اپل واچ و درآمد یک میلیارد دلاری؛ چرا ساعت های اندرویدی اینچنین موفق نبوده اند؟

در مورد موفق شدن یا نشدن ساعت اپل، تحلیل و گمانه زنی های بسیاری وجود داشت. بعضی بر این باور بودند که  ساعت های هوشمند به طور کلی کاربردی ندارند و ساعت اپل نیز از این داستان مستثنا نخواهد بود. برخی دیگر اما این محصول را موفق می دیدند.

اکنون اما می توان رسما اعلام کرد که اپل، ماشین چاپ اسکناس دیگری برای خود دست و پا کرده. ماشین چاپ پولی که اگرچه به اندازه آیفون بزرگ نیست اما در سه ماهه گذشته، توانست برای شرکت ساکن کوپرتینو، درآمدی ۱ میلیارد دلاری رقم زند.

در روز چهارشنبه گذشته برایتان نوشتیم که تیم کوک از میزان فروش ساعت بسیار راضی است و عنوان داشته که میزان فروش این محصول در هفته های اول، بیش از فروش آیپد و یا حتی آیفون اول بوده.

اپل اگرچه آمار دقیقی از فروش ساعت خود ارائه نخواهد داد اما سود حاصل شده از فروش این محصول را در دسته بندی «سایر محصولات» قرار داده. جایی که آیپاد و Beats نیز حضور دارند. تحلیلگران پیش از این باور داشتند ۳ الی ۴ میلیون ساعت در سه ماهه اول پس از موجود شدن، به فروش خواهد رسید؛ حال بیایید تصور کنیم که اپل، صرفا نمونه ی ورزشی با میانگین قیمت ۴۰۰ دلار را به فروش رسانده. با توجه به افزایش درآمد کسب شده در بخش «سایر محصولات»، می توان گفت اپل توانسته ۲.۵ میلیون واحد از اسمارت واچ خود را به فروش برساند.

حال با نگاهی به سرزمین اندروید، می توان دید که در یک سال، (در طول سال ۲۰۱۴) گوگل موفق شده تا ۷۲۰ الی ۷۵۰ هزار ساعت مبتنی بر پلتفرم Android Wear را به فروش برساند.

اندروید ور اندکی پس از حضور، دارای ۶ محصول متفاوت به نام های Samsung Gear Live، LG G Watch، Sony Smartwartch 3، Motorola Moto 360، Asus ZenWatch و LG G Watch R شده بود. فروش همه این محصولات در سال گذشته، برابر با ۷۲۰ هزار واحد بوده در حالی که در روز اول ثبت پیش سفارش برای اپل واچ، گزارش شد که بیش از یک میلیون سفارش به ثبت رسیده. به نوعی می توان گفت در همان ابتدا و روز اول، اپل واچ، اندروید ور و همه رقبایش را که بیش از یک سال در بازار بودند، شکست داد. با دیجیاتو همراه باشید تا نگاهی داشته باشیم به علل موفقیت اپل واچ بر ساعت های مبتنی بر اندروید ور؛ یک «چرای» بزرگ.

فرهنگ اپل پسند

موفقیت ساعت اپل ربط چندانی به خود محصول ندارد.

موفقیت ساعت اپل ربط چندانی به خود محصول ندارد. برای درک این موضوع، نگاهی به بررسی ها داشته باشید. کسی نمی تواند بگوید به واسطه خرید این ساعت، زندگی و برنامه ریزی کاری اش متحول گشته.

اگرچه رابط کاربری جدید است و این شرکت برای زوم دو انگشتی بر نمایشگری چنین کوچک، راهکاری به نام چرخنده دیجیتالی عرضه نموده اما می توان گفت اکنون ساعت اپل قابلیت های بسیار اندکی دارد که ساعت های اندرویدی، از آنها بی بهره باشند. صرفا به Gear S از سامسونگ نگاه کنید؛ با اینکه نه از watchOS خبری دارد و نه اندروید را می شناسد، می توان سیم کارتی در آن قرار داد و به عنوان یک موبایل از آن استفاده نمود.

اپل جذاب است؛ همه می خواهند جذاب باشند. 

