آیپد؛ انقلابی از اپل که بی پاسخ مانده است

آمار فروش آیپد این روزها رو به افول نهاده است. اما در هفته های گذشته دو تا از بزرگ ترین رقبای اپل توانستند به رشد فروش این محصول کمک کنند. گوگل نکسوس ۹ را به بازار عرضه کرد که بزرگ ترین تهدید برای فروش آیپد محسوب می شد اما محصول راضی کننده ای از کار در نیامد و مایکروسافت هم در حرکتی غیر منتظره تمام اپ های مجموعه آفیس را به صورت کامل برای iOS رایگان کرد. اکنون بدون این که اپل کوچک ترین تلاشی کرده باشد، آیپد هوشمندتر، کارآمدتر و ارزشمندتر از چند روز قبل شده است. و این داستانی است که از ابتدای شکل گیری این محصول مدام تکرار می شود.

در ادامه با دیجیاتو همراه باشید.

آیپد اولیه (نسخه ۱) که اکنون به سن ۵ سالگی رسیده است، تنها با مجموعه ای از ۱۲ برنامه «چند لمسی نسل آینده» معرفی شد. اپل شالوده ای محکم را بنا نهاد که ترکیبی بود از سخت افزاری با طراحی عالی و نرم افزاری پاسخگو و سریع.

پس از آن اپل تنها به نظاره نشست تا دیگران کار را تمام کنند. توسعه دهندگان که از موفقیت های آیفون و سودآوری اپ استور سرمست بودند، به سوی آخرین مخلوق اپل هجوم آورده و در عرض مدت کوتاهی چنان عظمتی به اکوسیستم نرم افزاری آن بخشیدند که هنوز هم یکی از مهمترین مزایای آن محسوب می شود. آیپد به عنوان یک دستگاه در برابر تمایلات زودگذر جاری در بازاری رو به رشد و البته اشباع شده بسیار آسیب پذیر است. اما به عنوان پلتفرمی برای نوع جدیدی از محاسبات همراه، تقریبا شکست ناپذیر به نظر می رسد.

آیپد به عنوان یک دستگاه آسیب پذیر است، اما به عنوان یک پلتفرم، تقریبا شکست ناپذیر شده است.

نکسوس ۹ گوگل، به شکل عجیبی، بهترین تصویر چیزی است که آیپد را این چنین پرطرفدار کرده است. این پرچم دار جدید تبلت های اندرویدی دوباره به تناسبات صفحه نمایش 4:3 که مورد استفاده آیپد هم هست روی آوردهو پذیرفته است گه این تناسبات برای سایز ۹ اینچی آن بسیار طبیعی تر و مناسب تر به نظر می رسد.

نسخه آبنبات چوبی اندروید هم بهترین (و بهینه ترین) نرم افزار گوگل برای تبلتها است که البته صحنه را برای نمایشی آماده کرده که هرگز اجرا نخواهد شد. جای آن مجموعه عظیم اپلیکیشن ها که تجربه کاربری آیپد را چنان درخشان می کند، هنوز در نمونه ی ارائه شده توسط گوگلی خالی است. حتی اکنون نیز که خود اپل بهبود دادن نرم افزارهای آیپد را کند کرده است (و گوگل تلاش می کند که به حد و اندازه های آن برسد) هاله نورانی توسعه دهندگان شخص ثالث (Third-party) تضمین می کند که آیپد برتر و بالاتر خواهد ماند.

به رغم قدمت اندکش، آیپد هم اکنون هم میزبان تعدادی از اپ های رده بالا بوده است که توقع کاربران را از تمام ابزارهای قابل حمل بالاتر برده اند. اپ Paper محصول Fifty Three هنوز هم بهترین نرم افزار اسکیس و طراحی موجود در بازار است.

فلیپ بورد کارش را با آیپد آغاز کرد و بازی اختصاصی آیپد یعنی Infinity Blade هنوز هم تعیین کننده استانداردهای جدید در کیفیت گرافیکی بازی های موبایل است. اپ هایی مانند Traktur DJ و Auxy آیپد را به راحتی به یک ابزار تولید موسیقی تبدیل می کنند. و حالا مایکروسافت بهترین تجربه کاربری آفیس خود در ابزارهای همراه را روی محصول اپل به نمایش در می آورد.

ناگهانی و خشن بودن تغییرات از خصوصیات بارز انقلابها است و این تغییرات غالبا چیزهایی هستند که از قبل قابل پیشبینی نیستند. این همان چیزی است که این روزها به مدد تغییراتی که مدیرعامل جدید نادلا در مایکروسافت ایجاد کرده است در حال رخ دادن است.

دید نادلا برای مایکروسافت اکنون حول «حضور در همه پلتفرمها» چرخ میخورد. رایگان کردن آفیس روی پلتفرمهای اندروید و iOS نشانه تمایل مایکروسافت به حفظ Word، Excel و PowerPoint به عنوان استانداردهای نرم افزار اداری در دنیاست و بزرگترین هدف در چنین حمله ای آیپد اپل است.

