رزولوشن 4K؛ افسانه ای که سونی آن را به واقعیت بدل کرد

اکسپریا Z5 پریمیوم اولین تلفن هوشمندی است که از رزولوشن تصویر 4K بهره می برد؛ رزولوشنی که اگر بخواهید آن را در یک نمایشگر یا تلویزیون داشته باشید، باید هزینه ای بسیار بالاتر از نمونه های عادی را پرداخت نمایید.

قرار دادن بیش از ۸۰۰ پیکسل در هر اینچ، کاری بی نظیر بوده و سونی با این اقدام، تکنولوژی های بالای خود را به رخ سایر رقبا کشیده است اما، رزولوشن 4K در نمایشگری در ابعاد یک تلفن هوشمند، آیا واقعا می تواند تفاوتی شگرف و قابل مشاهده را ایجاد نماید؟

سازندگان موبایل ها همواره تلاش داشته اند تا اجزای مختلف تلفن های هوشمند را بهبود ببخشند و در این میان، شاهد ارتقا چیپست ها، پردازنده ها، رم، حافظه داخلی و البته سنسورهای دوربین و رزولوشن تصویر در صفحه نمایش موبایل ها بوده ایم.

انقلاب 4K هم از این داستان مستثنی نیست و به هر حال، یکی از تولید کنندگان تلفن های هوشمند باید کلید استارت این تکنولوژی در محصولاتش را می فشرد. حال سونی تصمیم گرفته دست به تولید موبایلی با این ویژگی بزند و مشخصا اقدام شرکت ژاپنی، باعث برانگیخته شدن رقبای کره ای و چینی آن خواهد شد و می توانیم از حالا متصور باشیم که تولید کنندگان اسمارت فون ها، پرچمدارهایشان را در سال بعد، با نمایشگر 4K به بازارها ارسال کنند.

در این میان صرفا یک مشکل وجود دارد؛ رزولوشن 4K در تلویزیون های ۶۵ اینچ هم نمی تواند در برابر نمونه های 1080p، انسان را هیجان زده کند و بر همین اساس، می توان اذعان داشت که ارائه این رزولوشن در نمایشگری ۵.۵ اینچ، مشخصا هیجان کمتری نیز به همراه خواهد داشت. با دیجیاتو همراه باشید.

در سال های اخیر، علاقه کاربران به صفحه نمایش های بزرگ تر در تلفن های هوشمند به خوبی ثابت شده و بسیاری از پرچمداران سال کنونی نیز با رزولوشن 2K به بازار رسیدند. در نتیجه می توان باور داشت که ارائه تلفن هوشمندی با رزولوشن 4K دیر یا زود مورد انتظار بود.

ارائه دقت تصویر 4K در صفحه نمایش اسمارت فون ها، اشتباه یا اقدام دور از انتظاری نیست اما اگر قیمت اینگونه محصولات بخواهند به شکلی قابل توجه از نمونه های دیگر بالاتر باشند، به علت تفاوت اندک در کیفیت قابل مشاهده توسط چشم انسان، خرید آنها منطقی به نظر نمی رسد.

اکنون بیایید نگاهی به خود رزولوشن 4K داشته باشیم و ببینیم استفاده از چنین رزولوشنی به طور کلی در چه زمان هایی می تواند کارایی داشته باشد.

رزولوشن 4K به چه معناست؟

Full HD، تبدیل به یک استاندارد در صفحه نمایش و نمایشگر موبایل و تلویزیون ها شده و اکنون 4K، آمده تا کیفیتی معادل ۴ برابر آن را ارائه کند. هر پیکسل، یک مربع نورانی است که در واقع، کوچک ترین بخش از یک نمایشگر را تشکیل می دهد. این مربع نورانی، می تواند سیاه، سفید و یا رنگی شود. تصور کنید این مربع یک آجر است که در میان دیواری قرار می گیرد.

با چنین تصویری، می توانیم بگوییم که 4K دیواری است که صرفا در ردیف های فوقانی خود، ۳۸۴۰ آجر را جای می دهد. این میزان در یک دیوار 1080p (با همان مقیاس اندازه)، به ۱۹۲۰ آجر می رسد. حال باید توجه داشت که مقیاس و اندازه این دیوار، یکسان است و تعداد پیکسل ها در دیوار 4K، بیشتر. تعداد این آجرها در دیوارهای 4K بالاتر رفته و نکته در جایی خلاصه می شود که چشم انسان دیگر قادر نیست هر آجر [پیکسل - مربع نورانی] به کار رفته در آن را مشاهده کند.

---

یک تلویزیون 4K، الزاما یک تلویزیون با نمایشگر «واضح تر» نیست

در این تصویر، یک نمایشگر 1080p در کنار یک نمایشگر 4K قرار گرفته شده و به سختی می توان تشخیص داد که کدام، از رزولوشن بالاتر بهره می برد.