اپل تعداد بسیار بالایی از ساعت های خود را به فروش رساند چرا اپل است؛ تیم بازاریابی قوی دارد، مهر خود را بر ساعت چسباند و لازم به ذکر نیست که تصور عمومی ویژه ای از همین مهر در اذهان عمومی موجود است. معمولا گفته می شود، مشتریان اپل قشری از جامعه هستند که درآمدهای بالایی دارند و حاضرند برای داشتن محصولات این شرکت، هزینه های بیشتری را نیز پرداخت کنند. باوری که باعث شده اپل، در سال جاری سودی رویایی را از آن خود کند؛ سودی که به جرات می توان گفت شرکت ساکن کوپرتینو اکنون نمی داند با آن چه کند.

مشتریان اپل معمولا علاقه دارند تا جواهری که خریده اند را نیز به رخ بکشند؛ حال فرقی ندارد که این کاربران، نوع استفاده و کاربرد این جواهر - محصول را می دانند یا خیر. اپل در فرهنگ عامه معنایی دارد همسان با کلمه ی «جذاب». و مردم هم می خواهند «جذاب» باشند. از همین طریق اپل راهی یافت تا ساعتی را در مقیاس گسترده به فروش برساند که راستش را بخواهید، کاری بیشتر از آیفونی که کاربر پیشتر خریده، انجام نمی دهد.

مشکل بزرگ گوگل،‌ «گوگل بودن» است

زمانی که اندروید وارد بازار شد، بزرگترین نیاز گوگل در آن زمان این بود که شرکای سخت افزاری را ترغیب به ساخت موبایل هایی کند که از این پلتفرم بهره می برند. اتفاقات مختلف و زیادی در این فاصله روی دادند که پیشتر در داستان اندروید و اندی رابین، بیشترشان را برایتان نقل کرده ایم اما در نهایت، اندروید موفق شد و توانست درصد بسیار بالایی از موبایلی هایی که سالانه تولید شده و فروش می رسند را از آن خود نماید.

از سوی دیگر اندروید ور نتوانست به چنین موفقیتی دست پیدا کند؛ پلتفرمی که اگرچه در عمر یک ساله ی خود توانسته با بهبود های فراوانی مواجه گردد اما هنوز هم در برابر پلتفرم اختصاصی اپل برای ساعتش، دارای مشکلات بزرگی است. گوگل به نوعی در زمینه فروش ساعت های اندرویدی، شکست خورد و نتوانست کاربران را مقاعد به خرید چنین محصولاتی نماید، در حالی که اپل به آهستگی اما پیوستگی، در حال نهادینه کردن این «جذابیت جدید دنیای تکنولوژی» در میان کاربران خود است.

دلایل زیادی را برای چرایی عدم موفقیت اندروید ور می توان به زبان آورد اما یکی از مهم ترین آنها، بسته بودن این پلتفرم از سوی گوگل و عدم اجازه به شرکای سخت افزاری جهت ایجاد هر گونه تغییراتی در آن است. در ادامه می خواهیم به برخی از این مشکلات و دلایل بپردازیم.

مردی با مشت آهنین

جدا از اینکه چه تعداد از کاربران، قابلیت های اضافه را دوست دارند، محصولاتی نظیر LG Watch Urbane LTE یا Samsung Gear S، از ویژگی هایی برخوردار هستند که پا را از اندروید ور یک قدم جلو تر گذاشته اند.

گوگل:‌ استفاده از درگاه سیم کارت، ماژول دوربین و ایجاد تغییرات نرم افزاری در اندروید ور ممنوع. 

همانطور که گفتیم، یکی از دلایل عدم استقبال زیاد از ساعت های مبنتی بر اندروید ور این بوده که شرکت مورد بحث، تلاش نموده بیش از اندازه کنترل همه موارد را در دست داشته باشد. شرکای سخت افزاری که قصد استفاده از اندروید ور دارند، نه می توانند قابلیت استفاده از سیم کارت را به آن اضافه نمایند و نه ماژول دوربین. تغییرات نرم افزاری نیز ممنوع شده اند. در واقع اکنون هر یک از ساعت های مبتنی بر این پلتفرم را که در دست بگیرید، با یک ظاهر نرم افزاری یکسان رو به رو خواهید شد.