آیپد که در ابتدا به عنوان نمونه ای بزرگتر از آی پاد تاچ در نظر گرفته شده بود، به آرامی در دنیای ماشین های تجاری رقیب جایی برای خودش باز کرد. جایی برای وسیله ای که میتوانست به همه چیز (از کیف یک مامور دولتی، تا دفترچه یادداشت یک خبرنگار تا یک ابزار DJ) تبدیل شود.

مایکروسافت و آمازون احتمالا ترجیح میدهند که قطار درآمد ناشی از آیپد سوار شوند تا این که بخواهند آن را از ریل خارج کنند.

زنجیره کاملی از دلایل در پس این تصمیم مایکروسافت نهفته است، اما یکی از آن ها قطعا ظهور ابزارهای اداری ابری گوگل یعنی Google Docs و اندروید به عنوان پرکاربردترین سیستم عامل موبایلی دنیاست. نتیجه برای اپل اما تنها یک چیز است و آن این که شرکتهایی که انتظار میرفت در پی رقابت و حذف اپل از بازار باشند، حالا به رشد آن کمک میکنند.

مایکروسافت با عرضه تبلتهای Surface RT به شدت تلاش کرد با آیپد رقابت کند اما همان چیزی که باعث متوقف شدن تمام تبلت های اندرویدی تا به امروز شده است (یعنی به حد کافی بزرگ نبودن اکوسیستم اپ ها) سد راه موفقیت این محصول شد.

سرفس پرو ۳ که امسال با شعار «تبلتی که میتواند جایگزین لپ تاپ شما شود» بیش از آیپد، مک بوک را هدف گرفته است. آمازون هم با عرضه کیندل فایر به عنوان ابزاری ارزان برای مصرف محتوا (که میخواست با اجبار به مصرف محتوا از کانال آمازون کاهش قیمت آن را جبران کند) سعی کرد مستقیما با آیپد رقابت کند. اما اکنون آمازون هم ترجیح میدهد خدماتش را روی پلتفرم اپل عرضه کند تا بخواهد از بیرون برای نابودی آن تلاش کند.

Nexus 9 گوگل، Galaxy Tab S سامسونگ و Xperia Z3 Tablet Compact سونی آخرین محصولاتی هستند که جرات کرده اند مستقیما با آیپد رقابت کنند، اما تمام تلاش های آنها تحت الشعاع همه گیری و برتری آیپد قرار گرفته است.

حتی ۱۰۰ دلار ارزانتر بودن نکسوس ۹ نسبت به آیپد ایر ۹.۷ اینچی وقتی پای مقایسه طراحی عالی، عمر باتری طولانی و همه کاره بودن آیپد در میان باشد، معامله مناسبی به نظر نمیرسد. در نظر بگیرید که HTC درست روز بعد از عرضه این محصول آن را با قیمتی پایینتر حراج کرد. درنهایت ترکیب نهایی مهندسی و قدرت مالی گوگل و HTC به محصولی تبدیل شد که در سایه فراگیری آیپد قرار گرفته است.

البته این قابل پیشبینی بود. اگر آیپد را در نظر نگیریم، دلایل چندانی وجود ندارد که نشان دهد تولید تبلت تجارتی سودآور یا حتی بادوام خواهد بود. در سال ۲۰۱۰ Hp Slate که بسیار هم با عجله سرهم شده بود توانست چند هفته زودتر از آیپد اولیه معرفی شود، اما به شدت شکست خورد.

یکسال بعد PlayBook‌بلک بری و Xoom موتورولا و Touchpad محصول HP که با WebOS کار میکرد ثابت کردند که تولید یک تبلت با صفحه نمایش بزرگ که به لحاظ اقتصادی هم مقرون به صرفه باشد کار بسیار دشواری است.در همین حال آیپد تقریبا با همان سرعتی که اپل آن را تولید میکرد به فروش میرفت. این محصول در اواسط سال ۲۰۱۱ توانست از مرز فروش ۳ میلیون دستگاه در ماه بگذرد!

بزرگترین دستاورد آیپد این بود که مردم را قانع میکرد از آن استفاده کنند.

آیپد هنوز هم دلیل واضحی برای وجود داشتن ندارد. اپل هیچگاه سعی نکرد دلیلی برای آن بتراشد، در عوض تلاش کرد روی مهندسین متمرکز شود و به کاربران اعتماد کند تا راه هایی برای تطبیق آیپد با زندگی روزمره شان بیابند.

همانطور که طراح ارشد اپل جانی آیو می گوید: «من نباید خودم را برای تطبیق با محصول تغییر دهم. محصول با من تطبیق پیدا می کند.» زمان ثابت کرده است که این فلسفه درست است، چرا که آیپد به چیزی فراتر از مرزهای فیزیکی اش دست یافته است و در صدها میلیون خانه جایی برای خود دست و پا کرده است.

ورود آیپد به دنیای دیجیتال با شک و شبهه فراوان همراه بود. مردم آن را به عنوان نمونه بزرگتر آیفون مسخره می کردند و در برابر توصیفات «جادویی و انقلابی» آن تنها سر تکان می دادند. اما در سال های بعد، به چنان همه گیری رسید که نام آن مانند زیراکس و کلینکس به عنوان نام یک رده از محصولات دیجیتال مورد استفاده قرار می گیرد. به هر حال شاید ایده یک آی فون بزرگتر چندان هم بی راه نبوده است.