررسی می‌کنند تا هم اطلاعات شخصی افراد حفظ شود و هم از هک شدن سیستم‌های خودروها جلوگیری شود.

وضعیت کنونی فناوری خودران

هم اکنون تاکسی‌های خودران در برخی از نقاط آمریکا به‌صورت آزمایشی در محیط‌های کوچک و به‌صورت محدود در حال آزمایش هستند و قرار است در دو سال آتی استفاده از این تاکسی‌ها در آمریکا گسترده‌تر شود. در حال حاضر شرکت ویمو، شرکت فعال در حوزه خودروهای خودران، در حال آزمایش تاکسی‌های خودران در محیط‌های کاملاً شبیه به محیط‌های واقعی در سانفرانسیسکو است و قصد دارد آزمایش این تاکسی‌ها در نیویورک را نیز تا سال ۲۰۲۳ آغاز کند.

امروزه فناوری خودران در بسیاری از مکان‌ها مثل معادن، انبارها و بنادر استفاده می‌شوند و طبق برنامه‌ریزی انتظار می‌رود این فناوری تا دو سال دیگر در حوزه تحویل کالا و خدمات نیز استفاده شود. به‌عنوان‌مثال می‌توان از وسایل نقلیه خودران و مستقل برای تحویل خواروبار نیز استفاده کرد. از میان شرکت‌های فناوری مطرح فعال در حوزه ارائه خودروهای خودران می‌توان به گوگل و اپل اشاره کرد. گوگل چند سالی است که از خودروی خودران آزمایشی خود رونمایی کرده و اپل نیز قصد دارد تا ۴ سال دیگر خودروی خودران خود را معرفی و رونمایی کند.

موضوعی که حتماً باید به آن اشاره کنیم این است که قوانین راهنمایی و رانندگی مرتبط با خودروهای خودران و قوانین ارائه‌شده از سوی شرکت‌های بیمه برای این خودروها هنوز به تکامل و پختگی لازم نرسیده است. به همین دلیل اکنون در سیستم حمل‌ونقل فعلاً از وسایل نقلیه خودران مثل پادزها و شاتل‌ها استفاده شده است

یکی دیگر از کاربردهای مورد انتظار وسایل نقلیه خودران، استفاده از آن‌ها در مناطق خطرناک سایت‌های هسته‌ای و مناطق نظامی است تا انسان‌ها کمتر در معرض خطر باشند. همچنین در ریودوژانیرو در معدنی از تعدادی از کامیون‌های خودران استفاده می‌شود که بزرگ‌ترین ناوگان خودران محسوب می‌شود. کامیون‌های این ناوگان از یک مرکز فرماندهی در فاصله‌ای دور از معدن کنترل می‌شود؛ بنابراین با استفاده از فناوری خودان هم می‌توان جان انسان‌ها را حفظ کرد و هم حمل‌ونقل را با دقت بالایی کنترل کرد.

آینده فناوری خودران در مقاطع زمانی مختلف

پنج سال آینده

تا پنج سال دیگر بخش عمده‌ای از فناوری خودران در دنیای واقعی پیاده‌سازی نمی‌شود؛ بنابراین می‌توان از وسایل نقلیه نیمه‌خودکار استفاده کرد. این وسایل به‌صورت گروهی در نزدیکی یکدیگر حرکت می‌کنند و به دلیل اینکه فاصله کمی بین آن‌ها وجود دارد، اجازه نمی‌دهند خودرو یا وسیله نقلیه دیگری بین آن‌ها حرکت کند؛ بنابراین به‌خوبی می‌توانند یکدیگر را کنترل کنند. برای کاهش مصرف سوخت این وسایل نقلیه هم می‌توان از چند کامیون استفاده کرد که در مقابل آن‌ها حرکت کنند و مانع ایجاد ترافیک و شلوغی در اطراف این خودروها شوند؛ البته طبیعتاً باید برای انجام این کار از کامیون‌های استفاده شود که فضای کمی را اشغال می‌کنند.

