تصویر روز ناسا: ابرهای برانگیخته سحابی پنجه گربه

تقریبا تمام سحابی‌هایی که می‌توانیم در آسمان مشاهده کنیم، شکل‌های آشنایی دارند و به خلق منظره‌های شگفت‌انگیز مشهور هستند. این سحابی که به نام پنجه گربه معروف است، در محدوده صورت فلکی عقرب (Scorpion) قرار دارد و تقریبا ۵۵۰۰ سال نوری از ما فاصله دارد.

این سحابی که در کاتالوگ عمومی جدید (NGC - New General Catalogue) به نام NGC 6334 فهرست‌بندی شده است، یک سحابی نشری (Emission nebula) است. رنگ قرمز این سحابی از برانگیختگی اتم‌های هیدروژن داخل آن به وجود می‌آید.

سحابی‌های نشری با تابش نور فرابنفش و بادهای ستاره‌ای از ستاره‌های نزدیکشان درخشان می‌شوند. در واقع، بادهای ستاره‌ای گازهای این ابرهای مولکولی را برانگیخته می‌کنند و باعث می‌شوند از خود نور تولید کنند.

برانگیختگی سحابی‌های نشری

برانگیختگی ( Excitement) حالتی از اتم است که وقتی به یک اتم انرژی منتقل می‌شود، الکترون‌های لایه آخر آن به لایه‌های بالاتر می‌روند و ناپایدار می‌شوند. الکترون‌ها برای اینکه به حالت پایدار برسند، باید انرژی از دست بدهند و برای این کار راهی بهینه‌تر از انتشار نور وجود ندارد.

الکترون‌ها بسته به لایه‌ای که در آن قرار گرفته‌اند و فاصله‌ای که برای پایداری باید طی کنند، طول موج خاصی منتشر می‌کنند. این طول موج‌ها می‌توانند در تمام طیف الکترومغناطیسی باشند، اما بیشتر آن‌ها در محدوده فروسرخ قرار می‌گیرند که تلسکوپ‌های فروسرخ مثل تلسکوپ فضایی جیمز وب می‌تواند آن‌ها را ثبت کند و با چشم غیرمسلح دیده نمی‌شود.

ستاره‌های داخل این سحابی حدود ده برابر جرم خورشید هستند و فقط چند میلیون سال زودتر از خورشید متولد شدند. عکاس این تصویر سحابی NGC 6334 را در طیف هیدروژن، اکسیژن و گوگرد نشان می‌دهد.