نتیجه نهایی چیست؟ اینکه شاید یکی از آنها واچ فیس های بیشتری داشته باشد. سازندگان اجازه خلاقیت ندارند و این یکی از بزرگترین دلایل عدم استقبال از اندروید ور از سوی کاربران، همین موضوع بوده است. در ابتدای راه، سازندگان ساعت هایی مربع مانند به بازار فرستاند و اندکی بعد خلاقیت آنها شکوفا شد و ساعت های گرد نیز به بازار رسیدند. این، اوج خلاقیتی بود که می توانستند ارائه دهند. کسی می تواند تفاوت ساعت هوآوی را با LG Watch Urbane تشریح کند؟ راه و رسم ساخت یک ساعت چندان پیچیده نیست اما با این حال گوگل، شرکای سخت افزاری خود را از هرگونه ایجاد تغییر منع می کند.

تفاوت ساعت هوآوی با LG Watch Urbane چیست؟

به این مثال توجه کنید؛ زمانی که شخصی به دنبال خرید موبایلی بگردد که بهترین دوربین را داشته باشد، سونی را به او پیشنهاد می کنند. اگر فردی بخواهد بهترین نمایشگر در یک موبایل را تجربه کند، به او می گویند که سامسونگ بخرد. اگر به دنبال قیمت پایین هم باشد، گزینه های چینی نظیر ZTE یا هوآوی را به او پیشنهاد می کنند. محصولات اندرویدی، تنوع بسیار بالایی دارند چرا که دست سازندگان باز است؛ هر خلاقیتی که به ذهنشان برسد را با اندروید انجام می دهند اما اندروید ور از این قاعده مستثی است.

تنوع؛ همان طعمی که یافت نمی شود

حال چنین شده که مشتریانی که به ایجاد تماس تلفنی با ساعت خود علاقه دارند، باید به سراغ سامسونگ یا ال جی روند. آنهایی که می خواهند یک وسیله برای پایش فعالیت های ورزشی خود به شکل حرفه ای داشته باشند نیز به سراغ Fitbit می روند. این در حالی است که برخی دیگر، که مشخصا طراحی برای آنها بالاترین اهمیت را دارد، به سراغ اپل و ساعتش می روند.

سازندگان در پی رهایی از قوانین سرسختانه گوگل برای استفاده از اندروید ور. 

گاهی می گوییم سامسونگ چرا به خود زحمت می دهد تا محصولاتی را ارائه دهد که از اندروید ور بهره نبرده و نمی تواند طرفداران زیادی را نیز دور خود جمع کند، اما به عمق مسئله که نگاهی داشته باشید، می بینید که این شرکت برای مثال Gear Fit و Gear S را توسعه داده که هیچکدام، محدودیت هایی که گوگل برای سازندگان ایجاد می کند را دارا نیستند.

سامسونگ اکنون شش عدد Gear را طراحی کرده و به بازار فرستاده در حالی که صرفا ۳ عدد از آنها، تابع اندروید ور و سیاست های گوگل هستند. ال جی نیز Urbane LTE را با پلتفرم WebOS به بازار فرستاد. یکی از مهم ترین قابلیت هایی که می توان در آن یافت نیز این است که برای کار کردن، نیازی به همگام شدن با یک موبایل ندارد.

چنین تلاش هایی اگرچه با استقبال زیادی رو به رو نمی گردند اما در هر صورت، کوششی هستند از سوی سازندگان سخت افزار ها برای رهایی از قوانین دست و پا گیر گوگل.

رقابت در قیمت و سودآوری

اگرچه به دلایلی که پیشتر ذکر کردیم، اپل سود بسیار زیادی از بازار موبایل و ساعت های هوشمند را برای خود کنار می گذارد و سازندگان محصولات اندرویدی نیز چندان نمی توانند برای خود سود زیادی دست و پا کنند، اما اندروید، یک برنده ی بزرگ به نام گوگل دارد. به این معنی که هر یک از چند میلیارد دستگاه اندرویدی که اکنون در حال فعالیت است و به گوگل پلی نیز دسترسی دارد، می تواند برای شرکت ساکن مانتین ویو، یک منبع درآمد باشد.