یکی دیگر از طرح‌های موردنظر برای اجرای فناوری خودران، استفاده از ربات‌های کوچک خودران با قابلیت حرکت در پیاده‌روها و مسیرهای دوچرخه‌سواری و سرعت محدود، برای تحویل کالاهایی مثل غذا و خواروبار به مردم استفاده شوند. همچنین می‌توان با بهره‌مندی از این فناوری از شاتل‌ها در جاده‌ها و حتی فرودگاه‌ها درست مانند اتوبوس و بدون نیاز به ریل استفاده کرد؛ بنابراین شاتل‌های دارای این فناوری می‌توانند خودروی شما را از پارکینگ به فرودگاه بدون نیاز به ریل انتقال دهند.

پژوهشگران امیدوارند روزی برسد که خودروهای خودران در آینده بتوانند تشخیص دهند که آیا مسیر پیش رو جهت هدایت خودرو با استفاده از فناوری خودران مناسب است یا خیر و این موضوع را به کاربر اطلاع دهند تا درصورتی‌که فناوری خودران توانایی هدایت خودرو در مسیر را نداشته باشد، خود کاربر هدایت خودرو را در دست گیرد.

درصورتی‌که سیستم خودروهای خودران به یکدیگر متصل شوند، می‌توان از آن‌ها به‌عنوان یک سیستم حمل‌ونقل مقرون‌به‌صرفه و کارآمد استفاده کرد. این وسایل نقلیه حتی می‌توانند درست مانند یک خودروی شخصی مناسب و کارآمد باشند.

هفت سال آینده

تمام متخصصان این حوزه معتقدند که آینده وسایل نقلیه خودران به موفقیت‌ها و شکست‌های مرتبط با مراحل اولیه توسعه فناوری و همچنین میزان امن بودن این فناوری و اعتماد عموم مردم به آن است. البته مطمئناً باید ساختار شهرها هم متناسب با ویژگی‌های این فناوری تغییر کند و برای حمل‌ونقل مدرن و هوشمند بهینه‌سازی شود.

احتمالاً خودروهای خودران ابتدا در شهرهای بزرگ و پرجمعیت به شکل گسترده استفاده می‌شود و شما می‌توانید تنها با گرفتن یک شماره تلفن، یکی از این خودروها را درخواست کنید و خودرو ظرف مدت کوتاهی (مثلاً دو دقیقه) خود را به محل شما می‌رساند و شما را به محل موردنظرتان منتقل می‌کند؛ بنابراین با استفاده از خودروهای خودران دیگر نیازی به خودروهای شخصی نیست؛ بنابراین کمتر شاهد صف‌های طویلی از خودروهای شخصی هستیم. اگرچه طرفداران خودروهای خودران معتقدند این خودروها کاملاً امن هستند؛ اما به نظر برخی دیگر از متخصصان خودروهای خودران و عابران پیاده نمی‌توانند در کنار هم بدون مشکل رفت‌وآمد کنند.

یکی از ابتکارات بسیار جالب در رابطه طراحی شهر با بهره‌مندی از فناوری خودران، ایجاد طرح مفهومی از وسایل نقلیه خودران با قابلیت تبدیل شدن به اتاق جلسه، هتل‌ و مغازه توسط شرکت ایکیا در سال ۲۰۱۸ است.

۱۰ سال آینده

برخلاف تمام پیشرفت‌ها و ابتکارات ایجادشده درزمینهٔ خودروهای خودران، هنوز راه زیادی تا طراحی و ساخت نسخه کاملاً تکامل‌یافته از این خودروها باقی‌ مانده است. پیش‌بینی می‌شود در سال ۲۰۳۱ نخستین خودروی کاملاً خودران عرضه شود؛ البته طبق نظر کارشناسان بعید است خودرویی طراحی و ایجاد شود که بتواند بدون هیچ گونه نیازی به راننده، درست مانند خودروی دارای راننده به مسیر خود ادامه دهد. درضمن هیچ خودروی خودرانی کامل قابل‌اطمینان نیست و نمی‌توانید کودکانتان را بدون هیچ گونه نگرانی در این خودروها بگذارید.

همان‌طور که قبلاً گفتم امنیت یکی از چالش‌های بسیار مهم در رابطه با وسایل نقلیه خودران محسوب می‌شود؛ مخصوصاً در کشورهایی که توانایی ایجاد زیرساخت های لازم برای رسیدن به این هدف را ندارند و برای تامین بودجه مورد نیاز آن نیز با مشکل مواجه هستند.