داشتن برچسب 4K همواره به آن معنا نیست که یک محصول، تصویری بهتر و دقیق تر عرضه می کند. حتی زمانی که یک تلویزیون 1080p را در کنار نمونه 4K قرار دهید، باز هم خواهید دید که در فاصله چندین متری، اختلاف بسیار ناچیز است و در صورتی که جلو تر آمده و در فاصله ۲ یا ۳ متری از تلویزیون ها قرار بگیرید، می توانید اختلاف بیشتری را مشاهده کنید.

اختلاف تلویزیون های 4K با نمونه های دیگر صرفا در زمان ایستادن نزدیک به آنها مشخص می گردد و می توان گفت تفاوت دیگری در این میان وجود ندارد. البته باید اذعان داشت هر چه سایز نمایشگر بالاتر رود، تاثیر 4K نیز بیشتر خواهد شد. برای مثال اگر بخواهید محصولی خریداری کنید که از نمایشگری 120 اینچی بهره ببرد، مشخصا رزولوشن 4K می تواند به شکل تمام قد برایتان عرض اندام کند.

رزولوشن 4K البته زمانی که بخواهید یک تصویر ثابت را تماشا کنید هم کارایی خاص خودش را دارد؛ برای مثال شما در صورت خیره شدن به یک تصویر ثابت در یک تلویزیون 4K، می توانید شاهد جزییات بیشتری باشید. این جزییات البته در هنگام پخش ویدیو، به چشم شما نخواهند آمد. در واقع، ذهن در هنگام دیدن یک تصویر می تواند تمام جزییات آن را مورد تجزیه و تحلیل قرار دهد اما هنگام پخش سریع ویدیو، قادر نیست همه جزییاتی که با رزولوشن 4K، به شکل لحظه ای چند بار تغییر می کنند را دنبال کند.

---

رزولوشن در تلفن های هوشمند

نمایشگر تلفن های هوشمند، یک تفاوت بزرگ با صفحه نمایش تلویزیون ها دارند. نمی خواهیم در مورد اندازه آنها صحبت کنیم؛ در واقع بزرگترین تفاوت نمایشگر موبایل با تلویزیون در آن است که ما، اسمارت فون خود را به شکلی بسیار نزدیک تر به چشممان می گیریم و استفاده می کنیم، در حالی که دست کم چند متری با نمایشگر تلویزیون خود فاصله داریم. ما موبایل ها را در دست خود گرفته و آنها را به چشم های خود نزدیک می کنیم چرا که می خواهیم جزییات بیشتری را مشاهده کنیم و در چنین حالتی، رزولوشن بالاتر کارایی زیادی دارد.

در سال جاری سامسونگ گلکسی اس ۶ را با رزولوشن 2K به بازار عرضه کرد (۲۵۶۰ در ۱۴۴۰ پیکسل) و اگر این موبایل را در کنار یک اسمارت فون دیگر که دارای نمایشگری ۵ اینچ و ۱۰۸۰ است (۱۹۲۰ در ۱۰۸۰ پیکسل) قرار دهید، به سختی خواهید توانست جزییات بیشتری را در آن مشاهده کنید، حتی اگر آنها را بیش از اندازه به چشمان خود نزدیک نمایید.

در این میان نوت ۴ که سال گذشته رونمایی شد نیز از نمایشگری 2K برخوردار است، اما همین تعداد پیکسل، در نمایشگری بزرگتر ارائه شده اند که همین موضوع، باعث می شود نوت ۴ نسبت به گلکسی اس ۶ از چگالی پیکسلی کمتری برخودار شود. خیالتان راحت باشد که هرچقدر این تلفن همراه را به چشمان خود نزدیک کنید، نمی توانید با چشم غیر مسلح، ساختار پیکسل ها را مشاهده نمایید.

مشکل رزولوشن 4K اینجاست که ما اکنون، دیگر در نمایشگرهای 1080 و 2K، قادر به مشاهده پیکسل ها یا همان مربع های نورانی نیستیم و مشخص نیست که حال 4K در موبایل ها، می خواهد چه حرفی برای گفتن داشته باشد.

چه تعداد پیکسل کافیست؟

بیشتر اوقات، زمانی که در مورد رزولوشن و ساختار آنها صحبت می کنیم، منظور تعداد پیکسل ها در هر اینچ است. در واقع، اینکه سازنده قادر گشته تا چه تعداد پیکسل را در هر اینچ جای دهد. هر چقدر تعداد پیکسل ها در هر اینچ بالاتر روند، جزییات بیشتری را می توانیم در یک تصویر مشاهده کنیم و به این موضوع، چگالی پیکسلی یا ppi می گوییم.

کارشناسان اعلام کرده اند که چگالی پیکسلی ۳۰۰ به ازای هر اینچ، برای چشم افرادی که از بهترین دید برخوردار هستند کافیست و بالاتر از آن، دیگر قابل تشخیص نیست.

