در همایش «بورس در عصر رمزارزها» مطرح شد: قانون‌گذاری رمزارزها باید از موضع فرصت انجام شود، نه تهدید

پنل تخصصی «بورس‌های اوراق بهادار در عصر رمزارزها؛ رویایی یا همگرایی» با حضور مدیران و فعالان برجسته حوزه رمزارز و بازار سرمایه برگزار شد. محور اصلی این گفت‌وگو، بررسی وضعیت رگولاتوری رمزارزها در ایران و امکان همگرایی بازار سرمایه با اقتصاد دیجیتال بود. حاضرین در این جلسه تأکید کردند هرگونه قانون‌گذاری در این حوزه نه از روی تهدید بلکه باید با در نظر گرفتن فرصت‌ها انجام شود.

بردیا احمدنیا، مؤسس و رئیس هیئت‌مدیره والکس، درباره روند کریپتو در جهان گفت مجو اولیه این بازار از سال 2015 آغاز شد، در سال 2018 موج بعدی شکل گرفت و در یک سال اخیر هم به اوج خود رسید.

او با اشاره به نقش اثرگذار کریپتو در اقتصاد جهان، تاکید کرد دولت‌ها ناچار هستند بین پذیرش این فناوری یا انکار آن تصمیم بگیرند؛ تصمیمی که به‌طور مستقیم آینده استفاده از ابزارهای نوآورانه را تعیین می‌کند: «طی سال‌های اخیر بسیاری از حاکمیت‌ها پذیرفته‌اند که رمزارزها بخشی از اقتصاد هستند و نمی‌توان آن‌ها را نادیده گرفت».

احمدنیا تأکید کرد که رویکرد قانون‌گذار در ایران همچنان تهدید محور است و این نگاه باعث کوچک‌تر شدن صنعت می‌شود: «وقتی یک ابزار نو را با معیارهای سنتی اندازه‌گیری کنیم، عملاً فضا را از نوآوری می‌گیریم و آن صنعت را محدود می‌کنیم».

او همچنین معتقد است بخشی از نگرانی‌ها درباره اثر فراگیری رمزارزها بر ارزش ریال، درست نیست و پیش از ظهور و گسترش کریپتو هم وجود داشته است.

در ادامه پنل، امیرحسین مردانی موسس و رئیس هیئت مدیره بیت پین، با تاکید به نبود یک نقشه راه ملی برای اقتصاد دیجیتال گفت: «سیاست‌گذار ایرانی همچنان نگاه منسجمی به صنعت رمزارز ندارد، تصمیمات کلیدی معمولاً پیش از شنیدن نظر فعالان بازار گرفته می‌شود و بخش خصوصی هنوز هیچ جایگاه رسمی در فرآیند سیاست‌گذاری ندارد.»

او همچنین توضیح داد: «رگولاتور به جای تعامل، با بی‌اعتمادی برخورد می‌کند. درحالی‌که این صنعت بدون مشارکت بخش خصوصی قابل توسعه نیست.»

به باور مردانی نگاه کوتاه‌مدت، احتیاط افراطی و نبود تعریف روشن از منافع ملی، سبب شده ایران از روند جهانی اقتصاد غیرمتمرکز عقب بماند.

او با اشاره به جنبه فرهنگی و ریسک پذیری سرمایه‌گذاران ایرانی گفت: «بازار ایران به تفکر تضمینی عادت کرده است، اما این تنها مشکل رمزارزها نیست، مشکل ساختاری است. در بسیاری از کشور‌ها ریسک دارایی دیجیتال به سرمایه‌گذار  اعلام می‌کنند، اما در ایران انتظار عمومی تضمین سود است، این نگاه با ذات بازار سرمایه  ناسازگار است.»

همچنین مردانی تاکید کرد وقتی مردم عادت دارند دولت در نهایت با چاپ پول زیان را جبران کند، طبیعی است که درک ریسک واقعی بسیار دشوار باشد.

 آیا بورس رگولاتور بهتری از بانک مرکزی است؟

امیرحسین راد موسس و مدیرعامل نوبیتکس، با اشاره به تجربه جهانی در حوزه رگولاتوری رمزارزها گفت: «بسیاری از کشورها سازمانی مستقل تحت عنوان، سازمان تنظیم مقررات دارایی دیجیتال ایجاد کرده‌اند که انتخاب بهتری است، اما در شرایط فعلی ایران، بورس می‌تواند رگولاتور مناسب‌تری نسبت به بانک مرکزی باشد».

او توضیح داد که بانک مرکزی به دلیل ماهیت قدرت اقتصادی و نگاه کلان، ممکن است محدودیت‌های سنگینی بر بازارهای نوآورانه اعمال کند؛ درحالی‌که بورس توان بیشتری برای رگولاتوری تخصصی و چابک دارد.

احمدنیا نیز در این خصوص اضافه کرد: «بهترین مدل، رگولاتوری تدریجی است؛ رگولاتوری که همراه با توسعه حرکت کند، نه اینکه از ابتدا نسخه ایده‌آل بخواهد.»

به گفته وی فعالان این حوزه از قانون‌گذاری استقبال می‌کنند، به شرط آنکه این قانون‌گذاری «شفاف، واقع‌بینانه و همراه با درک ماهیت فناوری» باشد.

در آخر سعید بداغی، کارشناسان بازارسرمایه و نوآوری‌های مالی در خصوص اهمیت حوزه رمزارزها در ایران تاکید کرد: «ما در حوزه رمزارزها می‌توانیم معمار باشیم به جای تماشاچی. ما اگر نتوانیم کریپتو را به زبان بازار سرمایه ترجمه کنیم، بازار غیر‌رسمی، بازار سرمایه را به زبان خودش ترجمه می‌کند».

در نهایت، به گفته مدیران و کارشناسان حاضر در پنل، آینده صنعت رمزارز در ایران در گرو ایجاد رگولاتوری هدفمند، تدریجی و مبتنی بر مشارکت واقعی بخش خصوصی است. حاضران تأکید کردند که ایران برای ورود به عصر اقتصاد دیجیتال باید ابتدا یک نقشه‌راه ملی تدوین کند تا تصمیمات پراکنده و کوتاه‌مدت جای خود را به سیاست‌گذاری منسجم بدهد.

از نگاه آنان، ترکیب ظرفیت‌های بورس و حتی ایجاد یک نهاد مستقل تنظیم‌گر، می‌تواند مدلی چابک‌تر و تخصصی‌تر نسبت به رویکرد محافظه‌کارانه بانک مرکزی ارائه دهد.