از طرف دیگر سازندگان به اندروید اتکا می کنند چرا که با استفاده از آن، دیگر نیازی ندارند تا منابع بسیار زیادی را صرف بخش تحقیق و توسعه برای گسترش یک پلتفرم خانگی نمایند. سامسونگ دیگر چندان هم این مشکل را ندارد و ال جی نیز تلاش نموده تا WebOS را تا جای ممکن توسعه دهد.

سازندگان درآمد زیادی ندارند و همین موضوع، باعث می گردد تا علاقه ای برای توسعه محصولات جدید مبتنی بر اندروید ور نیز نداشته باشند. اچ تی سی را در نظر بگیرید، شرکتی که با فروش One M9 به شدت مشکل دارد و نمی تواند سود کسب کند. حال این شرکت چرا و با چه انگیزه ای باید به سراغ توسعه و تولید یک ساعت هوشمند نیز برود؟

چرا گوگل شرکای سخت افزاری اش را محدود کرده است؟

اندروید ور صرفا با اندروید ۴.۳ به بالا کار می کند و می توان گفت هنوز هم بسیاری از کاربران این پلتفرم، حتی اگر بخواهند هم نمی توانند از چنین محصولاتی بهره برند.

اندروید ۴.۳ در تاریخ ۲۴ جولای سال ۲۰۱۳ در دسترس کاربران قرار گرفت در حالی که Wear، دقیقا یک سال بعد و در ۲۵ جولای ۲۰۱۴ از راه رسید. در آن زمان، صرفا ۲۴ درصد از موبایل های اندرویدی قادر به همکاری با Android Wear بودند در حالی که ۵۰ درصد از آیفون ها، یک هفته قبل از ارائه ساعت، می توانستند با آن هماهنگ شوند.

شرکای سخت افزاری، در گذشته با تجربه کاربری اندروید و آبروی گوگل بازی کرده اند. 

اما گوگل چرا اجازه نمی دهد تا کمپانی های سازنده بتوانند ظاهر اندروید ور را تغییر دهند؟ دلیل در روزهای ابتدایی حضور اندروید نهفته است. این شرکت در ابتدای راه حاضر بود به هر توافقی دست بزند تا سازندگان، موبایل هایی با همین پلتفرم توسعه دهند. در روزهای اولیه حضور اندروید، کمپانی هایی نظیر سونی، ال جی، سامسونگ، اچ تی سی و موتورولا هر کدام یک رابط کاربری اختصاصی طراحی کردند و همه چیز را نیز تغییر دادند.

کار به جایی رسید که برخی از این کمپانی ها که بزرگ ترین مثالش، سامسونگ و رابط کاربری تاچ ویز است، رسما با تجربه کاربری و آبروی گوگل بازی می کردند که همین مسائل باعث اعتراض غول جستجو نیز شد. ایجاد رابط های کاربری متنوع صرفا اندروید را کند نکرده بود، بحث طولانی رسیدن بروز رسانی ها به دست کاربران را نیز فراموش نکنید.

حال که جایگاه قدرت به گوگل رسیده، می خواهد اجازه ندهد تا این اتفاق دوباره تکرار شوند؛ نه می خواهد اندروید ور را کند ببیند و نه می خواهد ساعت هوشمندی در بازار باشد که کاربر نتواند آن را بروز رسانی کند. بروز رسانی هایی که در اندروید ور انجام می شوند، دیگر ربط چندانی به سازنده سخت افزاری پیدا نمی کنند.

مشکلات چین

اینکه سرویس های گوگل هیچکدام در چین کارایی ندارند نیز مشکل دیگری است که اندروید ور را عقب نگه داشته. همین سرویس ها در اندروید نیز وجود ندارند اما متن باز بودن آن پلتفرم به سازندگان اجازه می دهد تا جایگزین هایی را برای سرویس های گوگل ارائه دهند و یا خود کاربر به سادگی سرویس های دیگر را جایگزین نماید. این در حالیست که اندروید ور متن باز نیست و اصولا هویت چنین محصولاتی هم، به شدت با Google Now گره خورده.

چین اکنون جمعیتی بیشتر از یک میلیارد نفر دارد و کاربران بسیاری نیز از محصولات اندرویدی بهره می برند اما گوگل از هیچکدام از این کاربران، کوچکترین درآمدی ندارد.