مدیر عامل پیشین اپل، استیو جابز نیز چنین باوری داشت. زمانی که اپل در سال ۲۰۱۰، از «Retina Display» در آیفون ۴ پرده برداشت، جابز از فرصت استفاده کرد و سر و صدای بسیاری در مورد دلایل علمی اپل برای انتخاب چنین رزولوشنی به راه انداخت. نمایشگر رتینای آیفون ۴، دارای رزولوشن ۹۶۰ در ۶۴۰ پیکسل بود که در یک نمایشگر ۳.۵ اینچی باعث می شد تا شاهد چگالی پیکسلی ۳۲۶ پیکسل در هر اینچ باشیم.

البته همه با استاندارد-سازی آقای جابز موافق نیستند و داستان چگالی ۳۰۰ پیکسل بر هر اینچ و چشم انسان را یک افسانه می دانند. گویا سونی نیز چنین باوری دارد و بر همین اساس، دست به ساخت موبایلی زده که در هر اینچ آن، بیش از 800 پیکسل به کار گرفته شده است.

تکلیف عمر باتری چه می شود؟

آقای «کازو هیرای»، مدیر عامل کنونی سونی وعده می دهد که اکسپریا Z5 پریمیوم نیز مانند دیگر موبایل های این شرکت، می تواند تا دو روز عمر باتری در اختیار کاربرش قرار دهد. باید دید در عمل چگونه خواهد بود و گفته های «هیرای» تا چه حد به حقیقت نزدیک خواهند شد، پس بهتر است اکنون در این مورد قضاوتی صورت نگیرد.

اما روی کاغذ و به شکل تئوریک، می توان گفت که باتری اکسپریا Z5، برابر با ۲۹۰۰ میلی آمپر است و چگالی آن نیز ۴۲۸ پیکسل. این در حالیست که در نسخه پریمیوم، باتری به ۳۴۳۰ میلی آمپر افزایش داشته در حالی که چگالی پیکسلی تقریبا دو برابر شده و به ۸۰۶ پیکسل بر اینچ رسیده است.

برای نورانی شدن مربع ها (پیکسل ها) باید انرژی صرف شود و این انرژی بیشتر، می تواند بر عمر باتری تاثیر بگذارد. جدا از بحث نورانی کردن پیکسل ها، تعداد بالای آنها در نمایشگر موجب کارکرد بیشتر پردازنده و پردازشگر گرافیکی دستگاه نیز خواهد شد.

البته باید خاطر نشان کرد که هم اکنون، بیشتر پرچمداران، از جمله گلکسی اس ۶، نهایتا عمری برابر با یک روز باتری را در اختیار کاربر قرار می دهند. با اینحال، پرچمداران سونی معمولا موفق بوده اند تا دو روز با کاربر همراهی کنند و حال، حتی اگر سونی بتواند در اکسپریا Z5 پریمیوم عمر باتری ۱ روزه ای را در اختیار کاربران قرار دهد، می توان گفت نسبت به سایر سازندگان، کاری بزرگ انجام داده است.

---

استثنا:‌ واقعیت مجازی

اگر به این نتیجه برسیم که موبایل های مجهز به نمایشگر 4K بی استفاده هستند، می توان اذعان داشت که این محصولات، در یک بخش می توانند مورد استقبال شدیدی قرار گیرند و آن نیز، استفاده از آنها به عنوان موتور رندر کننده و نمایشگر یک هدست واقعیت مجازی است.

در چنین حالتی، نمایشگر موبایل فاصله ای چند سانتیمتری با چشم شما دارد و مجهز بودن به پیکسل های بیشتر، می تواند منجر به ارائه کیفیت نهایی قابل قبول تری گردد.

البته سوال اصلی این است که آیا هدست های نیرو گیرنده از تلفن های هوشمند، می توانند محبوبیتی همسان با هدست های آکیلس ریفت، هولولنز، و اچ تی سی وایو کسب کنند یا خیر. برای رسیدن به پاسخ این پرسش نیز باید صبر کرد و دید که گذر زمان چه اتفاقاتی را رقم خواهد زد.

---

غیر ضروری، اما اجتناب ناپذیر

اکنون تلویزیون های 4K در حال فراگیر شدن هستند و مشاهده کردیم که در سال جاری، بیشتر پرچمداران نیز با رزولوشن تصویر 2K ارائه گشتند. همانگونه که در ابتدای مقاله نیز ذکر کردیم، تکنولوژی در حال حرکت است و نمی توان آن را متوقف ساخت. در نتیجه، اقدام غیر ضروری سونی را نیز به هیچ عنوان نمی توان یک اشتباه پنداشت.

در واقع اگر سونی بتواند این موبایل را با قیمتی رقابتی به کاربران عرضه نماید، می تواند محبوبت بیشتری نیز برای خود کسب کند. باید منتظر ماند و دید که این محصول، چگونه بازخوردی خواهد داشت و چطور می تواند در عمل، نه تنها روی کاغذ، توجه ها را به سوی خود جلب کند.

منتظر بررسی دیجیاتو از اکسپریا Z5 پریمیوم باشید؛ شاید به این نتیجه برسیم که استیو جابز زمان معرفی آیفون ۴ و نمایشگر رتینا، صرفا در حال افسانه بافی بوده است.