کنترل کیفیت

یکی دیگر از عوامل سخت گیری های گوگل، داشتن استاندارد های بالا است. مشخصا شما نیز با موبایل های ارزان قیمت اندرویدی مواجه شده اید که به هیچ عنوان از کیفیت مطلوبی برخوردار نبوده اند. همین امر، موجب لطمه زدن بر پیکره ی اندروید نیز می شود. در حالی که اپل با کیفیت بالای خود، قیمت بالایش را نیز به خوبی توجیه می کند.

گوگل، درد محصولات بی کیفیت را بسیار کشیده است. 

گوگل نیز به دنبال شرکای خوشنام برای ساخت محصولات مبتنی بر اندروید ور است و آنها را نیز تا حد ممکن با سیاست های خود محدود می کند. صرفا تصور کنید یک برند گمنام که تا کنون محصولات بی کیفیتی را نیز تولید کرده، بتواند ساعت های هوشمند با اندروید ور تولید کند.

اندروید از سوی دیگر بر همه محصولات قرار می گیرد؛ از موبایل های لوکس و گران قیمت Vertu گرفته تا محصولات بی ارزشی که از سوی برندهای گمنام تولید می شوند. این ها مشکلاتی بوده اند که اپل، هیچگاه با آنها رو به رو نبوده اما گوگل به معنای واقعی کلمه، درد آنها را کشیده است و می خواهد اجازه تکرار این تجربه تلخ را برای بار دوم، ندهد.

نتیجه گیری: به سوی درآمدهای هنگفت

اگرچه اپل با ساعت خود موفقیت را تجربه کرده اما از سوی دیگر، حتی در بیانیه های خبری خود گوگل نیز نمی توان رضایت از میزان فروش محصولات مبتنی بر اندروید ور را دید.

گوگل به شکلی بسیار محافظه کارانه با اندروید ور برخورد می کند؛ گویی صرفا برای تفریح آن را توسعه داده و نه رقابت. شاید به خاطر اینکه قبلا هم تجربه جالبی با پوشیدنی ها نداشته و گلس، برایش تجربیات تلخی را به ارمغان آورده.

منصفانه بود اگر خوشحالی اکنون نصیب گوگل می شد، نه اپل.

شاید می خواهد اوضاع را تحت کنترل داشته باشد تا نگذارد باز هم تولید کنندگان سخت افزاری، به سوی استفاده بیش از حد و عجیب از برخی قابلیت ها بروند. دلیل هر چه هست، در هر صورت اکنون اوضاع به گونه ای پیش خواهد رفت که در زمینه ساعت های هوشمند، گوگل دنباله روی اپل خواهد شد و این اتفاق از جایی تاسف برانگیز است که محصولات اندروید ور، یک سال زودتر از اپل و ساعتش در بازار موجود بوده اند. منصفانه بود اگر خوشحالی اکنون نصیب گوگل می شد نه اپل.

بخش بد ماجرا

در حال حاضر، می توان پلتفرم گوگل را در بحث گسترش و فروش محصولات، شکست خورده دانست. در حالی که اندروید در موبایل و تبلت های فراوانی به کار گرفته شده و بیش از صدها سازنده نیز محصولات مبتنی بر آن را توسعه می دهند، اندروید ور از طرف دیگر صرفا به همکاران وفادار اهدا می شود، آن هم به شکل محدود.

همین محدودیت ها باعث شد تا سامسونگ و ال جی به سراغ توسعه محصولاتی با پلتفرم خانگی روند و در این میان اچ تی سی نیز وارد گود نشود.

بخش خوب ماجرا

اندروید ور هنوز در ابتدای راه است و می تواند به بازی برگردد. مشخصا اگر اپل قادر است در مدت زمانی ۳ ماه، درآمدی ۱ میلیارد دلاری از فروش ساعت خود به دست آورد، تصور کنید همین درآمد در یک سال و با ارائه محصولی بروز رسانی شده تا کجا پیش خواهد رفت.

گوگل نیز می تواند سهمی از این بازار داشته باشد، خود و دیگر شرکایش را نیز به درآمد های کلانی برساند. صرفا کافیست تا تلاش ها، در جهتی مثبت و متمرکز قرار گیرند.